A. Phương pháp & Ví dụ

Lý thuyết và Phương pháp giải

    Nắm vững các tính chất hóa học của amin và amino axit để giải các bài toán về phản ứng đốt cháy, bản chất của phản ứng trung hòa...

Ví dụ minh họa

Bài 1: Đốt cháy hoàn toàn hỗn hợp hai amin no, đơn chức, là đồng đẳng liên tiếp, thu được 2,24 lít khí CO₂ (đktc) và 3,6 gam H₂O. Công thức phân tử của 2 amin là :

    A. CH₅N và C₂H₇N.         B. C₂H₇N và C₃H₉N.

    C. C₃H₉N và C₄H₁₁N.         D. kết quả khác.

Hướng dẫn:

    Sơ đồ phản ứng :

    Vậy, công thức phân tử của 2 amin là CH₅N và C₂H₇N.

Bài 2: Cho hỗn hợp 2 aminoaxit no chứa 1 chức axit và 1 chức amino tác dụng với 110 ml dung dịch HCl 2M được dung dịch X. Để tác dụng hết với các chất trong X, cần dùng 140 ml dung dịch KOH 3M. Tổng số mol 2 aminoaxit là :

    A. 0,1.         B. 0,2.         C. 0,3.         D. 0.4.

Hướng dẫn:

    Bản chất của phản ứng :

    Đặt số mol của hỗn hợp hai amino axit là x thì số mol của nhóm –COOH trong đó cũng là x.

    Theo (1), (2) và giả thiết ta có : 0,22 + x = 0,42 ⇒ x= 0,2.

Bài 3: Cho 0,1 mol chất X có công thức là C₂H₁₂O₄N₂S tác dụng với dung dịch chứa 0,35 mol NaOH đun nóng thu được chất khí làm xanh giấy quỳ ẩm và dung dịch Y. Cô cạn dung dịch Y thu được m gam chất rắn khan. Giá trị của m là :

    A. 28,2 gam.         B. 26,4 gam.         C. 15 gam.         D. 20,2 gam.

Hướng dẫn:

    Vì X tác dụng với dung dịch NaOH đung nóng thu được khí làm xanh giấy quỳ ẩm nên X là muối amoni. Căn cứ vào công thức của X ta suy ra X là muối amoni của amin no với axit sunfuric. Công thức của X là (CH₃NH₃)₂SO₄.

    Phương trình phản ứng :

    Cô cạn dung dịch sau phản ứng thu được chất rắn gồm NaOH dư (0,15 mol) và Na₂SO₄ (0,1 mol). Khối lượng chất rắn là :

    m = 0,15.40 + 0,1.142 = 20,2 gam

B. Bài tập trắc nghiệm

Bài 1: Cho 15 gam hỗn hợp X gồm các amin anilin, metylamin, đimetylamin, đietylmetylamin tác dụng vừa đủ với 50 ml dung dịch HCl 1M. Khối lượng sản phẩm thu được có giá trị là :

    A. 16,825 gam.         B. 20,18 gam.         C. 21,123 gam.         D. 15,925 gam.

Bài 2: Đốt cháy hoàn toàn m gam metylamin (CH₃NH₂), sinh ra 2,24 lít khí N₂ (ở đktc). Giá trị của m là

    A. 3,1 gam.

    B. 6,2 gam.

    C. 4,65 gam.

    D. 1,55 gam.

Bài 3: Cho hỗn hợp X gồm 0,15 mol H₂NC₃H₅(COOH)₂ (axit glutamic) và 0,1 mol H₂N(CH₂)₄CH(NH₂)COOH (lysin) vào 250 ml dung dịch NaOH 2M, thu được dung dịch Y. Cho HCl dư vào dung dịch Y. Sau khi các phản ứng xảy ra hoàn toàn, số mol HCl đã phản ứng là :

    A. 0,75.         B. 0,65.         C. 0,70.         D. 0,85

Bài 4: Hỗn hợp X gồm alanin và axit glutamic. Cho m gam X tác dụng hoàn toàn với dung dịch NaOH (dư), thu được dung dịch Y chứa (m + 30,8) gam muối. Mặt khác, nếu cho m gam X tác dụng hoàn toàn với dung dịch HCl, thu được dung dịch Z chứa (m + 36,5) gam muối. Giá trị của m là :

    A. 112,2.         B. 165,6.         C. 123,8.         D. 171,0.

Bài 5: Amino axit X có dạng H₂NRCOOH (R là gốc hiđrocacbon). Cho 0,1 mol X phản ứng hết với dung dịch HCl (dư) thu được dung dịch chứa 11,15 gam muối. Tên gọi của X là :

    A. phenylalanin.         B. alanin.         C. valin.         D. glyxin.

Bài 6: Cho 1 mol amino axit X phản ứng với dung dịch HCl (dư), thu được m₁ gam muối Y. Cũng 1 mol amino axit X phản ứng với dung dịch NaOH (dư), thu được m₂ gam muối Z. Biết m₂ – m₁ = 7,5. Công thức phân tử của X là :

    A. C₄H₁₀O₂N₂.         B. C₅H₉O₄N.

    C. C₄H₈O₄N₂.         D. C₅H₁₁O₂N.

Bài 7: Đốt cháy hoàn toàn m gam hỗn hợp X gồm các amin đồng đẳng của vinylamin thu được 41,8 gam CO₂ và 18,9 gam H₂O. Giá trị của m là:

    A. 16,7 gam

    B. 17,1 gam

    C. 16,3 gam

    D. 15,9 gam

Bài 8: Thành phần % khối lượng của nitơ trong hợp chất hữu cơ X (C_xH_yN) là 23,73%. Số đồng phân của X phản ứng với HCl tạo ra muối có công thức dạng RNH₃Cl là :

    A. 2.         B. 3.         C. 4.         D. 1.