4Zn + 10HNO₃ → 4Zn(NO₃)₂ + N₂O + 5H₂O - Cân bằng phương trình hóa học

Phản ứng hóa học:

    4Zn + 10HNO₃ → 4Zn(NO₃)₂ + N₂O + 5H₂O

Điều kiện phản ứng

- Dung dịch HNO₃ loãng dư.

Cách thực hiện phản ứng

Cho kim loại kẽm tác dụng với dung dịch axit nitric

Hiện tượng nhận biết phản ứng

Kim loại tan dần tạo thành dung dịch không màu và khí không màu thoát ra.

Bạn có biết

Zn tác dụng với axit HNO₃ có thể tạo ra sản phẩm khử là khí NO₂; NH₄NO₃; NO;… Trong đó chỉ có sản phẩm khử là muối amoni ở dạng dung dịch không phải dạng khí.

Ví dụ minh họa

Ví dụ 1: Hòa tan hoàn toàn 25,3 gam hỗn hợp X gồm Mg, Al và Zn bằng dung dịch HNO₃. Sau khi phản ứng kết thúc thu được dung dịch Y và 4,48 lít (đkc) khí N₂O (sản phẩm khử duy nhất). Cô cạn dung dịch Y thu được m gam hỗn hợp muối. Giá trị của m là:

A. 26,5 g    B. 27,78 g    C. 32,5 g    D. 28,6 g

Đáp án B

Hướng dẫn giải:

Ta có n_{NO3-(tạo muối)} = 8n_N2O = 0,02.2 = 0,04 mol

m_muối = m_Kl + m_{NO3-(tạo muối)} = 25,3 + 0,04.62 = 27,78 g

Ví dụ 2: Cho 6,5 g Mg tác dụng với dụng với HNO₃ dư thu được V lít khí N₂O sản phẩm khử duy nhất. Giá trị của V là:

A. 2,24 lít    B. 0,56 lít    C. 1,12 lít    D. 0,336 lít

Đáp án B

Hướng dẫn giải:

4Zn + 10HNO₃ → 4Zn(NO₃)₂ + N₂O + 5H₂O

n_N2O = n_Mg /4 = 0,1/4 = 0,025 mol ⇒ V = 0,56 lít

Ví dụ 3: Hòa tan hoàn toàn 25,3 gam hỗn hợp X gồm Mg, Al và Zn bằng dung dịch HNO₃. Sau khi phản ứng kết thúc thu được dung dịch Y và 4,48 lít (đkc) khí Z (gồm hai hợp chất khí không màu) có khối lượng 7,4 gam. Cô cạn dung dịch Y thu được 122,3 gam hỗn hợp muối. Số mol HNO₃ đã tham gia phản ứng gần nhất với giá trị nào sau đây ?

A. 1,81 mol    B. 1,95 mol    C. 1,8 mol.    D. 1,91 mol

Đáp án D

Hướng dẫn giải:

Xét hỗn hợp khí Z ta có : n_NO + n_N2O = 0,2;

30n_NO + 44n_N2O = 7,4 ;

⇒ n_NO = 0,1 mol; n_N2O = 0,1 mol;

⇒ n_{NO3- (trong muối)} = 3n_NO + 8n_N2O + 9n_NH4+ = 1,1 + 9x ;

- Ta có: m(muối) = m(kim loại) + 18n_NH4+ + 62n_NO3-

⇒ 122,3 = 25,3 + 18x + 62(1,1 + 9x) ⇒ x = 0,05 mol;

⇒ n_HNO3 = 10n_NH4+ + 4n_NO + 10n_N2O = 1,91 mol.