Quảng cáo
2 câu trả lời 104
Để giải hệ phương trình:
\[
\frac{3^2 - x + 1}{3^x - 1} = 36
\]
\[
\frac{5^x - 3}{5^{2-x}} = -14
\]
ta sẽ giải từng phương trình một.
### Giải phương trình đầu tiên
Phương trình là:
\[
\frac{3^2 - x + 1}{3^x - 1} = 36
\]
Đầu tiên, đơn giản hóa tử số:
\[
3^2 - x + 1 = 9 - x + 1 = 10 - x
\]
Vậy phương trình trở thành:
\[
\frac{10 - x}{3^x - 1} = 36
\]
Nhân chéo:
\[
10 - x = 36 \cdot (3^x - 1)
\]
\[
10 - x = 36 \cdot 3^x - 36
\]
Chuyển các hạng tử:
\[
10 - x + 36 = 36 \cdot 3^x
\]
\[
46 - x = 36 \cdot 3^x
\]
### Giải phương trình thứ hai
Phương trình là:
\[
\frac{5^x - 3}{5^{2-x}} = -14
\]
Đổi mẫu số \( 5^{2-x} \) thành \( \frac{25}{5^x} \):
\[
\frac{5^x - 3}{\frac{25}{5^x}} = -14
\]
Nhân cả hai vế với \( \frac{25}{5^x} \):
\[
5^x - 3 = -14 \cdot \frac{25}{5^x}
\]
Nhân cả hai vế với \( 5^x \):
\[
5^x \cdot (5^x - 3) = -14 \cdot 25
\]
\[
(5^x)^2 - 3 \cdot 5^x = -350
\]
Chuyển đổi thành phương trình bậc hai:
\[
(5^x)^2 - 3 \cdot 5^x + 350 = 0
\]
### Giải phương trình bậc hai
Gọi \( t = 5^x \):
\[
t^2 - 3t + 350 = 0
\]
Sử dụng công thức nghiệm phương trình bậc hai:
\[
t = \frac{-b \pm \sqrt{b^2 - 4ac}}{2a}
\]
với \( a = 1 \), \( b = -3 \), \( c = 350 \):
\[
t = \frac{3 \pm \sqrt{(-3)^2 - 4 \cdot 1 \cdot 350}}{2 \cdot 1}
\]
\[
t = \frac{3 \pm \sqrt{9 - 1400}}{2}
\]
\[
t = \frac{3 \pm \sqrt{-1391}}{2}
\]
Vì \(\sqrt{-1391}\) là một số ảo, không có giá trị thực cho \( t \). Do đó, phương trình bậc hai không có nghiệm thực.
### Tìm nghiệm cho phương trình đầu tiên
Kiểm tra một số giá trị nhỏ của \( x \):
- Với \( x = 0 \):
\[
46 - 0 = 36 \cdot 3^0
\]
\[
46 = 36
\]
Kết quả không đúng.
- Với \( x = 1 \):
\[
46 - 1 = 36 \cdot 3^1
\]
\[
45 = 36 \cdot 3
\]
\[
45 = 108
\]
Kết quả không đúng.
- Với \( x = 2 \):
\[
46 - 2 = 36 \cdot 3^2
\]
\[
44 = 36 \cdot 9
\]
\[
44 = 324
\]
Kết quả không đúng.
- Với \( x = -1 \):
\[
46 - (-1) = 36 \cdot 3^{-1}
\]
\[
47 = 36 \cdot \frac{1}{3}
\]
\[
47 = 12
\]
Kết quả không đúng.
- Với \( x = 3 \):
\[
46 - 3 = 36 \cdot 3^3
\]
\[
43 = 36 \cdot 27
\]
\[
43 = 972
\]
Kết quả không đúng.
Như vậy, các giá trị thử không khớp và phương trình bậc hai không có nghiệm thực. Do đó, không có giá trị thực cho \(x\) mà làm cho cả hai phương trình đều đúng.
\[
3^{2-x} + \frac{1}{3^{x-1}} = 36
\]
\[
\frac{9}{3^x} + \frac{1}{\frac{3^x}{3}} = 36
\]
\[
\frac{9}{3^x} + \frac{3}{3^x} = 36
\]
\[
\frac{9 + 3}{3^x} = 36
\]
\[
\frac{12}{3^x} = 36
\]
Nhân hai vế với \(3^x\):
\[
12 = 36 \times 3^x
\]
\[
\frac{12}{36} = 3^x
\]
\[
\frac{1}{3} = 3^x
\]
Tức là:
\[
x = -1
\]
b\[
5^{x-3} - \frac{3}{5^{2-x}} = -14
\]
viết lại phương trình dưới dạng phân số
\[
\frac{5^x}{125} - \frac{3}{\frac{25}{5^x}} = -14
\]
\[
\frac{5^x}{125} - \frac{15^x}{25} = -14
\]
Gộp các phân số:
\[
\frac{5^x - 15^x}{125} = -14
\]
Nhân hai vế với 125:
\[
5^x - 15^x = -1750
\]
Với \(x = -1\) từ phương trình thứ nhất, ta thử vào phương trình này:
\[
\frac{1}{5} - \frac{15}{1} = -14
\]
hệ phương trình này không có nghiệm chung.
Tóm lại, phương trình thứ nhất cho \(x = -1\), nhưng khi thế vào phương trình thứ hai không thoả mãn=> hệ phương trình này vô nghiệm.
Quảng cáo
Bạn cần hỏi gì?
Câu hỏi hot cùng chủ đề
-
Hỏi từ APP VIETJACK120962
-
Đã trả lời bởi chuyên gia
81713 -
Đã trả lời bởi chuyên gia
59651 -
Đã trả lời bởi chuyên gia
39669
