Cách giải bài tập về gọi tên este hay, chi tiết

Cách giải bài tập về gọi tên este hay, chi tiết - Hoá 12

Cách giải bài tập về gọi tên este hay, chi tiết Hóa học lớp 12 với đầy đủ lý thuyết, phương pháp giải và bài tập có lời giải cho tiết sẽ giúp học sinh nắm được Cách giải bài tập về gọi tên este hay, chi tiết

1029

Tải tài liệu

« Trang trước

Trang sau »

Cách giải bài tập về gọi tên este hay, chi tiết - Hoá 12

I. Lý thuyết

Tên este gồm: Tên gốc hidrocacbon R’ + tên anion gốc axit (thay đuôi ic thành đuôi at)

Lưu ý: Tên 1 số axit thông thường

Công thức	Tên thông thường	Tên quốc tế
Axit no đơn chức
H-COOH	Axit metanoic	Axit fomic
CH₃-COOH	Axit etanoic	Axit axetic
CH₃-CH₂-COOH	Axit propanoic	Axit propinoic
CH₃-(CH₂)₂-COOH	Axit butanoic	Axit butyric
(CH₃)₂CH-COOH	Axit 2-metylpropanoic	Axit isobutiric
CH₃-(CH₂)₃-COOH	Axit pentanoic	Axit valeric
CH₃-(CH₂)₄-COOH	Axit hexanoic	Axit caproic
CH₃-(CH₂)₅-COOH	Axit heptanoic	Axit enantoic
CH₃-(CH₂)₁₃-COOH	Axit pentadecanoic	Axit panmitic (axit béo)
CH₃-(CH₂)₁₅-COOH	Axit heptadecanoic	Axit stearic (axit béo)
Axit không no có 1 nối đôi đơn chức
CH₂=CH-COOH	Axit acrylic
CH₂=CH(CH₃)-COOH	Axit metacrylic
C₁₇H₃₃COOH	Axit oleic (axit béo)
Axit nhị chức
HOOC-COOH	Axit oxalic
HOOC-CH₂-COOH	Axit malonic
HOOC-CH=CH-COOH	Axit maleic
Axit có vòng benzen
	Axit benzoic

Ví dụ tên gọi 1 số este

- HCOOC₂H₅ : etyl fomat (hay etyl metanoat)

- CH₃COOCH=CH₂ : vinyl axetat

- CH₂=CHCOOCH₃ : metyl acrylat

- CH₂=C(CH₃)COOCH₃: metyl metacrylat

- CH₃COOCH₂CH₂CH(CH₃)₂ : isoamyl axetat

- CH₃COOCH₂CH=CHCH₂CH₂CH₃ : hex-2-en-1-yl axetat

- C₆H₅COOCH=CH₂ : vinyl benzoat

- CH₃COOC₆H₅ : phenyl axetat

- CH₃COOCH₂C₆H₅ : benzyl axetat

- C₂H₅OOC[CH₂]₄COOCH(CH₃)₂ : etyl isopropyl ađipat

- (CH₃COO)₂C₂H₄ : etylenglicol điaxetat

- CH₂(COOC₂H₅)₂ : đietyl malonat

- (CH₃[CH₂]₇CH=CH[CH₂]₇COO)₃C₃H₅ : glixeryl trioleat (hay triolein hay trioleoylglixerol)

- CH₃[CH₂]₁₄COO[CH₂]15CH₃ : miricyl panmitat (hay sáp ong)

II. Bài tập

Bài 1: Metyl propionat là tên gọi của hợp chất có công thức cấu tạo nào sau đây?

A. C₂H₅COOCH₃

B. HCOOC₃H₇

C. C₃H₇COOH

D. CH₃COOC₂H₅

Xem đáp án

Đáp án A

Metyl propionat: C₂H₅COOCH₃

Bài 2: A là một este có công thức thực nghiệm (C₃H₅O₂)_n. Một mol A tác dụng vừa đủ hai mol KOH trong dung dịch, tạo một muối và hai rượu hơn kém nhau một nguyên tử cacbon trong phân tử. A là:

A. Metyl etyl malonat

B. Metyl Vinyl malonat

C. Vinyl alyl oxalat

D. Metyl etyl ađipat

Xem đáp án

Đáp án A

A tác dụng với 2 mol KOH ⇒ A là este hai chức ⇒ n = 2

⇒ A có công thức phân tử là: C₆H₁₀O₄

Nhận thấy:

CH₃OOCCH₂COOC₂H₅ + 2KOH → CH₃OH + C₂H₅OH + KOOCCH₂COOK

(thỏa mãn)

Vậy A là: etyl metyl malonat

Đáp án: A

Bài 3: Viết công thức cấu tạo, gọi tên các đồng phần đơn chức, mạch hở có thể có của C₃H₆O₂.

Xem đáp án

Đáp án

C₃H₆O₂ có độ bất bão hòa ∆ = 1 và phân tử có hai nguyên tử oxi.

⇒ Có đồng phân về este đơn chức no và axit carboxylic đơn chức, no.

Đồng phân este: HCOOC₂H₅ etyl fomiat

CH₃COOCH₃ metyl axetat

Đồng phân axit cacboxylic: CH₃CH₂COOH axit propionic

Bài 4: Viết công thức cấu tạo các chất có tên sau đây:

a) Isopropyl

b) alylmetacrylat

c) Phenyl axetat

d) sec - Butyl fomiat

Xem đáp án

Đáp án

a) Isopropyl: CH₃COOCH(CH₃)₂

b) alylmetacrylat: H₂C=C(CH₃)-COO-CH₂-CH=CH₂

c) Phenyl axetat: CH₃COOC₆H₅

d) sec - Butyl fomiat: HCOO-CH(CH₃)-CH₂-CH₃

Bài 5: Este CH₃COOCH=CH₂ có tên gọi là:

A. Metyl vinylat

B. Etyl axetat

C. Vinyl axetat

D. Metyl acrylat

Xem đáp án

Đáp án C

Este CH₃COOCH=CH₂ có tên gọi là Vinyl axetat

Bài 6: Hãy chọn định nghĩa đúng trong các định nghĩa sau:

A. Este là những hợp chất hữu cơ trong phân tử có nhóm chức -COO- liên kết với gốc R và R'

B. Este là hợp chất sinh ra khi thế nhóm -OH trong nhóm COOH của phân tử axit bằng nhóm -OR'

C. Este là sản phẩm phản ứng khi cho rượu tác dụng với axit cacboxylic

D. Este là sản phẩm phản ứng khi cho rượu tác dụng với axit

Xem đáp án

Đáp án B

Este là hợp chất sinh ra khi thế nhóm -OH trong nhóm COOH của phân tử axit bằng nhóm -OR'

Bài 7: Khử este no, đơn chức, mạch hở X bằng LiAlH₄, thu được ancol duy nhất Y. Đốt cháy hoàn toàn Y thu được 0,2 mol CO₂ và 0,3 mol H₂O. Đốt cháy hoàn toàn 0,1 mol X thu được tổng khối lượng CO₂ và H₂O là:

A. 24,8 gam

B. 28,4 gam

C. 16,8 gam

D. 18,6 gam

Xem đáp án

Đáp án A

Y là ancol no, đơn chức do đó ta có: n_Y = n_H2O - n_CO2 = 0,1 mol

=> Số C = 2 => C₂H₅OH => X là CH₃COOC₂H₅

Đốt 0,1 mol X thu được 0,4 mol CO₂ và 0,4mol H₂O

=> m_CO2 + m_H2O= 44.0,4 + 18.0,4 = 24,8 (g)

Bài 8: Khử este no đơn chức mạch hở X bằng LiAlH₄, thu được ancol duy nhất Y. Đốt cháy hoàn toàn Y thu được 0,2 mol CO₂ và 0,3 mol H₂O. Đốt cháy hoàn toàn 0,1 mol X thu được tổng khối lượng CO₂ và H₂) là:

A. 24,8 gam

B. 28,4 gam

C. 16,8 gam

D. 18,6 gam

Xem đáp án

Đáp án A

Y là ancol no, đơn chức, n_Y = n_H2O - n_CO2 = 0,1 mol

=> Số C = 2 => C₂H₅OH => X là CH₃COOC₂H₅

Đốt 0,1 mol X thu được 0,4 mol CO₂ và 0,4mol H₂O

=> m_CO2 + mH₂O = 44.0,4 + 18.0,4 = 24,8 (g)

Bài 9: Nhận định nào sau đây không đúng?

A. Tên este RCOOR’ gồm: tên gốc hiđrocacbon R’ + tên anion gốc axit (đuôi “at“).

B. Khi thay nguyên tử H ở nhóm –COOH của axit cacboxylic bằng gốc hiđrocacbon thì được este.

C. Phản ứng thuỷ phân este trong môi trường kiềm là phản ứng 1 chiều và gọi là phản ứng xà phòng hoá.

D. Este có nhiệt độ sôi thấp hơn so với axit và ancol có cùng số nguyên tử C vì este có khối lượng phân tử nhỏ hơn.

Xem đáp án

Đáp án B

Nhận định nào sau đây không đúng?

A. đúng

B. Khi thay nguyên tử H ở nhóm –COOH của axit cacboxylic bằng gốc hiđrocacbon thì được este.

C đúng

D đúng

Bài 10: Trong sơ đồ mối liên hệ giữa hiđrocacbon và dẫn xuất chứa oxi, ankan được đặt ở ô trung tâm vì

A. ankan tương đối trơ về mặt hoá học.

B. ankan có thể tách H₂ tạo thành các hiđrocacbon không no và cộng O₂ sinh ra dẫn xuất chứa oxi.

C. ngành công nghiệp hoá chất lấy dầu mỏ làm nền tảng. Từ ankan trong dầu mỏ người ta sản xuất ra các hiđrocacbon khác và các loại dẫn xuất của hiđrocacbon.

D. lí do khác.

Xem đáp án

Đáp án C

Trong sơ đồ mối liên hệ giữa hiđrocacbon và dẫn xuất chứa oxi, ankan được đặt ở ô trung tâm vì ngành công nghiệp hoá chất lấy dầu mỏ làm nền tảng. Từ ankan trong dầu mỏ người ta sản xuất ra các hiđrocacbon khác và các loại dẫn xuất của hiđrocacbon.

Bài 11: Công thức tổng quát của este tạo bởi axit đơn chức no mạch hở và ancol đơn chức no mạch hở có dạng.

A. C_nH_2n+2O₂ ( n ≥ 2)

B. C_nH_2nO₂ (n ≥ 2)

C. C_nH_2nO₂ ( n ≥ 3)

D. C_nH_2n-2O₂ ( n ≥ 4)

Xem đáp án

Đáp án B

Công thức tổng quát của este tạo bởi axit đơn chức no mạch hở và ancol đơn chức no mạch hở có dạng: C_nH_2nO₂ (n ≥ 2)

Bài 12: Cho glixerol phản ứng với hỗn hợp axit béo gồm C₁₇H₃₅COOH và C₁₅H₃₁COOH, số loại trieste tối đa được tạo ra là

A. 3.

B. 4.

C. 5.

D. 6.

Xem đáp án

Đáp án D

Cho glixerol phản ứng với hỗn hợp axit béo gồm C17H35COOH và C15H31COOH, số loại trieste tối đa được tạo ra là 6.

Bài 13: Khi đun nóng glixerol với hỗn hợp 3 axit béo C₁₇H₃₅COOH, C₁₇H₃₃COOH, C₁₇H₃₁COOH để thu được chất béo khác nhau. Số CTCT có thể có là bao nhiêu?

A. 21

B. 18

C. 16

D. 19

Xem đáp án

Đáp án B

Bài 14: Glixerol C₃H₅(OH)₃ có khả năng tạo ra 3 lần este (trieste). Nếu đun nóng glixerol với hỗn hợp axit R'COOH và R''COOH (có H₂SO₄ đặc xúc tác) thì thu được tối đa là bao nhiêu este?

A. 2

B. 6

C. 4

D. 8

Xem đáp án

Đáp án B

Bài 15: Đốt cháy hoàn toàn một lượng hỗn hợp hai este cho sản phẩm cháy qua bình đựng P₂O₅ dư thấy khối lượng bình tăng thêm 6,21g, sau đó cho qua dd Ca(OH)₂ dư thu được 34,5g kết tủa. Các este nói trên thuộc loại:

A. No đơn chức

B. Không no đơn chức

C. No đa chức

D. Không no đa chức.

Xem đáp án

Đáp án A

P₂O₅ hấp thụ H₂O => n_H2O = 0,21/18 = 0,345 mol

Ca(OH)₂ hấp thụ CO₂ => n_CO2 = 0,345 mol

Ta thấy n_CO2 = n_H2O => Este no, đơn chức, mạch hở

Bài 16: Este etyl fomat có công thức là

A. CH₃COOCH₃.

B. HCOOC₂H₅.

C. HCOOCH=CH₂.

D. HCOOCH₃.

Xem đáp án

Đáp án B

Etyl: CH₃CH₂ –

Fomat: HCOO –

→ Este etyl fomat có công thức là HCOOC₂H₅

Bài 17: Este vinyl axetat có công thức là

A. CH₃COOCH = CH₂.

B. CH₃COOCH₃.

C. CH₂ = CHCOOCH₃.

D. HCOOCH₃.

Xem đáp án

Đáp án A

axetat: CH₃COO -

vinyl: CH₂ = CH -

→ Este vinyl axetat có công thức là CH₃COOCH=CH₂

Bài 18: Este X mạch hở có công thức phân tử C₅H₈O₂, được tạo bởi một axit Y và một ancol Z. Vậy Y không thể là

A. C₃H₅COOH

B. CH₃COOH

C. HCOOH

D. C₂H₅COOH

Xem đáp án

Đáp án D

k = (2.5 + 2−8)/2 = 2

X chứa 2[O] => X là este đơn chức k_X = 2 = 1Π_C=O + Π_C=C

Xét các đáp án:

A. Y là C₃H₅COOH thì X là C₃H₅COOCH₃ =>Z là CH₃

B. Y là CH₃COOH thì X là CH₃COOCH₂CH=CH₂ => Z là CH₂=CHCH₂

C. Y là HCOOH thì X là HCOOC₄H₇ => Z là C₄H₇OH (có CTCT thỏa mãn).

D. Y là C₂H₅COOH thì X là C₂H₅COOCH=CH2 => Z là CH₂=CH-OH (không tổn tại).

Y là C₂H₅COOH không thỏa mãn

Bài 19: Công thức cấu tạo thu gọn nào sau đây biểu thị một chất béo?

A. (C₁₇H₃₅COO)₃C₃H₅.

B. CH₃COOC₂H₅.

C. C₃H₅COOC₂H₅.

D. (CH₃COO)₃C₃H₅.

Xem đáp án

Đáp án A

Công thức cấu tạo thu gọn nào sau đây biểu thị một chất béo là: (C₁₇H₃₅COO)₃C₃H₅.

Bài 20: Công thức của triolein là:

A. (CH₃[CH₂]₁₆COO)₃C₃H₅.

B. (CH₃[CH₂]₇CH=CH[CH₂]₅COO)₃C₃H₅.

C. (CH₃[CH₂]₇CH=CH[CH₂]₇COO)₃C₃H₅.

D. (CH₃[CH₂]₁₄COO)₃C₃H₅.

Xem đáp án

Đáp án C

Công thức của triolein là: (CH₃[CH₂]₇CH=CH[CH₂]₇COO)₃C₃H₅.

Bài 21: Có các tên gọi este như sau, số tên gọi este đúng là:

(1) HCOOC₂H₅: etyl fomiat

(2) CH₃COOCH = CH₂: vinyl axetat

(3) CH₂ = C (CH₃) – COOCH₃: metyl metacrylic

(4) C₆H₅COOCH₃: metyl benzoat

(5) CH₃COOC₆H₅: benzyl axetat

Các tên gọi không đúng là :

A. 3, 5

B. 3, 4

C. 2, 3

D. 1, 2, 5

Xem đáp án

Đáp án A

(3) CH₂ = C (CH₃) – COOCH₃: metyl metacrylic

(5) CH₃COOC₆H₅: benzyl axetat

Bài 22: A (mạch hở) là este của một axit hữu cơ no đơn chức với một ancol no đơn chức. Tỉ khối hơi của A so với H₂ là 44. A có công thức phân tử là:

A. C₂H₄O₂

B. C₄H₈O₂

C. C₃H₆O₂

D. C₂H₄O

Xem đáp án

Đáp án B

M_A = 44.2 = 88

A là este của một axit hữu cơ no đơn chức với một ancol no đơn chức

=> A có dạng C_nH_2nO₂

M_A = 88 => n = 4

Bài 23: Benzyl axetat là một este có mùi thơm của hoa nhài. Công thức của benzyl axetat là:

A. C₆H₅-COO-CH₃