Cách giải bài tập Oxit bazơ tác dụng với axit hay, chi tiết

Lý thuyết và Phương pháp giải

       Oxit bazơ + axit → muối + nước

VD: FeO + H₂SO₄ → FeSO₄ + H₂O

CuO + HCl → CuCl₂ + H₂O

Phương pháp giải bài tập oxit bazơ tác dụng với axit:

- Bước 1: Viết PTHH.

- Bước 2: Tính toán theo PTPU (có thể đặt ẩn).

- Bước 3: Tính toán theo yêu cầu của đề bài.

Bài tập vận dụng

Bài 1: Hòa tan hoàn toàn 2,8 gam hỗn hợp gồm Fe₂O₃, MgO, CuO cần dùng 200 ml HCl 0,5M. Hỗn hợp muối clorua khan thu được khi cô cạn dd có khối lượng là bao nhiêu?

Hướng dẫn:

♦ Cách 1 (Áp dụng định luật bảo toàn khối lượng)

    Ta biết n_HCl = 2.n_H2O = 0,5.0,2 = 0,1 (mol)

⇒ n_H2O = 0,05 (mol)

    Áp dụng định luật bảo toàn khối lượng ta có:

        m_oxit  + m_{axit clohiđric}  = m_{muối clorua} + m_nước

        m_{muối clorua}   = (m_oxit + m_{axit clohiđric}) - m_nước

        m_{muối clorua}   = (2,8 + 0,1.36,5) - 0,05.18 = 5,55 g

    Vậy khối lượng muối khan thu được là 5,55 g.

♦ Cách 2 (Phương pháp tăng giảm khối lượng)    

    Ta có: n_HCl = 0,2.0,5 = 0,1 mol.

    Áp dụng công thức

        m_{muối clorua} = m_oxit + 27,5.n_HCl

        m_{muối clorua} = 2,8 + 27,5.0,1 = 5,55 g

Bài 2: Cho 4,48g oxit bazơ CaO tác dụng vừa đủ với axit H₂SO₄. Sau khi cô cạn sản phẩm, thu được bao nhiêu gam muối khan?

Hướng dẫn:

- Bước 1: Viết PTHH

        CaO + H₂SO₄ → CaSO₄ + H₂O

- Bước 2: Tính toán theo PTPU

        Theo phương trình phản ứng: n_CaO = n_CaSO4

        Theo đề bài:

⇒ n_CaSO4 = 0,08 (mol)

- Bước 3: Tính toán theo yêu cầu của đề bài

        Vậy m_{muối khan} = m_CaSO4 = 0,08.136 = 10,88 (gam)

Bài 3: Hòa tan hoàn toàn 2,81 gam hỗn hợp gồm Fe₂O₃, MgO, ZnO trong 500 ml H₂SO₄ 0,1 M (vừa đủ). Sau phản ứng, hỗn hợp muối sunfat khan thu được khi cô cạn dung dịch có khối lượng là bao nhiêu?

Hướng dẫn:

♦ Cách 1 (Áp dụng định luật bảo toàn khối lượng)

- Bước 1: Viết PTHH

        Fe₂O₃ + 3H₂SO₄ → Fe₂(SO₄)₃ + 3H₂O       (1)

        MgO + H₂SO₄ → MgSO₄ + H₂O       (2)

        ZnO + H₂SO₄ → ZnSO₄ + H₂O       (3)

- Bước 2+3: Tính toán theo PTPU và tính kết quả theo yêu cầu của đề bài

        Từ 3 PTHH trên, ta thấy n_H2SO4 = n_H2O = 0,1.0,5 =0,05 (mol)

        Theo định luật bảo toàn khối lượng, ta có:

            m_oxit + m_H2SO4 = m_muối + m_H2O

⇒ m_muối =(m_oxit + m_H2SO4) - m_H2O= (2,81 + 0,05.98) – 0,05.18 = 6,81 g

Vậy khối lượng muối khan thu được sau phản ứng là 6,81 g

♦ Cách 2 (Phương pháp tăng giảm khối lượng)

        Áp dụng tăng giảm khối lượng, ta thấy 1 O được thay thế bởi 1 nhóm SO₄:

        Fe₂O₃ → Fe₂(SO₄)₃

        MgO → MgSO₄

        ZnO → ZnSO₄

⇒ 1 mol oxit tăng 96-16 = 80 g

⇒ Khối lượng muối sau phản ứng là:

m_muối = m_oxit + n_H2SO4 . 80 =2,81 + 0,1.0,5.80 = 6,81 g

Nhận xét:

-Trong phản ứng của oxit bazơ tác dụng với axit H₂SO₄ thì n_H2SO4 = n_H2O

⇒ Tương tự, trong phản ứng của oxit bazơ tác dụng với axit HCl thì n_HCl = 2.n_H2O

VD: Fe₂O₃ + 6HCl → 2FeCl₃ + 3H₂O

-Trong bài toán oxit bazơ tác dụng với axit ta có thể áp dụng phương pháp bảo toàn khối lượng.

        m_oxit  + m_axit   = m_muối  + m_nước

-Trong bài toán oxit bazơ tác dụng với axit ta có thể áp dụng phương pháp tăng giảm khối lượng.

⇒ Với axit H₂SO₄, ta có công thức: m_muối = m_oxit + 80. n_H2SO4

⇒ Với axit HCl, ta có công thức: m_{muối clorua} = m_oxit + 27,5.n_HCl