Bài 59: Sự điều hòa và phối hợp hoạt động của các tuyến nội tiết

A. Lý thuyết

I. Điều hòa hoạt động của tuyến nội tiết

1. Điều hòa hoạt động của tuyến giáp

- hoocmon tuyến giáp là TH (Tiroxin), có vai trò quan trọng trong chuyển hóa các chất trong tế bào.

- Dưới tác dụng của THS do thùy trước tuyến yên sinh ra => tuyến giáp tiết tiroxin. Khi tiroxin tiết quá nhiều, lượng hoocmon này theo máu:

   + Lên vùng dưới đồi, dưới tác dụng của loại hoocmon thừa này, vùng dưới đồi tiết ra một chất ức chế thùy trước tuyến yên

   + Lên thẳng thùy trước tuyến yên ức chế tuyến yên tiết TSH => không có TSH tới => tuyến giáp ngừng tiết tiroxin => lượng tiroxin trở về trạng thái cân bằng.

2. Điều hòa hoạt động của vỏ tuyến trên thận

- Các tuyến nội tiết không chỉ chịu sự điều khiển của các hoocmôn tuyến yên mà ngược lại, hoạt động của tuyến yên đã được tăng cường hay kìm hãm cũng bị sự chi phối của hoocmôn do các tuyến này tiết ra. Đó là cơ chế tự điều hoà của các tuyến nội tiết nhờ các thông tin ngược

II. Sự phối hợp hoạt động của các tuyến nội tiết

- Sự điều hoà và phối hợp hoạt động của các tuyến nội tiết có tác dụng duy trì tính ổn định của mồi trường bên trong đảm bảo cho các quá trình sinh lí diễn ra bình thường, là nhờ các thông tin ngược (trong cơ chế tự diều hoà).

B. Bài tập trắc nghiệm

Câu 1: Các tuyến nội tiết chịu ảnh hưởng của các hoocmon tiết ra từ tuyến yên là gì?

   A. Buồng trứng, tinh hoàn

   B. Tuyến giáp

   C. Tuyến trên thận

   D. Cả 3 đáp án trên.

Câu 2: Điều nào dưới đây đúng với cơ chế tự điều hòa của các tuyến nội tiết nhờ các thông tin ngược?

   A. Hoạt động của tuyến yên đã được tăng cường hay kìm hãm cũng bị sự chi phối của hoocmon do tuyến yên tiết ra.

   B. Hoạt động của tuyến yên đã được tăng cường hay kìm hãm cũng bị sự chi phối của hoocmon do tuyến giáp tiết ra.

   C. Tuyến nội tiết chịu sự điều khiển của các hoocmon tuyến yên.

   D. Tuyến nội tiết chịu sự điều khiển của các hoocmon tuyến giáp.

Câu 3: Sơ đồ điều hòa của vỏ tuyến trên thận?

   A. Tuyến yên tiết TSH → theo dòng máu → tuyến giáp tiết tiroxin → theo dòng máu → tuyến yên kìm hãm tiết TSH.

   B. Tuyến yên tiết ACTH → theo dòng máu → tuyến trên thận tiết Cooctizon → theo dòng máu → Cooctizon kìm hãm tiết ACTH.

   C. Tuyến yên tiết TSH → theo dòng máu → tuyến yên kìm hãm tiết TSH.

   D. Tuyến yên tiết ACTH → theo dòng máu → vỏ tuyến trên thận tiết Cooctizon →Cooctizon kìm hãm tiết ACTH.

Câu 4: Sơ đồ điều hòa hoạt động của tuyết giáp?

   A. Tuyến yên tiết TSH → theo dòng máu → tuyến giáp tiết tiroxin → theo dòng máu → TH kìm hãm tiết TSH.

   B. Tuyến yên tiết ACTH → theo dòng máu →tuyến trên thận tiết Cooctizon → theo dòng máu → Cooctizon kìm hãm tiết ACTH.

   C. Tuyến yên tiết TSH → theo dòng máu → tuyến yên kìm hãm tiết TSH.

   D. Tuyến yên tiết ACTH → theo dòng máu → vỏ tuyến trên thận tiết Cooctizon → Cooctizon kìm hãm tiết ACTH.

Câu 5: Thông tin ngược sẽ tác động cái gì khi tế bào có quá nhiều TH?

   A. Tuyến yên và vùng dưới đồi.

   B. Tuyến yên.

   C. Vùng dưới đồi.

   D. Tuyến giáp và cùng dưới đồi.

Câu 6: Tiroxin do tuyến nội tiết nào tiết ra?

   A. Tuyến yên.

   B. Tuyến giáp.

   C. Tuyến tụy.

   D. Tuyến trên thận.

Câu 7: Cooctizon do tuyến nội tiết nào tiết ra?

   A. Tuyến yên.

   B. Tuyến giáp.

   C. Tuyến tụy.

   D. Tuyến trên thận.

Câu 8: Trong điều hòa hoạt động của vỏ tuyến trên thận, tuyến yên tiết ra hoocmon nào?

   A. FSH.

   B. LH.

   C. ACTH.

   D. TSH.

Câu 9: Trong điều hòa hoạt động của tuyến giáp, tuyến yên tiết ra hoocmon nào?

   A. FSH.

   B. LH.

   C. Tiroxin.

   D. TSH.

Câu 10: Lượng đường trong máu giữ được ổn định là do đâu?

   A. Sự phối hợp hoạt động của tế bào α và tế bào β của đảo tụy trong tuyến tụy.

   B. Sự hoạt động của tế bào α do đảo tụy trong tuyến tụy tiết ra.

   C. Sự hoạt động của tế bào β do đảo tụy trong tuyến tụy tiết ra.

   D. Sự phối hợp hoạt động của các đảo tụy trong tuyển tuy.