Cách giải bài tập Axit tác dụng với bazơ hay, chi tiết

Lý thuyết và Phương pháp giải

Phản ứng axit tác dụng với bazơ còn được gọi là phản ứng trung hoà. Axit H_nA tác dụng với bazơ M(OH)_m tạo muối và nước.

mH_nA + nM(OH)_m → M_nA_m + m.nH₂O

Lưu ý:

-Nếu bài toán là hỗn hợp các axit và bazơ tác dụng với nhau, ta tính toán theo phương trình ion rút gọn:

H⁺ + OH^- → H₂O

-Trong một hỗn hợp mà có nhiều phản ứng xảy ra thì phản ứng trung hoà được ưu tiên xảy ra trước.

Phương pháp giải:

- Bước 1: Viết PTHH xảy ra.

- Bước 2: Tính toán theo phương trình hoá học, đặt ẩn số nếu bài toán là hỗn hợp.

- Bước 3: Lập phương trình và giải hệ phương trình ⇒ Số mol các chất cần tìm.

- Bước 4: Tính toán theo yêu cầu của bài toán.

Bài tập vận dụng

Bài 1: Để trung hoà 10ml dung dịch hỗn hợp axit gồm H₂SO₄ và HCl cần dùng 40ml dung dịch NaOH 0,5M. Mặt khác, lấy 100ml dung dịch axit đem trung hoà một lượng xút vừa đủ rồi cô cạn thì thu được 13,2g muối khan. Tính nồng độ mol/l của mỗi axit trong dung dịch ban đầu.

Hướng dẫn:

NaOH + HCl → NaCl + H₂O

2NaOH + H₂SO₄ → Na₂SO₄ + H₂O

Hay: H⁺ + OH^- → H₂O

Gọi nồng độ của axit HCl và axit H₂SO₄ lần lượt là xM và yM.

Theo đề bài, ta tính được số mol NaOH dùng để trung hoà 10ml hỗn hợp axit là: n_NaOH(1) = 0,5.0,04 = 0,02 mol

⇒ Phương trình 1:

Mặt khác, tổng khối lượng muối khan thu được khi trung hoà 100ml hỗn hợp axit là 13,2g.

⇒ Phương trình 2: m_muối = m_NaCl + m ⇒ x.0,1.58,5 + y.0,1.142 = 13,2

Giải hệ phương trình:

Vậy nồng độ mol của axit HCl là 0,8M và của axit H₂SO₄ là 0,6M

Bài 2: Cần bao nhiêu ml dung dịch KOH 1,5M để trung hoà 300ml dung dịch H₂SO₄ 0,75M.

Hướng dẫn:

PTHH:

2KOH + H₂SO₄ → K₂SO₄ + 2H₂O

Theo đề bài, ta có:

n_H2SO4 = 0,75.0.3 = 0,225 mol ⇒ n_KOH = 2.n_H2SO4 =2.0,225 = 0,45 mol

Vậy cần 300 ml dung dịch KOH 1,5M để trung hoà dung dịch axit sunfuric.