Dinh dưỡng nitơ ở thực vật - vai trò, nguồn cung cấp

* Vai trò của nitơ :

   - Nitơ là nguyên tố dinh dưỡng khoáng thiết yếu, là thành phần không thể thay thế của nhiều hợp chất sinh học quan trọng như prôtêin, axit nuclêic, diệp lục, ATP…. trong cơ thể thực vật. Ngoài ra, nguyên tố hoá học này còn tham gia điều tiết các quá trình trao đổi chất và trạng thái ngậm nước của tế bào. Do đó, chúng ảnh hưởng đến mức độ hoạt động của tế bào thực vật.

   - Thực vật hấp thụ nitơ ở hai dạng : NO₃^- và NH₄⁺ và khi vào trong cây, NO₃^- sẽ bị khử thành NH₄⁺. Trong mô thực vật, ion khoáng này lại được đồng hoá theo 3 con đường : amin hoá, chuyển vị amin và hình thành amit. Đặc biệt, hình thành amit được xem là con đường khử độc NH₄⁺ dư thừa, đồng thời tạo ra nguồn dự trữ NH₄⁺ cho quá trình tổng hợp axit amin khi cần thiết.

   * Nguồn cung cấp :

   - Có hai nguồn cung cấp nitơ tự nhiên cho cây là nitơ trong không khí và nitơ trong đất. Tuy nhiên, thực vật chỉ hấp thụ nitơ khoáng (NO₃^- và NH₄⁺) từ đất. Nitơ trong không khí và nitơ hữu cơ từ xác sinh vật chỉ được cây hấp thụ sau khi trải qua con đường cố định nitơ (nhờ hoạt động của enzim nitrôgenaza) và khoáng hoá nitơ của các vi sinh vật trong đất.

   - Bón phân là cách thức bổ sung dinh dưỡng khoáng cho đất, tạo điều kiện cho cây trồng sinh trưởng và phát triển tối ưu. Có hai hình thức bón phân cho cây, đó là bón qua rễ và bón qua lá.

   - Việc bón phân hợp lí (đúng loại, số lượng, thành phần dinh dưỡng ; đúng nhu cầu của giống và thời kì sinh trưởng) không chỉ làm tăng năng suất cây trồng mà còn giảm thiểu ô nhiễm môi trường và góp phần bảo vệ sức khoẻ người tiêu dùng.