Phương pháp :

Sử dụng các phản ứng hóa học kết hợp với tách, chiết, đun sôi, cô cạn để tách một chất ra khỏi hỗn hợp hoặc các chất ra khỏi nhau

- Với yêu cầu tách một chất ra khỏi hỗn hợp:

   + Sử dụng các chất phản ứng tác dụng hết với các chất cần loại bỏ, còn lại chất cần tách không tác dụng chính là chất ta cần tách ra

   + Sử dụng tính chất riêng biệt của chất cần tách, sử dụng các chất chỉ phản ứng với chất cần tách

- Với yêu cầu tách riêng rẽ các chất ra khỏi nhau:

Sử dụng tính chất riêng rẽ của từng chất để chọn tác nhân phản ứng phù hợp và thu tách sản phẩm sau phản ứng để tinh chế lại chất ban đầu.

Ví dụ 1 : Để loại bỏ tạp chất C₂H₂, C₂H₄, but-1,3-đien, CH₃NH₂ có lẫn trong C₂H₆ ta cho hỗn hợp lần lượt đi qua dung dịch

A. Br₂ và NaOH

B. Br₂ và HCl

C. AgNO₃/NH₃ và NaOH

D. AgNO₃/NH₃ và HCl

Hướng dẫn giải :

Cho hỗn hợp đi qua dung dịch Br₂, các chất C₂H₂, C₂H4, but-1,3-đien do có phản ứng với dung dịch Br₂

Còn lại CH₃NH₂ và C₂H6 đi ra khỏi dung dịch, dẫn hỗn hợp này qua dung dịch HCl. CH₃NH₂ bị giữ lại do phản ứng với HCl, còn lại ta thu được C₂H₆ tinh khiết

→ Đáp án B

Ví dụ 2 : Có thể tách ion Cu²⁺ trong dung dịch chứa đồng thời các ion Ba²⁺; Fe²⁺ và Cu²⁺ bằng cách dùng hóa chất nào sau đây?

A. NaOH, NH₄Cl

B. NaOH, dung dịch NH₃

C. Ni, HCl

D. Zn, NaOH

Hướng dẫn giải :

Dùng NaOH, thu được 2 kết tủa Fe(OH)₂ và Cu(OH)₂

Cho dung dịch NH₃ vào 2 kết tủa trên, Kết tủa Cu(OH)₂ bị hòa tan do tạo phức với NH₃ tạo Cu²⁺

→ Đáp án B

Ví dụ 3 : Để tách riêng lấy từng chất từ hỗn hợp gồm benzen, anilin, phenol, ta có thể dùng thêm các dung dịch

HCl và NaOH    B. Br₂ và HCl    C. NaOH và Br₂    D. CO₂ và HCl

Hướng dẫn giải :

Dùng dung dịch HCl, anilin sẽ phản ứng với HCl tạo ra muối phân lớp với bezen và phenol. Tách chiết thu được 2 phần: muối C₆H₅NH₃Cl và hỗn hợp gồm benzen và phenol.

Cho muối C₆H₅NH₃Cl tác dụng với NaOH thu lại được anilin.

Cho NaOH tác dụng với hỗn hợp benzen và phenol. Phenol phản ứng với NaOH tạo muối và phân lớp với benzen. Tách chiết thu được 2 phân: muối C₆H₅ONa và benzen.

Cho muối C₆H₅ONa tác dụng với HCl ta thu lại được phenol.

→ Đáp án A

Ví dụ 4 : Để làm sạch Ag có lẫn Cu và Fe thì có thể khuấy hỗn hợp kim loại trong dung dịch

A. Cu(NO₃)₂

B. AgNO₃

C. Fe(NO₃)₂

D. Pb(NO₃)₂

Hướng dẫn giải :

Dùng phản ứng kim loại mạnh đẩy kim loại yếu ra khỏi muối, Cu và Fe phản ứng hết với AgNO₃ tạo Ag

→ Đáp án B

Ví dụ 5 : Để tách riêng từng chất benzen (ts =80^oC) và axit axetic (ts =118^oC) nên dùng phương pháp nào sau đây ?

A. Chưng cất    B. Chiết

C. Kết tinh    D. Chưng cất phân đoạn

→ Đáp án A