Phản ứng hóa học:

    CuO + CH₃OH → Cu + HCHO + H₂O

Điều kiện phản ứng

- Nhiệt độ.

Cách thực hiện phản ứng

- Cho hơi CH₃OH đi qua ống sứ đựng CuO dư đun nóng.

Hiện tượng nhận biết phản ứng

- CuO từ màu đen chuyển sang màu đỏ là Cu.

Bạn có biết

- Các ancol bậc 1 khi tác dụng với CuO tạo ra Cu + andehit và H₂O

Ví dụ minh họa

Ví dụ 1: Cho 4,8g CH₃OH phản ứng với CuO dư, đun nóng thu được dung dịch X, cho X vào dung dịch AgNO₃ trong NH₃ thu được m gam Ag. Giá trị của m là

A. 16,2      B. 48,6

C. 32,4      D. 64,8

Đáp án D

Hướng dẫn giải:

n_CH3OH = 0.15 mol

CuO + CH₃OH (0,15) → Cu + HCHO (0,15 mol) + H₂O

HCHO (0,15) + 4AgNO₃ + 6NH₃ + H₂O → (NH₄)₂CO₃ + 4Ag (0,6 mol) + 4NH₄NO₃

⇒ m_Ag = 0,6. 108 = 64,8g.

Ví dụ 2: Cho hơi 8 gam ancol X đơn chức đi qua ống sứ đựng CuO dư nung nóng thu được 11 gam hỗn hợp hơi Y gồm andehit, nước và ancol dư. Hiệu suất phản ứng oxi hóa ancol là

A. 62.5%      B. 70%

C. 75%      D. 50%

Đáp án C

Hướng dẫn giải:

RCH₂OH + CuO → RCHO + H₂O + Cu

Khối lượng tăng là do O trong CuO thêm vào ⇒ n_O = n_{RCH2OH pứ} là: (11 - 8)/16 = 0,1875 mol

Vì phản ứng không hoàn toàn ⇒ số mol ban đầu của ancol > 0,1875 ⇒ M ancol < 8/0,1875 < 42,6667 ⇒ ancol là CH₃OH

⇒ n_CH3OH = 8/32 = 0,25 ⇒ H = 0,1875/0,25 = 75%

Ví dụ 3: Cho m gam ancol no đơn chức X qua bình CuO dư đun nóng. Sau khi phản ứng xảy ra hoàn toàn khối lượng chất rắn trong bình giảm 0,32g. Hỗn hợp hơi thu được có tỉ khối so với hidro là 15,5. Giá trị của m là

A. 0,92g      B. 0,46g

C. 0,32g      D. 0,64g

Đáp án D

Hướng dẫn giải:

RCH₂OH + CuO → RCHO + H₂O + Cu

Áp dụng định luật bảo toàn khối lượng và bảo toàn nguyên tố có

m_giảm = m_O = 0,32g ⇒ n_O = n_andehit = n_ancol = 0,32/16 = 0,02 mol

M_{hỗn hợp hơi} = [0,02.18 + 0,02.(R + 29)] : 0,04 = 31

⇒ R = 15 ⇒ CT của ancol là CH₃OH.

⇒ m_ancol = 0,02. 32 = 0,64g