Câu hỏi trang 42 Lịch Sử 10: Nêu những thành tựu cơ bản về tư tưởng và tôn giáo của văn minh Trung Hoa.

Lời giải:

- Các thuyết Âm dương, Bát quái, Ngũ hành:

+ Nội dung chủ yếu: giải thích nguồn gốc thế giới, thể hiện yếu tố duy vật biện chứng thô sơ

+ Các thuyết này có ảnh hưởng lớn trong tư tưởng triết học ở Trung Quốc và những nước chịu ảnh hưởng văn hóa Hán.

- Nho gia:

+ Do Khổng Tử sáng lập, bao hàm các nội dung về triết học, đạo đức, đường lối trị nước và giáo dục.

+ Sau Khổng Tử, các nhà tư tưởng xuất sắc thời Chiến quốc đã bổ sung và phát triển học thuyết này.

+ Từ thời Hán Vũ đế, học thuyết Nho gia trở thành tư tưởng chính thống của chế độ quân chủ chuyên chế ở Trung Quốc, kéo dài hơn 2000 năm.

- Pháp gia:

+ Được khởi xướng bởi Quản Trọng - tướng quốc nước Tề

+ Thời Xuân thu - Chiến quốc: nhiều người tham gia phát triển học thuyết này, nổi bật nhất là Thương Ưởng và Hàn Phi.

+ Chủ trương của Pháp gia là dùng pháp luật để quản lí đất nước, chú trọng đến các biện pháp làm cho nước giàu, binh mạnh.

- Mặc gia:

+ Người sáng lập: Mặc Tử, sống vào thời Chiến quốc.

+ Đề xướng thuyết Kiêm ái (thương yêu tất cả mọi người), phản đối chiến tranh xâm lược. Mặc Tử chủ trương người làm quan phải là người có tài đức, không kể dòng dõi và nguồn gốc xuất thân.

+ Tác phẩm tiêu biểu của phái Mặc gia là sách Mặc Tử.

- Đạo gia và Đạo giáo:

+ Người khởi xướng tư tưởng Đạo gia là Lão Tử. Tác phẩm nổi tiếng của ông là Đạo đức kinh.

+ Thời Chiến quốc, Trang Tử kế thừa và phát triển thêm các yếu tố duy vật và biện chứng trong tư tưởng triết t và hiện chứng học của Đạo gia.

+ Thời Đông Hán, trên cơ sở các hình thức tín ngưỡng dân gian kết hợp với học thuyết của Đạo gia, Đạo giáo hình thành.

+ Thời Nam - Bắc triều, Đường và Tống, Đạo giáo phát triển, thờ cúng Lão Tử và các  vị thần tiên khác với mục đích tu luyện để trở nên trường sinh bất tử.