Bài thơ "Bánh trôi nước" của Hồ Xuân Hương là một tác phẩm nổi bật trong kho tàng văn học dân gian Việt Nam, thể hiện sự tinh tế trong việc sử dụng hình ảnh và ẩn dụ để bày tỏ những suy tư về thân phận người phụ nữ trong xã hội xưa.

Bài thơ gồm 6 câu, sử dụng hình ảnh bánh trôi nước để ẩn dụ cho hình ảnh người phụ nữ trong xã hội phong kiến, bị gò bó bởi những chuẩn mực khắt khe, khổ đau và bất hạnh. Qua đó, tác giả thể hiện sự bất lực, sự cam chịu nhưng cũng là khát khao tìm kiếm sự tự do, thoát khỏi sự trói buộc của số phận.

Bánh trôi nước là một món ăn quen thuộc trong văn hóa Việt Nam, nhưng qua lăng kính của Hồ Xuân Hương, hình ảnh này mang ý nghĩa sâu sắc. Hình ảnh bánh trôi với "nước" tượng trưng cho cuộc sống đầy thử thách, khó khăn mà người phụ nữ phải đối mặt. Bánh trôi "trắng" là biểu tượng của sự thuần khiết, sự chịu đựng, nhưng lại "bồng bềnh trôi" trong nước, như sự lạc lõng, phó mặc số phận.

Mở đầu bài thơ, tác giả miêu tả hình ảnh bánh trôi nước với vẻ đẹp thuần khiết, nhưng lại là một hình ảnh đầy khổ đau, giống như người phụ nữ trong xã hội phong kiến: xinh đẹp, hiền thục, nhưng không có quyền tự quyết định số phận mình. Dù vậy, bánh trôi nước vẫn mang một sự kiên cường, khát vọng sống mạnh mẽ, dù trong cuộc đời có bể dâu.

Qua bài thơ, Hồ Xuân Hương đã khéo léo phản ánh sự khắc nghiệt của xã hội phong kiến, nơi phụ nữ bị coi thường và phải cam chịu thân phận. Tuy nhiên, bài thơ không chỉ là nỗi niềm u uất mà còn ẩn chứa sự tự tin, ý chí mạnh mẽ. Bánh trôi, dù nhỏ bé và mong manh, nhưng vẫn giữ được phẩm giá của mình giữa dòng đời vất vả, giống như hình ảnh người phụ nữ dù khó khăn nhưng vẫn kiên cường sống và giữ gìn bản sắc.

Bài thơ "Bánh trôi nước" không chỉ phản ánh nỗi khổ của người phụ nữ mà còn là tiếng nói mạnh mẽ về sự bất công và sự cần thiết phải đấu tranh để giành lấy tự do. Qua hình ảnh bánh trôi nước, Hồ Xuân Hương đã gửi gắm một thông điệp về sự kiên cường, bền bỉ trong cuộc sống, dù cho cuộc đời có trôi dạt, đầy gian khó.