Giải Tin học lớp 10 Bài 29: Nhận biết lỗi chương trình

Khởi động

Khởi động trang 141 Tin học 10: Một chương tình hoàn chỉnh được mô tả như Hình 29.1: Tiếp nhận các dữ liệu đầu vào, xử lí theo yêu cầu bài toán và đưa ra kết quả đúng theo yêu cầu. Theo em nếu chương trình có lỗi, thì các lỗi này sẽ như thế nào và có thể ở đâu?

Lời giải:

Chương trình khi có lỗi sẽ dừng lại và thông báo lỗi.

1. Nhận biết lỗi chương trình

Hoạt động

Hoạt động 1 trang 141 Tin học 10: Nhận biết và phân biệt một số loại lỗi chương trình

Quan sát các trường hợp chương trình gặp lỗi như sau, từ đó nhận biết và phân biệt một số loại lỗi của chương trình.

Lời giải:

- Syntax Error: Lỗi khi có lệnh viết sai cú pháp hoặc sai cấu trúc ngôn ngữ python quy định. Chương trình sẽ lập tức dừng lại và thông báo lỗi Syntax Error

- Ngoại lệ: Lỗi khi không thể thực hiện một lệnh trong chương trình có thể do người dùng nhập dữ liệu sai. Chương trình sẽ dừng lại và thông báo một mã lỗi. Lỗi ngoại lệ.

- Lỗi logic: Chương trình chạy không lỗi ngoại lệ nhưng kết quả đưa ra sai, không chính xác.

Câu hỏi

Câu hỏi 1 trang 142 Tin học 10: Khi gõ sai cú pháp một lệnh, chương trình sẽ dừng lại và báo lỗi, đó là loại lỗi gì?

Lời giải:

Lỗi Syntax Error.

Câu hỏi 2 trang 142 Tin học 10: Bài toán yêu cầu sắp xếp dãy số ban đầu thàng dãy tăng dần. Giả sử dãy số ban đầu là [3, 1, 8, 10, 0]. Kết quả thu được dãy [1, 3, 8, 10, 0]. Chương trình có lỗi không? Nếu có thì lỗi đó thuộc loại gì?

Lời giải:

Chương trình có lỗi vì chưa sắp xếp đúng. Đây là lỗi lôgic.

2. Một số lỗi ngoại lệ thường gặp

Hoạt động

Hoạt động 2 trang 143 Tin học 10: Đọc, thảo luận để nhận biết một số lỗi ngoại lệ thường gặp trong chương trình Python.

Lời giải:

Câu hỏi

Câu hỏi trang 143 Tin học 10: Hãy nêu mã lỗi ngoại lệ của mỗi lệnh sau nếu xảy ra lỗi.

a) A[1.5]                                          b) int (“abc”)

c) “10” * 3.5                                    c) 12 + x(10)

Lời giải:

a) là lỗi TypeError

b) là lỗi ValueError

c) TypeError

d) Lỗi NameError

Luyện tập

Luyện tập 1 trang 144 Tin học 10: Các lệnh sau có sinh lỗi chương trình không? Nếu có thì mã lỗi là gì?

Lời giải:

- Đoạn lệnh bên trái: Lỗi SyntaxError (lỗi cú pháp)

Giải thích: range(…) phải đặt cùng hàng với for.

- Đoạn lệnh bên phải: Lỗi TypeError (Lỗi kiểu dữ liệu)

Giải thích: Không thể ghép chuỗi và số nguyên bằng phép +

Luyện tập 2 trang 144 Tin học 10: Để tính giá trị trung bình của một danh sách số A, người lập trình đã dùng lệnh sau để tính:

gttb = sum(A)/len(A)

Lệnh này có thể sinh lỗi ngoại lệ không? Nếu có thì là những lỗi gì?

Lời giải:

Có thể sinh lỗi ngoại lệ:

- List A rỗng sẽ sinh lỗi: ZeroDivisionError: division by zero (Chia cho 0)

- List A chứa phần tử có kiểu xâu kí tự sẽ sinh lỗi: TypeError (Lỗi kiểu dữ liệu)

Vận dụng

Vận dụng 1 trang 144 Tin học 10: Giả sử em được yêu cầu viết một chương trình nhập số tự nhiên n từ bàn phím, kết quả đưa ra là danh sách các ước số thực sự của n, tính cả 1 và không tính n. Hãy viết chương trình và kiểm tra các khả năng sinh lỗi khi thực hiện chương trình,

Lời giải:

n=int(input("Nhập n:"))
for i in range(1,n):

if n%i==0: print(i,end=' ')

Các khả năng sinh lỗi:

- Lỗi nhập n là kí tự

- Lỗi nhập n là số thực.

- Lỗi không xuất ra được kết quả nếu nhập n bằng 0 hoặc 1

Vận dụng 2 trang 144 Tin học 10: Em hãy viết một chương trình nhỏ để khi chạy sẽ sinh mã lỗi NameError.

Lời giải:

n=int(input("Nhập n:"))
t=10+m
print(t)

Lỗi: