Bài 46: Trụ não, tiểu não, não trung gian

A. Lý thuyết

I. Vị trí và các thành phần của não bộ:

Bộ não gồm:

- Trụ não: tiếp liền với tủy sống ở phía dưới

- Tiểu não: nằm phía sau trụ não

- Não trung gian: nằm giữa trụ não và đại não

- Đại não: lớn nhất, nằm trên tiểu não

II. Cấu tạo và chức năng của trụ não:

1. Cấu tạo:

- Trụ não gồm: hành não, cầu não, não giữa (gồm cuống não và củ não sinh tư)

- Chất trắng ở ngoài: gồm đường lên (cảm giác) và đường xuống (vận động) liên hệ với tủy sống và các phần khác của não.

- Chất xám ở trong: tập trung thành các nhân xám, là nơi xuất phát của 12 đôi dây thần kinh não, gồm 3 loại:

   + Dây cảm giác

   + Dây vận động

   + Dây pha

2. Chức năng

- Điều khiển, điều hòa hoạt động của các cơ quan: tuần hoàn, hô hấp, tiêu hóa (các cơ quan sinh dưỡng)

III. Não trung gian

1. Cấu tạo

- Não trung gian gồm đồi thị và vùng dưới đồi

2. Chức năng

- Điều khiển các quá trình trao đổi chất và điều hòa thân nhiệt

IV. Tiểu não

1. Cấu tạo

- Chất xám ở ngoài: làm thành vỏ tiểu não và các nhân

- Chất trắng ở trong là các đường dẫn truyền nối vỏ tiểu não và các nhân với các phần khác của thần kinh

2. Chức năng

- Điều hòa, phối hợp các cử động phức tạp và giữ thăng bằng cho cơ thể.

B. Bài tập trắc nghiệm

Câu 1: Phần nào không phải là cấu trúc của trụ não?

   A. Vùng dưới đồi

   B. Não giữa

   C. Hành não

   D. Cầu não

Câu 2: Cấu trúc nào của não chiếm diện tích nhiều nhất?

   A. Não giữa

   B. Tiểu não

   C. Đại não

   D. Não trung gian

Câu 3: Trụ não cấu tạo từ các thành phần nào ?

   A. Các rễ trước và rễ sau thần kinh

   B. Chất xám và chất trắng

   C. Một phần tủy sống

   D. Chỉ có chất xám hoặc chất trắng

Câu 4: Loại nào sau đây không thuộc dây thần kinh não?

   A. Dây thần kinh vận động

   B. Dây thần kinh tủy

   C. Dây thần kinh cảm giác

   D. Dây thần kinh pha

Câu 5: Nhận định nào sau đây đúng ?

   A. Chất trắng làm nhiệm vụ xử lý thông tin, gồm các đường dây cảm giác dẫn truyền lên và các đường dây vận động dẫn truyền xuống.

   B. Chất trắng là nơi xuất phát các đôi dây thần kinh não, gồm các đường dây cảm giác dẫn truyền lên và các đường dây vận động dẫn truyền xuống.

   C. Chất trắng là nơi xuất phát các đôi dây thần kinh, gồm các đường dây vận động dẫn truyền lên và xuống.

   D. Chất trắng làm nhiệm vụ dẫn truyền, gồm các đường dây cảm giác dẫn truyền lên và các đường dây vận động dẫn truyền xuống.

Câu 6: Não trung gian có chức năng gì ?

   A. Điều hòa trao đổi chất và thân nhiệt.

   B. Giữ thăng bằng, định vị cơ thể trong không gian.

   C. Điều hòa trao đổi chất và bảo vệ cơ thể.

   D. Ngăn cách rõ các cấu trúc khác của não bộ.

Câu 7: Vì sao luật giao thông quy định người uống rượu bia không được điều khiển phương tiện giao thông?

   A. Rượu có chứa chất gây ức chế đại não.

   B. Rượu có chất ảnh hưởng trực tiếp đến tiểu não.

   C. Rượu có chứa chất ảnh hưởng đến tủy sống.

   D. Rượu có chứa chất kích thích não trung gian.

Câu 8: Đại não bên trái điều khiển phần cơ thể nào?

   A. Toàn bộ cơ thể

   B. Chi trên

   C. Chi dưới

   D. Chi bên phải

Câu 9: Vì sao xem điện thoai trước khi đi ngủ gây khó ngủ?

   A. Não bị kích thích hưng phấn.

   B. Não trung gian bị ức chế hoạt động trao đổi chất.

   C. Sóng điện từ từ điện thoại gây thôi miên.

   D. Tất cả các đáp án trên đều đúng.

Câu 10: Các đôi dây thần kinh lên não thường bắt chéo ở vị trí nào?

   A. Đốt sống cổ

   B. Não trung gian

   C. Trụ não

   D. Vùng dưới đồi