Phản ứng hóa học:

    C₃H₈ → H₂ + C₃H₆

Điều kiện phản ứng

- Nhiệt độ cao.

- Xúc tác: Ni,Fe.

Cách thực hiện phản ứng

- Sản phẩm thu được làm mất màu dung dịch brom.

Hiện tượng nhận biết phản ứng

- Dưới tác dụng của nhiệt và chất xúc tác thích hợp các ankan có phân tử khối nhỏ bị tách thành hiđro cacbon không no tương ứng và có khí không màu thoát ra.

Bạn có biết

- Phản ứng trên được gọi là phản ứng tách hiđro của propan, ngoài sản phẩm là C₃H₆ và H₂ thì sản phẩm sinh ra có thể có CH₄ và C₂H₄.

- Phản ứng tách H₂ áp dụng chủ yếu cho các ankan có phân tử khối thấp.

- Dù phản ứng xảy ra theo hướng nào thì phản ứng không làm thay đổi khối lượng hỗn hợp m_{trước phản ứng} = m_{sau phản ứng}

- Phản ứng luôn làm tăng số mol khí: n_sau > n_trước

Ví dụ minh họa

Ví dụ 1: Crackinh propan thu được 6,72 lít (đktc) hỗn hợp X gồm H₂, C₃H₆, CH₄, C₂H₄, C₃H₈. Dẫn toàn bộ X vào bình đựng dung dịch Br₂ dư thì thấy có 16 gam brom phản ứng (biết rằng chỉ có C₂H₄, C₃H₆ phản ứng với Br₂ và đều theo tỉ lệ số mol 1:1). Vậy % propan đã phản ứng là:

 A. 20%

 B. 33,33%

 C. 40%

 D. 66,67%

Hướng dẫn.

Đáp án B.

Ví dụ 2: Một hỗn hợp X gồm hai ankan A, B đồng đẳng kế tiếp. Crackinh 1,12 lít (đktc) hỗn hợp X thu được 2,24 lít hỗn hợp Y (đktc) gồm ankan, anken và H₂, tỉ khối hơi của Y đối với H₂ là 8,2. Vậy công thức phân tử của A, B lần lượt là:

 A. C₂H₆ và C₃H₈

 B. C₃H₈ và C₄H₁₀

 C. C₄H₁₀ và C₅H₁₂

 D. C₅H₁₂ và C₆H14

Hướng dẫn.

Đáp án A.

Ví dụ 3: Khi crackinh hoàn toàn một thể tích ankan X thu được hai thể tích hỗn hợp Y (các thể tích khí đo ở cùng điều kiện nhiệt độ và áp suất); tỉ khối của Y so với H₂ bằng 11. Công thức phân tử của X là:

 A. CH₄

 B. C₂H₆

 C. C₃H₈

 D. C₄H₁₀

Hướng dẫn.

Ta có: M_Y = 11.2 = 22 ; Vì các thể tích khí đo ở cùng điều kiện nhiệt độ và áp suất

⇒ M_X = 2.M_Y = 2.22 = 44 ⇔ 14n + 2 = 44 ⇒ n = 3

⇒ CTPT của ankan X là : C₃H₈

Đáp án C.