Hoạt động trang 110 Hóa học 10: Phản ứng thế của một số muối halide

Chuẩn bị: 3 ống nghiệm, dung dịch NaBr, dung dịch NaI, nước Cl₂, nước Br₂ loãng.

Tiến hành:

- Lấy khoảng 2 mL dung dịch NaBr vào ống nghiệm (1), 2 mL dung dịch NaI vào mỗi ống nghiệm (2) và (3).

- Thêm vào ống nghiệm (1) và (2) vài giọt nước Cl₂, thêm vào ống (3) vài giọt nước Br₂, lắc đều các ống nghiệm.

Lưu ý: Cẩn thận không để nước Cl₂, nước Br₂ giây ra tay, quần áo.

Quan sát hiện tượng và thực hiện yêu cầu sau:

1. Nhận xét sự thay đổi màu của dung dịch trong các ống nghiệm.

2. So sánh tính oxi hoá của Cl₂, Br₂, I₂.

3. Hãy chọn một thuốc thử để chứng tỏ có sự tạo thành I₂ khi cho nước chlorine (hoặc nước bromine) tác dụng với dung dịch sodium iodide.

Lời giải:

1. - Ống nghiệm (1): dung dịch ban đầu không màu dần chuyển sang màu vàng.

- Ống nghiệm (2): dung dịch ban đầu không màu dần chuyển thành dung dịch có màu vàng nâu và có chất rắn màu đen tím.

- Ống nghiệm (3): dung dịch NaI không màu, dung dịch Br₂ có màu vàng nâu. Dung dịch chuyển từ không màu thành màu vàng nâu.

2. - Ống nghiệm (1) xảy ra phản ứng:

Cl₂ + 2NaBr → 2NaCl + Br₂

Cl₂ có thể oxi hóa ion Br- trong dung dịch NaBr thành Br₂

⇒ Cl₂ có tính oxi hóa mạnh hơn Br₂  (1)

- Ống nghiệm (2) xảy ra phản ứng:

Cl₂ + 2NaI → 2NaCl + I₂

Cl₂ có thể oxi hóa ion I- trong dung dịch NaI thành I₂

⇒ Cl₂ có tính oxi hóa mạnh hơn I₂ (2)

- Ống nghiệm (3) xảy ra phản ứng:

Br₂ + 2NaI → 2NaBr + I₂

Br₂ có thể oxi hóa ion I- trong dung dịch NaI thành I₂

⇒ Br₂ có tính oxi hóa mạnh hơn I₂ (3)

Từ (1), (2), (3) ta có thể sắp xếp mức độ giảm dần tính oxi hóa: C_l2 > Br₂ > I₂

3. Để chứng tỏ có sự tạo thành I₂ khi cho nước chlorine (hoặc nước bromine) tác dụng với dung dịch sodium iodide ta có thể dùng thuốc thử là hồ tinh bột

Hiện tượng: Dung dịch màu vàng chuyển màu xanh tím.