Cách giải bài tập về viết đồng phân, gọi tên Amin, Amino Axit hay, chi tiết -  Hoá 12      

A. Phương pháp & Ví dụ

Lưu ý

    - Xác định độ bất bão hòa của phân tử (số liên kết , số vòng); với hợp chất C_nH_yN_zO_t theo biểu thức : ∆ = (2n + 2 + z - y)/2

    - Xác định các loại mạch cacbon: Mạch không nhánh, mạch có nhánh, vòng...

    - Các loại nhóm chức, vị trí nhóm chức...

    - Tên gọi theo tên thông tường, tên gốc chức, tên thay thế.

Ví dụ minh họa

Bài 1: Viết công thức cấu tạo và gọi tên các đồng phân của các hợp chất có công thức phân tử C₄H₁₁N.

Hướng dẫn:

    - Xác định độ bất bão hòa: 

    Vậy chỉ có các hợp chất no, mạch hở.

    - Có 4 nguyên tử cacbon, 1 nguyên tử Nito mạch cacbon có thể là mạch 4, 3 và 2. Có 1 nguyên tử nito nên có thể là các amin bậc I, II, III.

        +) Mạch 4: 

        +) Mạch 3:

        +) Mạch 2:

Bài 2: Viết công thức cấu tạo và gọi tên các đồng phân của các hợp chất có công thức phân tử C₂H₅NO₂.

Hướng dẫn:

    - Xác định độ bất bão hòa : 

    Vậy có thể là hợp chất không no có 1 liên kết đôi ở mạch cacbon; hợp chất no có đơn chức có liên kết đôi, hợp chất no mạch vòng.

    - Hợp chất không no mạch hở, nhóm chức không có kiên kết đôi không thỏa mãn vì chứa hai nguyên tử oxi, nhóm chức không có liên kết đôi là ancol thì không liên kết với nguyên tử cacbon không no.

    - Hợp chất no mạch hở, nhóm chức có 1 liên kết đôi:

Bài 3: Viết công thức cấu tạo và gọi tên các amino axit có cùng công thức phân tử C₃H₇NO₂

Hướng dẫn:

    Với C₃H₇NO₂: độ bất bão hòa ∆ = 1 nên chỉ có 1 liên kết π ở gốc axit, nên là amino axit no, có các đồng phân:

    CH₃CH(NH₂)COOH

    Axit 2 – amino propanoic hay axit α-amino propionic.

    H₂N-CH₂-CH₂-COOH

    Axit 3 - amino propanoic hay axit β-amino propionic.

    CH₃-NH-CH₂-COOH axit N – metylamino ethanoic.

B. Bài tập trắc nghiệm

Bài 1: Tên gọi của amino axit nào sau đây là đúng?

    A. H₂N–CH₂COOH : glixerin hay glixerol

    B. CH₃CH(NH₂)COOH : anilin

    C. C₆H₅CH₂CH(NH₂)COOH : phenylalanin

    D. HOOC–(CH₂)₂CH(NH₂)COOH : axit glutanic

Bài 2: Amino axit có công thức cấu tạo: NH₂–CH₂–COOH có tên là:

    A. Glyxin

    B. Glixerol

    C. Alanin

    D. Anilin

Bài 3: Hợp chất có công thức cấu tạo [-NH–(CH₂)₅–CO-]_n có tên là:

    A. Tơ nilon – 6,6

    B. Tơ enang

    C. Tơ cacron

    D. Tơ capron

Bài 4: Số đồng phân cấu tạo bậc 1 của amin ứng với công thức phân tử C₃H₉N là:

    A. 5.         B. 8.         C. 7.         D. 4.

Bài 5: Amin X có phân tử khối nhỏ hơn 80. Trong phân tử X nitơ chiếm 19,18% về khối lượng. Số đồng phân cấu tạo của X tác dụng với HCl tạo muối amoni có mạch cacbon không phân nhánh là :

    A. 8.         B. 2.         C. 4.         D. 5.

Bài 6: Tên gọi của hợp chất sau:

    A. metylanilin         B. Phenyl amin

    C. metylphenylamin         D. bezyl amin

Bài 7: Số đồng phân amin thơm ứng với công thức C₇H₉N là

    A. 3         B. 4         C. 5         D. 6

Bài 8: Số đồng phân amin ứng với công thức phân tử C₃H₉N là:

    A. 5

    B. 3

    C. 6

    D. 4

Bài 9: Số đồng phân amin ứng với công thức phân tử C₃H₉N là:

A. 5

B. 3

C. 6

D. 4

Đáp án: D

1. CH₃-CH₂-CH₂-NH₂: propan-1-amin

2. CH₃-CH₂-NH-CH₃: N-metyl-etan-1-amin

3. CH₃-CH(CH₃)-NH₂: propan-2-amin

4. (CH₃)₃-N: trimetyl amin

Bài 10: Amino axit có công thức cấu tạo: NH₂–CH₂–COOH có tên là:

A. Glyxin

B. Glixerol

C. Alanin

D. Anilin

Đáp án: A

Bài 11: Hợp chất có công thức cấu tạo [-NH–(CH₂)₅–CO-]_n có tên là:

A. Tơ nilon – 6,6

B. Tơ enang

C. Tơ cacron

D. Tơ capron

Đáp án: D

Bài 12: Số đồng phân cấu tạo bậc 1 của amin ứng với công thức phân tử C₃H₉N là:

A. 5.

B. 8.

C. 7.

D. 4.

Đáp án: D

Bài 13: Amin X có phân tử khối nhỏ hơn 80. Trong phân tử X nitơ chiếm 19,18% về khối lượng. Số đồng phân cấu tạo của X tác dụng với HCl tạo muối amoni có mạch cacbon không phân nhánh là:

A. 8.

B. 2.

C. 4.

D. 5.

Đáp án: D

Đặt CTPT của amin X là C_xH_yN_t, theo giả thiết ta có:

CTPT của amin X là C₄H₁₁N. Số đồng phân của amin X là 8:

Trong 8 chất trên có các chất (1), (2), (5), (6), (8) có mạch cacbon không phân nhánh nên khi tác dụng với dung dịch HCl sẽ tạo ra muối amoni có mạch cacbon không phân nhánh.