Phản ứng hóa học:

    (CH₃)₂NH + HONO → (CH₃)₂N-N=O + H₂O

Điều kiện phản ứng

- Phản ứng xảy ra ở điều kiện thường.

Cách thực hiện phản ứng

- Cho đimetylamin phản ứng với dung dịch HNO₂ ở điều kiện thường.

Hiện tượng nhận biết phản ứng

- Sau phản ứng thu được hợp chất nitrozo màu vàng nổi trên mặt nước.

Bạn có biết

- Các amin no bậc II khác cũng có phản ứng với axit HNO₂ tương tự đimetylamin.

- Để phân biệt amin các bậc với nhau thì thường sử dụng axit nitro HNO₂.

Ví dụ minh họa

Ví dụ 1: Dãy gồm các chất đều phản ứng với HNO2 tạo hợp chất nitrozo là

A. anilin, đimetylamin.

B. đimetylamin, natri hiđroxit.

C. amoniac, natri hiđroxit.

D. đimetylamin, etylmetylamin.

Hướng dẫn: đimetylamin, etylmetylamin là các amin no bậc II nên có phản ứng với axit HNO₂ tạo hợp chất nitrozo.

Đáp án: D

Ví dụ 2: Có thể nhận biết lọ đựng dung dịch đimetylamin bằng hóa chất nào sau ?

A. dung dịch NaOH

B. dung dịch Na₂SO₄

C. dung dịch Na₂CO₃

D. dung dịch HNO₂

Hướng dẫn: đimetylamin có phản ứng với axit HNO₂ tạo hợp chất nitrozo màu vàng nổi trên mặt nước.

Đáp án: D

Ví dụ 3: Phát biểu nào sau đây là đúng?

A. Anilin tác dụng với axit nitrơ khi đun nóng, thu được muối điazoni.

B. Benzen làm mất màu nước brom ở nhiệt độ thường.

C. Để phân biệt amin các bậc với nhau thì thường sử dụng axit nitro HNO₂.

D. Các ancol đa chức đều phản ứng với Cu(OH)₂ tạo dung dịch màu xanh lam.

Hướng dẫn: Để phân biệt amin các bậc với nhau thì thường sử dụng axit nitro HNO₂.

- Amin bậc 1 tác dụng với HNO₂ tạo thành ancol, N₂ và nước tương tự amoniac.

- Với amin thơm bậc 1 ở nhiệt độ thấp tạo muối điazo.

- Amin bậc 2 tác dụng với HNO₂ tạo hợp chất nitrozo dạng dầu màu vàng.

- Amin bậc 3 không tác dụng với HNO₂.

Đáp án: C