Giải Công nghệ 10 Bài 26: Sự cần thiết phải bảo vệ môi trường trong trồng trọt

Mở đầu trang 134 Công nghệ 10: Hoạt động trồng trọt đã ảnh hưởng đến môi trường như thế nào? Cần có những biện pháp gì để bảo vệ môi trường trong trồng trọt?

Lời giải:

* Hoạt động trồng trọt đã ảnh hưởng đến môi trường là:

- Chất độc trong thuốc bảo vệ thực vật và phân bón:

+ Ức chế quá trình sinh trưởng, giảm năng suất cây trồng

+ Ảnh hưởng đến sức khỏe con người

- Hoạt động trong trồng trọt:

+ Ảnh hưởng đến hệ sinh vật trong đất, nước

+ Mất cân bằng sinh thái

+ Ô nhiễm thứ cấp

- Hoạt động đốt phần thừa của cây trồng:

+ Khói bụi làm ô nhiễm môi trường

+ Ảnh hưởng sức khỏe con người và vật nuôi

* Những biện pháp để bảo vệ môi trường trong trồng trọt:

- Đảm bảo nguyên tắc: đúng loại, đúng liều lượng, đúng thời điểm, đúng phương pháp.

- Tăng cường sử dụng phân bón hữu cơ, vi sinh

- Sử dụng thuốc bảo vệ thực vật sinh học và sử dụng thiên địch thay thế thuốc hóa học

- Không đốt chất thải bừa bãi.

II. Một số nguyên nhân gây ô nhiễm môi trường trong trồng trọt

Khám phá trang 135 Công nghệ 10: Quan sát Hình 26.11 và kết hợp với hiểu biết của bản thân, hãy nêu các nguyên nhân gây ô nhiễm môi trường trong trồng trọt

Lời giải:

Các nguyên nhân gây ô nhiễm môi trường trong trồng trọt là:

- Sử dụng thuốc bảo vệ thực vật và phân bón: thấm vào đất, ngấm xuống mạch nước ngầm hoặc chảy ra ao, hồ, gây ô nhiễm đất và nguồn nước.

- Chất thải trồng trọt: gây ô nhiễm môi trường đất, nước và không khí.

III. Một số ảnh hưởng của ô nhiễm môi trường trong trồng trọt

Khám phá trang 135 Công nghệ 10: Quan sát Hình 26.2 và nêu ảnh hưởng của ô nhiễm môi trường trong trồng trọt tương ứng với từng ảnh trong hình

Lời giải:

Ảnh hưởng của ô nhiễm môi trường trong trồng trọt:

- Hình 26.2a: Hoạt động trong trồng trọt:

+ Ảnh hưởng đến hệ sinh vật trong đất, nước

+ Mất cân bằng sinh thái

+ Ô nhiễm thứ cấp

- Hình 26.2b: Hoạt động đốt phần thừa của cây trồng:

+ Khói bụi làm ô nhiễm môi trường

+ Ảnh hưởng sức khỏe con người và vật nuôi

Khám phá trang 135 Công nghệ 10: Việc vứt vỏ chai, bao bì của các loại thuốc bảo vệ thực vật bừa bãi và đốt các loại chất thải trồng trọt ảnh hưởng như thế nào đến con người, các loài sinh vật và môi trường?

Lời giải:

- Việc vứt vỏ chai, bao bì của các loại thuốc bảo vệ thực vật bừa bãi ảnh hưởng đến con người, các loài sinh vật và môi trường:

+ Ảnh hưởng đến sức khỏe con người

+ Ảnh hưởng đến hệ sinh vật trong đất, nước

+ Mất cân bằng sinh thái

+ Ô nhiễm thứ cấp

- Việc đốt các loại chất thải trồng trọt ảnh hưởng đến con người, các loài sinh vật và môi trường:

 + Khói bụi làm ô nhiễm môi trường

+ Ảnh hưởng sức khỏe con người và vật nuôi

IV. Một số biện pháp hạn chế ô nhiễm môi trường trong trồng trọt

Kết nối năng lực trang 136 Công nghệ 10: Em hãy đề xuất biện pháp xử lí chất thải trong trồng trọt để tạo ra sản phẩm phục vụ nông nghiệp bảo vệ môi trường?

Lời giải:

Đề xuất biện pháp xử lí chất thải trong trồng trọt để tạo ra sản phẩm phục vụ nông nghiệp, bảo vệ môi trường:

* Đối với bao bì hóa chất bảo vệ thực vật, phân bón hóa học:

+ Cần thu gom bao bì, chai lọ về các vị trí được quy định của địa phương, tuyệt đối không được vất bừa bãi trên đồng ruộng.

+ Cần có các quy định địa điểm thu gom và định kỳ thu gom đưa đi xử lý theo quy định.

* Đối với rơm rạ và chất thải sau trồng trọt:

- Sản xuất phân bón hữu cơ từ chất thải trồng trọt

+ Rơm rạ, thân xác cây trồng sau thu hoạch cần được thu gom gọn gàng, tuyệt đối không đốt bừa bãi trên trên đồng ruộng để tránh phát sinh khói bụi, gây ô nhiễm môi trường, giảm tầm nhìn của người tham gia giao thông;

+ Các vùng canh tác lúa gập nước, sau khi thu hoạch cần hạn chế cầy vùi ngay để hạn chế phân hủy yếm khí gây phát thải khí metan, làm nghẹt rễ lúa và ô nhiễm môi trường;

+ Sau khi thu hoạch, cần thu gom tập trung chất thải để làm nguyên liệu trong sản xuất phân bón hữu cơ sinh học, than sinh học để sử dụng bón cho các vụ gieo trồng tiếp theo.

- Sản xuất than sinh học cải tạo đất tử rơm rạ:

+ Thu gom rơm rạ để sản xuất than sinh học làm chất cải tạo đất, vừa giảm phát thải khí nhà kính vừa giữ được hàm lượng cac-bon từ rơm rạ.

Luyện tập

Luyện tập trang 136 Công nghệ 10: Trong các việc sau đây, hãy chọn những việc nên làm và những việc không nên làm để bảo vệ môi trường trong trồng trọt

a. Ưu tiên sử dụng các chế phẩm vi sinh thay thế thuốc bảo vệ thực vật hóa học trong phòng trừ sâu, bệnh hại cây trồng.

b. Sử dụng càng nhiều phân bón hóa học càng tốt để nâng cao năng suất cây trồng.

c. Thu gom bao bì, chai, lọ đựng thuốc bảo vệ thực vật và phân bón hóa học về các vị trí được quy định của địa phương.

d. Các địa phương cần có các quy định địa điểm thu gom bao bì, chai, lọ đựng thuốc bảo vệ thực vật, phân bón hóa học và định kì đưa đi xử lí theo quy định

e. Đốt các phụ phẩm trồng trọt ngay tại đồng ruộng để làm phân bón

g. Sử dụng thuốc bảo vệ thực vật và phân bón hóa học đúng chủng loại, đúng liều lượng, đúng thời điểm và đúng cách.

h. Rửa dụng cụ, chai, lị đựng thuốc bảo vệ thực vật ở hệ thống mương tưới, tiêu để tái sử dụng.

i. Chôn bao bì, chai, lọ đựng thuốc bảo vệ thực vật và phân bón hóa học xuống đất.

k. Tuyên truyền nâng cao ý thức bảo vệ môi trường trong trồng trọt cho người dân.

Lời giải:

* Những việc nên làm để bảo vệ môi trường trong trồng trọt:

a. Ưu tiên sử dụng các chế phẩm vi sinh thay thế thuốc bảo vệ thực vật hóa học trong phòng trừ sâu, bệnh hại cây trồng.

c. Thu gom bao bì, chai, lọ đựng thuốc bảo vệ thực vật và phân bón hóa học về các vị trí được quy định của địa phương.

d. Các địa phương cần có các quy định địa điểm thu gom bao bì, chai, lọ đựng thuốc bảo vệ thực vật, phân bón hóa học và định kì đưa đi xử lí theo quy định

g. Sử dụng thuốc bảo vệ thực vật và phân bón hóa học đúng chủng loại, đúng liều lượng, đúng thời điểm và đúng cách.

k. Tuyên truyền nâng cao ý thức bảo vệ môi trường trong trồng trọt cho người dân.

* Những việc không nên làm để bảo vệ môi trường trong trồng trọt:

b. Sử dụng càng nhiều phân bón hóa học càng tốt để nâng cao năng suất cây trồng.

e. Đốt các phụ phẩm trồng trọt ngay tại đồng ruộng để làm phân bón

h. Rửa dụng cụ, chai, lị đựng thuốc bảo vệ thực vật ở hệ thống mương tưới, tiêu để tái sử dụng.

i. Chôn bao bì, chai, lọ đựng thuốc bảo vệ thực vật và phân bón hóa học xuống đất.

Vận dụng

Vận dụng trang 136 Công nghệ 10: Em hãy nêu thực trạng về các hoạt động gây ô nhiễm môi trường trong trồng trọt ở địa phương em. Đề xuất giải pháp để hạn chế ô nhiễm môi trường trong trồng trọt.

Lời giải:

* Thực trạng về các hoạt động gây ô nhiễm môi trường trong trồng trọt ở địa phương em:

- Sử dụng nhiều phân bón hóa học.

- Đốt các phụ phẩm trồng trọt ngay tại đồng ruộng 

- Rửa dụng cụ, chai, lị đựng thuốc bảo vệ thực vật ở hệ thống mương tưới, tiêu.

- Chôn bao bì, chai, lọ đựng thuốc bảo vệ thực vật và phân bón hóa học xuống đất.

* Đề xuất giải pháp để hạn chế ô nhiễm môi trường trong trồng trọt:

- Đảm bảo nguyên tắc: đúng loại, đúng liều lượng, đúng thời điểm, đúng phương pháp.

- Tăng cường sử dụng phân bón hữu cơ, vi sinh

- Sử dụng thuốc bảo vệ thực vật sinh học và sử dụng thiên địch thay thế thuốc hóa học

- Không đốt chất thải bừa bãi.