Bài 11: Quá trình nội sinh và quá trình ngoại sinh. Hiện tượng tạo núi 

Phần 1: Giải Sách Giáo Khoa

Câu hỏi giữa bài

Câu hỏi 1 trang 131 Địa Lí lớp 6: Dựa vào nội dung kiến thức dưới đây, em hãy cho biết:

- Quá trình nội sinh và ngoại sinh khác nhau như thế nào.

- Trong các hình 1, 2, 3, 4 hình nào thể hiện tác động chủ yếu của quá trình nội sinh, hình nào thể hiện tác động chủ yếu của quá trình ngoại sinh.

Lời giải:

* Quá trình nội sinh và ngoại sinh khác nhau:

* Hình 1, 2: tác động của nội sinh.

* Hình 3, 4: tác động của ngoại sinh.

Câu hỏi 2 trang 132 Địa Lí lớp 6: Hiện tượng tạo núi

1. Quan sát hình 5 và đọc thông tin trong mục 2, em hãy trình bày quá trình tạo núi.

2. Ngoại sinh có vai trò như thế nào trong việc làm biến đổi hình dạng của núi?

Lời giải:

1. Quá trình tạo núi

Trong quá trình di chuyển, các địa mảng có thể xô vào nhau hoặc tách xa nhau khiến cho các lớp đất đá ở đới tiếp giáp giữa các địa mảng bị dồn ép, uốn lên thành núi; hoặc bị đứt gãy, vật chất nóng chảy phun trào lên mặt đất gọi là núi lửa. 

2. Tác động của ngoại sinh

Quá trình tạo núi do nội sinh cũng chịu tác động phá hủy của ngoại sinh. Đó là quá trình bào mòn, bóc mòn, thổi mòn, mài mòn của gió, nước,… từ đó làm biến đổi hình dạng của núi hoặc tạo ra những dạng địa hình mới.

Luyện tập & Vận dụng

Luyện tập và Vận dụng 1 trang 132 Địa Lí lớp 6: Em hãy nêu vai trò của quá trình nội sinh và ngoại sinh trong việc hình thành địa hình bề mặt Trái Đất.

Lời giải:

- Vai trò của quá trình nội sinh: Làm di chuyển các mảng kiến tạo, nén ép các lớp đất đá, làm cho chúng bị uốn nếp, đứt gãy hoặc đẩy vật chất nóng chảy ở dưới sâu ra ngoài mặt đất tạo thành núi lửa, động đất,..., tạo ra những dạng địa hình lớn (dãy núi, khối núi cao,…).

- Vai trò của quá trình ngoại sinh: Phá vỡ, san bằng các địa hình do nội sinh tạo nên, đồng thời cũng tạo ra các dạng địa hình mới.

Luyện tập và Vận dụng 2 trang 132 Địa Lí lớp 6: Nêu tác động đồng thời của quá trình nội sinh và quá trình ngoại sinh trong hiện tượng tạo núi.

Lời giải:

Nội lực và ngoại lực là hai lực có tác động ngược nhau nhưng chúng xảy ra đồng thời tạo nên địa hình bề mặt Trái Đất. Ngoại lực tạo ra những dạng địa hình lớn (dãy núi, khối núi,…) thì ngoại lực lại san bằng, phá vỡ các địa hình do nội sinh tạo nên, tạo ra các dạng địa hình mới (đồng bằng, đồi, địa hình cac-xto, nấm đá, hàm ếch,…).

Luyện tập và Vận dụng 3 trang 132 Địa Lí lớp 6: Thu thập thông tin, hình ảnh về một số dạng địa hình do gió, nước,.. tạo thành và chia sẻ với các bạn.

Lời giải:

Học sinh tìm kiếm thông tin qua sách, báo, internet,…

Phần 2: Lý thuyết bài học 

Với tóm tắt lý thuyết Địa Lí lớp 6 Bài 11: Quá trình nội sinh và quá trình ngoại sinh. Hiện tượng tạo núi hay nhất, chi tiết được Giáo viên nhiều năm kinh nghiệm biên soạn bám sát chương trình Địa Lí lớp 6 Kết nối tri thức với cuộc sống sẽ giúp học sinh nắm vững kiến thức trọng tâm, ôn luyện để học tốt Địa Lí 6.

1. Quá trình nội sinh và quá trình ngoại sinh

Quá trình nội sinh và ngoại sinh khác nhau:

2. Hiện tượng tạo núi

- Nội lực là yếu tố chính trong quá trình thành tạo núi (sự xô vào nhau, tách xa nhau của các địa máng).

- Ngoài ra núi cũng chịu các tác động của quá trình ngoại sinh. Qua thời gian, dưới tác động của ngoại sinh (dòng chảy, gió, nhiệt độ,...) làm thay đối hình dạng của núi: các đỉnh núi tròn hơn, sườn núi bớt dốc, độ cao giảm xuống,...

Phần 3: Bài tập trắc nghiệm

Với 12 câu hỏi trắc nghiệm Địa Lí lớp 6 Bài 11: Quá trình nội sinh và quá trình ngoại sinh. Hiện tượng tạo núi chọn lọc, có đáp án và lời giải chi tiết đầy đủ các mức độ được Giáo viên nhiều năm kinh nghiệm biên soạn bám sát chương trình Địa Lí lớp 6 Kết nối tri thức với cuộc sống sẽ giúp học sinh ôn luyện trắc nghiệm Địa Lí 6.

Câu 1. Nội lực có xu hướng nào sau đây?

A. Làm địa hình mặt đất gồ ghề.

B. Phá huỷ địa hình bề mặt đất.

C. Tạo ra các dạng địa hình mới. 

D. Tạo ra các dạng địa hình nhỏ.

Câu 2. Nguồn năng lượng chủ yếu sinh ra nội lực không phải là

A. sự phân hủy của các chất phóng xạ.

B. năng lượng từ các vụ thử hạt nhân.

C. năng lượng các phản ứng hóa học.

D. sự chuyển dịch của các dòng vật.

Câu 3. Nguồn năng lượng sinh ra nội lực chủ yếu là

A. năng lượng trong lòng Trái Đất.

B. năng lượng từ các vụ thử hạt nhân.

C. năng lượng của bức xạ mặt trời.

D. năng lượng từ biển và đại dương.

Câu 4. Nguyên nhân chủ yếu sinh ra ngoại lực là do

A. động đất, núi lửa, sóng thần.

B. hoạt động vận động kiến tạo.

C. năng lượng bức xạ Mặt Trời.

D. sự di chuyển vật chất ở manti.

Câu 5. Dạng địa hình nào sau đây được hình thành do quá trình ngoại lực?

A. Hang động caxtơ.

B. Các đỉnh núi cao.

C. Núi lửa, động đất.

D. Vực thẳm, hẻm vực.

Câu 6. Nội lực tạo ra hiện tượng nào sau đây?

A. Động đất, núi lửa.

B. Sóng thần, xoáy nước.

C. Lũ lụt, sạt lở đất.

D. Phong hóa, xâm thực.

SGK/131, lịch sử và địa lí 6.

Câu 7. Vận động tạo núi là vận động

A. nâng lên - hạ xuống.

B. phong hóa - sinh học.

C. uốn nếp - đứt gãy.

D. bóc mòn - vận chuyển.

Câu 8. Hiện tượng nào sau đây là do tác động của nội lực?

A. Xâm thực.

B. Bồi tụ.

C. Đứt gãy. 

D. Nấm đá.

Câu 9. Ngoại lực và nội lực tạo ra các dạng địa hình trên bề mặt có đặc điểm nào sau đây?

A. Hai lực giống nhau và tác động đồng thời nhau.

B. Hai lực đối nghịch nhau, tác động đồng thời nhau. 

C. Hai lực đối nghịch nhau, tác động luân phiên nhau.

D. Hai lực giống nhau, không tác động đồng thời nhau.

Câu 10. Vận động kiến tạo không có biểu hiện nào sau đây?

A. Nâng lên, hạ xuống.

B. Uốn nét, đứt gãy.

C. Động đất, núi lửa.

D. Mài mòn, bồi tụ.

SGK/131, lịch sử và địa lí 6.

Câu 11. Quá trình tạo núi là kết quả tác động

A. nhanh, liên tục và hỗ trợ nhau của nội và ngoại lực.

B. lâu dài, phụ thuộc từng giai đoạn của nội và ngoại lực.

C. lâu dài, liên tục và đồng thời của nội và ngoại lực.

D. nhanh chóng nhưng hỗ trợ nhau của nội và ngoại lực.

Câu 12. Các dạng địa hình nào sau đây được hình thành do gió?

A. Hàm ếch sóng vỗ.

B. Vách biển, vịnh biển.

C. Bậc thềm sóng vỗ.

D. Các cột đá, nấm đá.