Cách giải bài tập về tính chất của polime hay, chi tiết

Kiến thức cần nhớ

*Tóm tắt lý thuyết

Các dạng cấu trúc mạch polime

a) Mạch không phân nhánh. Ví dụ: polietilen, amilozơ…

b) Mạch phân nhánh. Ví dụ: amilopectin, glicogen…

c) Mạch mạng lưới. Ví dụ: cao su lưu hóa, nhựa bakelit…

TÍNH CHẤT HÓA HỌC

1. Phản ứng giữ nguyên mạch polime

a) Poli(vinyl axetat) (PVA) tác dụng với dung dịch NaOH:

b) Cao su thiên nhiên tác dụng với HCl:

c) Poli(vinyl clorua) (PVC) tác dụng với Cl₂: (giả sử cứ 2 mắt xích thế 1 nguyên tử clo)

2. Phản ứng phân cắt mạch polime

a) Phản ứng thủy phân polieste:

 (− CO-C₆H₄-CO-O-CH₂-CH₂-O )−_n (Poli(etylen - terephatalat)(tơ lapsan)) + 2nH₂O

 n(p-HOOC-C₆H₄-COOH) + nHO-CH₂-CH₂-OH

b) Phản ứng thủy phân polipeptit hoặc poliamit:

 (− NH-[CH₂]₅-CO )−_n(Nilon-6) + nH₂O

 nH₂N-[CH₂]-COOH

c) Phản ứng thủy phân tinh bột, xenlulozơ

(C₆H₁₀O₅)_n + nH₂O → nC₆H₁₂O₆

d) Phản ứng nhiệt phân polistiren

3. Phản ứng khâu mạch polime

a) Sự lưu hóa cao su:

Khi hấp nóng cao su thô với lưu huỳnh thì thu được cao su lưu hóa. Ở cao su lưu hóa, các mạch polime được nối với nhau bởi các cầu –S–S– (cầu đisunfua)

b) Nhựa rezit (nhựa bakelit):

Khi đun nóng nhựa rezol thu được nhựa rezit, trong đó các mạch polime được khâu với nhau bởi các nhóm –CH₂– (nhóm metylen)

Polime khâu mạch có cấu trúc mạng không gian do đó trở nên khó nóng chảy, khó tan và bền hơn so với polime chưa khâu mạch

TÍNH CHẤT VẬT LÍ

Hầu hết polime là chất rắn, không bay hơi, không có nhiệt độ nóng chảy xác định, một số tan trong các dung môi hữu cơ. Đa số polime có tính dẻo, một số polime có tính đàn hồi, một số có tính dai, bền, có thể kéo thành sợi.

Ví dụ minh họa

Câu 1: Những polime thiên nhiên hoặc tổng hợp có thể kéo thành sợi dài và mảnh gọi là:

A. Chất dẻo    B. Cao su    C. Tơ    D. Sợi

Đáp án: C

Tơ là những vật liệu polime hình sợi dài và mảnh với độ bền nhất định

Câu 2: Nhận xét về tính chất vật lí chung của polime nào dưới đây không đúng ?

A. Hầu hết là những chất rắn, không bay hơi

B. Hầu hết polime đều đồng thời có tính dẻo, tính đàn hồi và có thể kéo thành sợi dai, bền..

C. Đa số nóng chảy ở một khoảng nhiệt độ rộng, hoặc không nóng chảy mà bị phân huỷ khi đun nóng

D. Đa số không tan trong các dung môi thông thường, một số tan trong dung môi thích hợp tạo dung dịch nhớt

Đáp án: B

Chất dẻo có tính dẻo, cao su có tính đàn hồi, tơ có khả năng kéo thành sợi dai, bền.

Câu 3: Cao su tự nhiên là polime của isopren còn cao su nhân tạo (cao su Buna) là polime của buta- 1,3-đien. Chọn phát biểu đúng trong các phát biểu sau?

(1) Cao su thiên nhiên có tính đàn hồi hơn cao su Buna.

(2) Cao su thiên nhiên có cấu trúc đồng đều hơn cao su Buna.

(3) Có thể cải tiến tính chất cơ học của cao su Buna.

A. (1)    B. (2)    C. (1), (2), (3).    D. (1), (2)

Đáp án: C

Câu 4: Trong các Polime: PVC, PE, amilopectin trong tinh bột, cao su lưu hoá. Số polime có cấu trúc mạng không gian là

A. 1    B. 2    C. 3    D. 4

Đáp án: A

PVC,PE: không phân nhánh

amylopectin trong tinh bột: phân nhánh

cao su lưu hóa: không gian

Câu 5: Loại vật liệu polime nào sau đây có chứa nguyên tố Nitơ:

A. Cao su buna    B. Nhựa poli(vinyl clorua)    C. tơ visco    D. tơ nilon-6,6

Đáp án: D

Tơ nilon-6,6 : (-NH-[NH₂]₆-NH-CO-[NH₂]₄-CO-)_n

Bài tập vận dụng

Bài 1: Polime nào không tan trong mọi dung môi và bền vững nhất về mặt hóa học?

A. PVC    B. Cao su lưu hóa    C. Teflon    D. Tơ nilon

Bài 2: Polime có cấu trúc mạng không gian (mạng lưới) là

A. PVC.    B. nhựa bakelit.    C. PE.    D. amilopectin.

Bài 3: Phát biểu sai là

A. Bản chất cấu tạo hoá học của tơ tằm và len là protit; của sợi bông là xenlulozơ.

B. Bản chất cấu tạo hoá học của tơ nilon là poliamit

C. Quần áo nilon, len, tơ tằm không nên giặt với xà phòng có độ kiềm cao

D. Tơ nilon, tơ tằm, len rất bền vững với nhiệt.

Bài 4: Polime không có nhiệt độ nóng chảy cố định vì

A. có lẫn tạp chất.

B. có liên kết cộng hóa trị không phân cực.

C. là tập hợp nhiều loại phân tử, có cấu tạo mắt xích như nhau nhưng số lượng mắt xích trong phân tử khác nhau.

D. có khối lượng phân tử rất lớn và cấu trúc phân tử phức tạp.

Bài 5: Các chất đều không bị thuỷ phân trong dung dịch H₂SO₄ loãng, nóng là

A. tơ capron; nilon-6,6, polietilen.

B.poli(vinyl axetat); polietilen, cao su buna.

C. nilon-6,6; poli(etylen-terephtalat); polistiren.

D. polietilen; cao su buna; polistiren.

Bài 6: Phát biểu không đúng là

A. Tinh bột và xenlulozơ đều là polisaccarit (C₆H₁₀O₅)_n nhưng xenlulozơ có thể kéo sợi, còn tinh bột thì không.

B. Len, tơ tằm, tơ nilon kém bền với nhiệt và không bị thuỷ phân trong môi trường axit hoặc kiềm.

D. Đa số các polime đều không bay hơi do khối lượng phân tử lớn và lực liên kết phân tử lớn.

Bài 7: Polime có cấu trúc mạch không phân nhánh là

A. Nhựa bakelit.    B. Amilopectin của tinh bột.

C. Poli (vinyl clorua).    D. Cao su lưu hóa.

Bài 8: Trong số các polime sau: tơ nhện, xenlulozơ, sợi capron, nhựa phenol-fomanđehit, poliisopren, len lông cừu, poli (vinyl axetat). Số chất không bền, bị cắt mạch polime khi tiếp xúc với dung dịch kiềm là

A. 3    B. 4    C. 5    D. 2

Bài 9: Trong các phản ứng giữa các cặp chất sau, phản ứng nào làm giảm mạch polime

A. poli(vinyl clorua) + Cl₂     B. cao su thiên nhiên + HCl 

C. poli(vinyl axetat) + H₂O     D. amilozơ + H₂O 

Bài 10: Loại tơ nào sau đây thường dùng để dệt vải may quần áo ấm hoặc bện thành sợi “len” dệt áo rét ?

A. Tơ capron    B. Tơ nilon 6 – 6    C. Tơ lapsan    D. Tơ nitron

Bài 11: Polime nào có thể tham gia phản ứng cộng hidro?

A. Poli pripen    B. Cao su buna    C. Polivyl clorua    D. Nilon 6-6

Bài 12: Polime nào có thể thủy phân trong dung dịch kiềm ?

A. Tơ capron    B. Poli stiren    C. Teflon    D. Poli phenolfomandehit

Bài 13: Polime nào sau đây có thể tham gia phản ứng cộng.

A. Polietilen.    B. Poli(vinyl clorua).    C. Cao su buna.    D. Xenlulozơ.

Bài 14: Polime nào có tính cách điện tốt, bền được dùng làm ống dẫn nước, vải che mưa, vật liệu điện,…?

A. Cao su thiên nhiên    B. polivinyl clorua    C. polietylen    D. thủy tinh hữu cơ

Bài 15: Để giặt áo bằng len lông cừu cần dùng loại xà phòng có tính chất nào sau đây ?

A. Xà phòng có tính bazơ    B. Xà phòng có tính axit

C. Xà phòng trung tính    D. Loại nào cũng được