Tuổi 18 đôi mươi, vì sao bạn trẻ chưa sẵn sàng học nghề để tự lập? Vì chưa đủ hiểu biết về nghề nghiệp hay vẫn còn ỷ lại vào gia đình? TS Nguyễn Trần Nghĩa, hiệu trưởng Trường CĐ Nghề TP.HCM, chia sẻ:

- Đây là vấn đề nhận thức của xã hội rất khó thay đổi. Tuy nhiên, theo tôi, thanh niên không thích học nghề phần nhiều do các em chưa có đầy đủ hiểu biết về trường nghề, học nghề.

Thực tế công tác hướng nghiệp cho thấy ngay chính người lớn, thầy cô cũng không có nhiều thông tin về trường nghề, học nghề. HS thật sự cũng chưa được trang bị tâm lý và hiểu biết cần thiết để sẵn sàng tìm đến một nghề đi làm sau khi rời trường phổ thông.

* Cũng có một thực tế khác: nhiều HS học nghề ra trường không tìm được việc làm hoặc chưa đáp ứng được yêu cầu nhà tuyển dụng. Trong khi đó, nhiều nghề tuyển dụng nhiều lại không có người học. Việc chọn nghề của HS và dạy nghề hiện nay đã hợp lý chưa, thưa TS?

- Do thiếu hiểu biết về nghề nghiệp và ứng dụng của các nghề trong thực tế nên HS có xu hướng chọn các nghề có vẻ “kỹ thuật cao” liên quan đến những cái các em thường thấy quanh mình. Chẳng hạn như tin học, quản trị mạng, điện tử viễn thông hoặc nghe nhắc nhiều như kinh tế, kế toán, nghe “có vẻ nhàn”...

Trong khi đó, các nghề liên quan đến lĩnh vực sửa chữa bảo trì, bất kỳ cơ sở sản xuất nào cũng cần (như cơ khí chẳng hạn) lại không có người học. Thực tế tuyển sinh trường nào cũng vậy, các nghề tiện - nguội - hàn, may... quá ít HS, nhiều khi không đủ mở lớp. Các nghề: điện, công nghệ thực phẩm... thường ít HS hơn so với điện tử nhưng chính những nghề bị “chê” này lại là nghề được nhà tuyển dụng săn đón, chưa ra trường đã có lương, ra trường dễ được bố trí làm tổ trưởng, chuyền trưởng, quản lý sản xuất...

* Vậy làm sao để HS có thể chọn đúng nghề phù hợp, dễ tìm việc làm?

- Trước hết, mỗi bạn trẻ phải xác định: việc học nghề là chuyện bình thường, có một nghề là điều kiện cần thiết để vào đời. Ỷ lại vào cha mẹ vẫn còn là tâm lý phổ biến của thanh niên thành thị nên dù không vào ĐH các em vẫn không quyết tâm học nghề. Bất kỳ nghề nào cũng phải học và phải có văn bằng, chứng chỉ để tìm công việc ổn định.

Vấn đề còn lại là học nghề gì phù hợp? Đừng băn khoăn! Các em cứ mạnh dạn đến bất cứ cơ sở dạy nghề, trường trung cấp nào để được tư vấn chọn nghề gì, ra trường làm ở đâu, làm được những sản phẩm gì! Có hiểu biết, mỗi người mới có thể tự tin xác định và chọn một nghề phù hợp nhất.

Phúc Điền thực hiện (Tuổi trẻ)