Vận dụng trang 43 Lịch Sử 10: Em hãy chọn một trong bốn đại phát minh kĩ thuật của Trung Quốc cổ - trung đại và soạn một bài thuyết trình về tầm quan trọng của phát minh đó đối với sự phát triển của lịch sử nhân loại.

Lời giải:

(*) Giới thiệu về: Giấy

- Sự ra đời của kĩ thuật làm giấy ở Trung Quốc:

+ Mãi đến thời Tây Hán, người Trung Quốc vẫn dùng thẻ tre, lụa để ghi chép. Đến khoảng thế kỉ II TCN, người Trung  Quốc đã phát minh ra phương pháp dùng xơ gai để chế tạo giấy. Tuy  nhiên  giấy  của  thời  kì  này  còn  xấu,  mặt không phẳng, khó viết, nên chủ yếu là dùng để gói.

+ Đến thời Đông Hán, năm 105, một  viên  quan  hoạn  tên  là Thái Luân đã dùng vỏ cây, lưới cũ, giẻ rách...  làm  nguyên  liệu, đồng  thời đã cải  tiến kĩ thuật, do đó đã làm được loại giấy có chất lượng tốt. Từ đó giấy được dùng để viết một cách phổ biến thay  thế cho  các  vật  liệu được dùng trước đó. Do công lao ấy, năm  114,  Thái  Luân  đƣợc  vua  Đông  Hán  phong  tước "Long Đình hầu". Nhân  dân  thì  gọi giấy  do  ông  chế tạo  là  "Giấy Thái hầu" và tôn Thái Luân làm ông tổ của nghề làm giấy.

- Kĩ thuật làm giấy được truyền bá ra bên ngoài:

+ Khoảng thế kỉ III, nghề làm giấy truyền sang Việt Nam, thế kỉ IV truyền sang Triều Tiên, thế kỉV truyền sang Nhật Bản, thế kỉ VII truyền sang Ấn Độ.

+ Giữa thế kỉ VIII,  do  cuộc  chiến  tranh  giữa nhà Đường và A-rập, kĩ thuật làm giấy của Trung Quốc truyền sang A-rập.

+ Cuối thế kỉ XII, người Arập  lại  truyền  nghề làm  giấy  sang  Tây  Ban  Nha. Sau  đó, nghề làm  giấy  lần lượt truyền  sang các nước: Italia (1276),  Đức (1320), Hà Lan (1323), Anh (1460).

+ Sau khi nghề làm giấy được truyền bá rộng rãi, các chất liệu dùng để viết trước kia như: lá cây (ở Ấn Độ), giấy Papirut (ở Ai Cập), da cừu (ở châu Âu)… đều bị giấy thay thế.

- Vai trò của giấy viết đối với sự phát triển của văn minh nhân loại:

+ Giấy là chất liệu dùng để ghi chép, lưu giữ nhiều thành tựu văn minh của nhân loại, ví dụ: ghi chép lịch sử, văn học; là chất liệu để con người vẽ tranh lên đó..

+ Ngoài việc dùng để ghi chép, giấy còn có nhiều công năng khác, như: đóng gói, bảo quản hàng hóa, làm sạch đồ đạc, làm đồ thủ công mĩ nghệ… Giấy cũng là một trong những nguyên liệu chính được sử dụng trong ngành công nghiệp in ấn…