Cách giải bài tập về Tính chất chung của kim loại kiềm, kiềm thổ, nhôm hay, chi tiết

Lý thuyết và Phương pháp giải 

    Đề làm tốt dạng bài này cần nắm vững các tính chất vật lý, hóa học và phương pháp điều chế kim loại kiềm, kiềm thổ, nhôm và các hợp chất của chúng.

Bài 1: Dẫn từ từ khí CO₂ vào dung dịch Ca(OH)₂ cho đến dư, sau đó lại đun nóng dung dịch sản phẩm thu được. Vậy hiện tượng quan sát được là:

    A. Ban đầu xuất hiện kết tủa trắng, sau đó kết tủa tăng dần đến cực đại.

    B. Ban đầu xuất hiện kết tủa trắng, sau đó kết tủa tan dần, khi đun nón dung dịch thì kết tủa lại xuất hiện.

    C. Ban đầu xuất hiện kết tủa trắng, sau đó kết tủa tan dần dung dịch có màu xanh, khi đun nóng dung dịch thì kết tủa lại xuất hiện và có khí bay ra.

    D. Ban đầu xuất hiện kết tủa trắng, sau đó kết tủa tan dần dung dịch trở nên trong suốt, khi đun nóng dung dịch thì kết tủa lại xuất hiện và có khí bay ra.

Bài 2: Chọn phát biểu đúng:

    A. Dung dịch Na₂CO₃ có tính kiềm mạnh.

    B. Dung dịch Na₂CO₃ có môi trường trung tính có Na₂CO₃ là muối trung hòa.

    C. Dung dịch chứa Na₂CO₃ có môi trường axit do Na₂CO₃ là muối của axit yếu.

    D. Na₂CO₃ dễ bị phân hủy khi đung nóng.

Bài 3: Để bảo quản kim loại kiềm người ta thường làm như thế nào?

    A. Để trong bình kín.

    B. Để trong bóng tối.

    C. Ngâm trong dầu hỏa.

    D. Để nơi thoáng mát.

Bài 4: Trường hợp nào sau đây không có sự tạo thành Al(OH)₃:

    A. Cho dung dịch NH₃ vào dung dịch AlCl₃

    B. Cho Al₂O₃ vào nước.

    C. Cho Al₄C₃ vào nước.

    D. Cho dung dịch Na₂CO₃ vào dung dịch AlCl₃.

Bài 5: Phát biểu nào không đúng?

    A. Tất cả các kim loại kiềm thổ đều tác dụng với dung dịch HCl.

    B. Tất cả các kim loại kiềm thổ đều tác dụng với nước.

    D. Tất cả các kim loại kiềm thổ đều tác dụng với dung dịch HNO₃ đặc, nguội.

Bài 6: Phương pháp chung để điều chế kim loại kiềm là

    A. Thủy luyện

    B. Điện phân dung dịch

    C. Nhiệt luyện

    D. Điện phân nóng chảy.

Bài 7: Phản ứng điều chế NaOH trong công nghiệp là:

    A. 2Na + 2H₂O → 2NaOH + H₂

    B. 2NaCl + 2H₂O →2NaOH ₂ Cl2 + H₂

    C. Na₂O + H₂O → 2NaOH

    D. Na₂SO₄ + Ba(OH)₂ → 2NaOH + BaSO₄.

Bài 8: Phản ứng nhiệt phân nào sau đây không xảy ra?

    A. Mg(OH)₂ → MgO + H₂O

    B. 2NaHCO₃ → Na₂CO₃ + CO₂ + H₂O

    C. K₂CO₃ → K₂O + CO₂

    D. 2NaNO₃ → 2NaNO₂ + O₂

Bài 9: Cho viên Na vào dung dịch CuSO₄, hiện tượng quan sát được là:

    A. Bọt khí.

    B. Bọt khí và kết tủa màu xanh.

    C. Kết tủa màu đỏ.

    D. Bọt khí và kết tủa màu đỏ.

Bài 10: Cho dần dần đến dư dung dịch HCl vào dung dịch NaAlO₂, hiện tượng quan sát được là:

    A. Có kết tủa trắng keo xuất hiện, kết tủa không tan.

    B. Không có hiện tượng.

    C. Có kết tủa trắng keo xuất hiện, sau đó kết tủa tan một phần.

    D. Có kết tủa trắng keo xuất hiện, sau đó kết tủa tan hết.

Bài 11: Chỉ ra phát biểu sai.

    A. Tính khử của các kim loại kiềm thổ tăng dần từ Be đến Ba.

    B. Năng lượng ion hóa thứ nhất giảm dần từ Be đến Ba.

    C. Ở nhiệt độ thường Be không phản ứng với nước còn Mg thì phản ứng chậm.

    D. Các kim loại kiềm thổ đều nhẹ hơn nhôm.

Bài 12: Cho các chất: NaHCO₃ , CO, Al(OH)₃, Fe(OH)₃, HF, Cl₂, NH₄Cl. Số chất tác dụng được với dung dịch NaOH loãng ở nhiệt độ thường là:

    A. 4         B. 5         C. 3         D. 6

Bài 13: Phản ứng giải thích sự tạo thành thạch nhũ trong các hang động là:

    A. CaCO₃ → CaO + CO₂

    B. Ca(OH)₂ + 2CO₂ → Ca(HCO₃)₂

    C. Ca(HCO₃)₂ → CaCO₃ + CO₂ + H₂O

    D. CaCO₃ + H₂O + CO₂ → Ca(HCO₃)₂

Bài 14: Cho dung dịch Ba(HCO₃)₂ lần lượt vào các dung dịch: CaCl₂, Ca(NO₃)₂, NaOH, Na₂CO₃, KHSO₄, Na₂SO₄, Ca(OH)₂, H₂SO₄, HCl. Số trường hợp có tạo ra kết tủa là:

    A. 4         B. 7         C. 5         D. 6

Bài 15: Chất nào sau đây làm mềm nước vĩnh cửu (chứa CaCl₂, MgSO₄)?

    A. Ca(OH)₂

    B. Na₂CO₃

    C. NaOH

    D. H₂SO₄

Bài 16: Phát biểu nào sau đây không đúng về kim loại kiềm

    A. Nhiệt độ nóng chảy và nhiệt độ sôi thấp.

    B. Khối lượng riêng nhỏ.

    C. Độ cứng giảm dần từ Li đến Cs

    D. Mạng tinh thể của kim loại kiềm là lập phương tâm diện.

Đáp án và hướng dẫn giải

Bài 1:

    Kim loại kiềm có cấu trúc mạng tinh thể theo kiểu lập phương tâm khối.

Bài 4:

    Al₂O₃ không tan trong nước

    PT: AlCl₃ + 3H₂O + 3NH₃ → Al(OH)₃ + 3NH₄Cl

    12H₂O + Al₄C₃ → 4Al(OH)₃ + 3CH₄

    2AlCl₃ + 3H₂O + 3Na₂CO₃ → 2Al(OH)₃ + 6NaCl + 3CO₂

Bài 6:

    Be không tác dụng với nước.

Bài 9:

    PT: 2Na + 2H₂O → 2NaOH + H₂↑

    2NaOH + CuSO₄ → Cu(OH)₂ ↓ + Na₂SO₄

Bài 10:

    PT: HCl + NaAlO₂ + H₂O → Al(OH)₃↓ + NaCl

    Al(OH)₃ + 3HCl (dư) → AlCl₃ + 3H₂O.

Bài 11:

    Ba nặng hơn Al vì có D = 3,5g/cm3 > D_Al = 2,7g/cm³ .

Bài 12:

    Các chất: NaHCO₃, Al(OH)₃, HF, Cl₂, NH₄Cl tác dụng được với dung dịch NaOH loãng ở nhiệt độ thường:

    NaHCO₃ + NaOH → Na₂CO₃ + H₂O

    Al(OH)₃ + NaOH → NaAlO₂ + 2H₂O

    HF + NaOH → NaF + H₂O

    Cl₂ + NaOH → NaClO + NaCl + H₂O

    NH₄Cl + NaOH → NaCl + NH₃ + H₂O

Bài 14:

    Các phản ứng tạo kết tủa:

    Ba(HCO₃)₂ + 2NaOH → BaCO₃↓ + Na₂CO₃ + H₂O

    Ba(HCO₃)₂ + Na₂CO₃ → BaCO₃↓ + 2NaHCO₃

    Ba(HCO₃)₂ + 2KHSO₄ → BaSO₄ ↓ + K₂SO₄ + 2CO₂ + 2H₂O

    Ba(HCO₃)₂ + Na₂SO₄ → ₄ ↓ + 2NaHCO₃

    Ba(HCO₃)₂ + Ca(OH)₂ → BaCO₃↓ + CaCO₃↓ + 2H₂O

    Ba(HCO₃)₂ + H₂SO₄ → BaSO₄ ↓ + 2CO₂ + 2H₂O

Bài 16:

    CO₂ + Ca(OH)₂ → CaCO₃ ↓ + H₂O

    CO₂ + H₂O + CaCO₃ ↓ → Ca(HCO₃)₂

    Ca(HCO₃)₂ −^tº→ CaCO₃ + CO₂↑ + H₂O