Phản ứng hóa học:

    CH₃-C≡C-CH₃ + Br₂  CH₃-CBr=CBr-CH₃

Điều kiện phản ứng

- Nhiệt độ

Cách thực hiện phản ứng

- Dẫn từ từ khí but-2-in qua dung dịch nước brom (theo tỉ lệ 1:1).

Hiện tượng nhận biết phản ứng

- Ankin phản ứng làm mất màu dung dịch nước brom (phản ứng vừa đủ).

Bạn có biết

- Phản ứng trên gọi là phản ứng cộng brom.

- Phản ứng xảy ra qua hai giai đoạn, muốn dừng lại ở giai đoạn nào thì cần thực hiện phản ứng ở nhiệt độ thích hợp.

- Khối lượng dung dịch brom tăng bằng lượng ankin đã tham gia phản ứng.

Ví dụ minh họa

Ví dụ 1: Hỗn hợp X gồm C₄H₆ và H₂ lấy cùng số mol. Lấy một lượng hỗn hợp X cho đi qua chất xúc tác thích hợp, đun nóng được hỗn hợp Y gồm 4 chất. Dẫn Y qua bình đựng nước brom thấy khối luợng bình tăng 10,8 gam và thoát ra 4,48 lít khí Z (đktc) có tỉ khối so với H₂ là 15. Thể tích O₂ (đktc) cần để đốt cháy hoàn toàn hỗn hợp Y là

 A. 33,62 lít

 B. 22,43 lít

 C. 16,81 lít

 D. 40,32 lít

Hướng dẫn

Tính theo phương pháp đường chéo

→ khí Z gồm: 0,1 mol C₄H₁₀ và 0,1 mol H₂

→ M_X = 10,8 + 0,1.58 + 0,1.2 = 16,8 = 54a + 2^a (khối lượng trước và sau phản ứng bằng nhau)

→ a = 0,3

Đáp án D

Ví dụ 2: X là hỗn hợp gồm 2 hiđrocacbon mạch hở (thuộc dãy đồng đẳng ankin, anken, ankan). Cho 0,3 mol X làm mất màu vừa đủ 0,5 mol brom. Phát biểu nào dưới đây đúng ?

 A. X có thể gồm 2 ankan.

 B. X có thể gồm 2 anken.

 C. X có thể gồm 1 ankan và 1 anken.

 D. X có thể gồm 1 anken và một ankin.

Hướng dẫn

- Ankan không làm mất màu dung dịch brom → Loại đáp án A và C.

- Anken: 1 anken làm mất màu 0,3 mol brom, 2 anken làm mất màu 0,6 mol brom → không phù hợp với đề bài → loại đáp án B

Đáp án D

Ví dụ 3: Câu nào sau đây sai ?

 A. Ankin có số đồng phân ít hơn anken tương ứng.

 B. Ankin tương tự anken đều có đồng phân hình học.

 C. Hai ankin đầu dãy không có đồng phân.

 D. Butin có 2 đồng phân vị trí nhóm chức.

Hướng dẫn

- Ankin không có đồng phân hình học

Đáp án B