I. MỞ BÀI
Dẫn dắt vấn đề:
Trong cuộc sống, đôi bàn tay không chỉ là công cụ lao động mà còn là biểu tượng của tình yêu thương, sự hi sinh và nhân hậu. Những bàn tay ấy có thể kể lại những câu chuyện cảm động và gửi gắm bài học làm người sâu sắc.
Giới thiệu tác giả – tác phẩm:
Trương Thị Thủy là một cây bút có văn phong nhẹ nhàng, sâu lắng. Tác phẩm “Đôi bàn tay yêu thương” của bà là một truyện ngắn xúc động, chứa đựng nhiều thông điệp giáo dục sâu sắc về tình mẫu tử và lòng nhân ái.
Nêu ý nghĩa khái quát:
Tác phẩm là bản hòa ca ngợi ca tình mẹ, khơi dậy nhận thức và cảm xúc về giá trị của tình yêu thương gia đình, đặc biệt là sự hi sinh thầm lặng của người mẹ.

II. THÂN BÀI
1. Tóm tắt văn bản, hoàn cảnh sáng tác và ý nghĩa nhan đề
Tóm tắt:
Câu chuyện kể về một người mẹ nghèo phải làm thuê để nuôi con ăn học. Bàn tay bà chai sạn vì làm lụng vất vả. Đến ngày nhận việc tại một công ty, người con trai ngại ngùng, xấu hổ vì đôi tay thô ráp của mẹ. Ông giám đốc sau đó đã nói chuyện với chàng trai, giúp cậu hiểu được ý nghĩa và giá trị của đôi bàn tay ấy – biểu tượng cho sự hi sinh, yêu thương vô điều kiện.
Hoàn cảnh sáng tác:
Tác phẩm nằm trong chương trình Ngữ văn THCS, thuộc thể loại truyện ngắn hiện đại, mang tính giáo dục cao.
Ý nghĩa nhan đề:
“Đôi bàn tay yêu thương” không chỉ là hình ảnh cụ thể mà còn là biểu tượng cho tình mẫu tử thiêng liêng, tấm lòng bao dung và sự hi sinh thầm lặng.

2. Chủ đề và ý nghĩa của tác phẩm
Ca ngợi tình mẫu tử cao đẹp.
Nhấn mạnh sự biết ơn, trân trọng công lao cha mẹ.
Nhắc nhở người trẻ không nên chạy theo vẻ bề ngoài mà quên đi giá trị thật sự của yêu thương và đạo đức.

3. Nét đặc sắc về hình thức nghệ thuật
Kết cấu truyện ngắn chặt chẽ, diễn biến hợp lý.
Giọng văn nhẹ nhàng, xúc động.
Nghệ thuật đối lập: bàn tay chai sạn – lòng mẹ dịu dàng, sự vô tâm của con – lòng bao dung của mẹ.
Tình huống truyện giàu tính giáo dục.

4. Phân tích nhân vật
a. Người mẹ
Người phụ nữ nghèo nhưng tảo tần, hi sinh hết mình vì con.
Đôi bàn tay đầy chai sạn là minh chứng cho bao vất vả, lao nhọc.
Yêu thương con vô điều kiện, không oán trách dù bị con hiểu lầm.
Là hiện thân của tình yêu thương vô bờ.
b. Cậu con trai
Ban đầu có phần vô tâm, bị ảnh hưởng bởi hình thức bề ngoài, xấu hổ với đôi bàn tay của mẹ.
Sau khi nghe ông giám đốc giảng giải, cậu hiểu ra và hối lỗi.
Là hình ảnh điển hình của một số bạn trẻ ngày nay – dễ bị lôi cuốn bởi vẻ ngoài mà thiếu sự cảm thông.
c. Ông giám đốc
Một người sâu sắc, hiểu chuyện, giàu lòng nhân ái.
Là người "thức tỉnh" cậu con trai, đại diện cho tiếng nói của lương tri.
Tạo nên bước ngoặt thay đổi nhận thức trong truyện.

5. Cách xây dựng nhân vật, ngôn ngữ, lời kể
Nhân vật được xây dựng bằng hành động, đối thoại đơn giản nhưng sâu sắc.
Ngôn ngữ mộc mạc, gần gũi, dễ hiểu.
Lời kể khách quan xen lẫn trữ tình, góp phần thể hiện tình cảm sâu đậm.

III. KẾT BÀI
Khẳng định giá trị của tác phẩm:
“Đôi bàn tay yêu thương” là một tác phẩm cảm động, giàu tính nhân văn, góp phần nhắc nhở con người về đạo lý làm con và sự trân trọng những giá trị giản dị trong cuộc sống.
Bài học rút ra:
Hãy biết yêu thương, biết ơn và cảm thông với cha mẹ – những người đã lặng thầm hi sinh vì ta. Đừng bao giờ đánh giá người khác chỉ qua vẻ ngoài.
Sức sống của tác phẩm:
Dù thời gian trôi qua, tác phẩm vẫn giữ nguyên giá trị giáo dục, là hồi chuông thức tỉnh những ai đang vô tình quên đi đôi bàn tay từng nâng đỡ mình lớn khôn.

Niềm tin và sự kiên nhẫn: Bà luôn tin tưởng vào những phẩm chất tốt đẹp của con, dù con có đôi bàn tay khác biệt. Sự kiên nhẫn của bà thể hiện ở việc âm thầm đồng hành cùng con, giúp con vượt qua những mặc cảm và tìm thấy niềm vui trong cuộc sống.
Nhân vật cậu con trai: Đây là nhân vật trải qua sự thay đổi và phát triển tâm lý rõ rệt trong câu chuyện.

Sự tự ti, mặc cảm: Cậu bé mang trong mình nỗi buồn sâu sắc vì đôi bàn tay dị tật, trở thành đối tượng trêu chọc của bạn bè. Sự khác biệt ấy khiến cậu cảm thấy mình lạc lõng và thiếu tự tin.
Lòng trung thực, nhân hậu: Dù hoàn cảnh khó khăn, cậu bé vẫn giữ được sự trung thực và lòng tốt khi nhặt được chiếc ví và quyết định trả lại cho người mất. Hành động này cho thấy phẩm chất đáng quý ẩn sâu trong tâm hồn cậu.
Sự thay đổi và trưởng thành: Nhờ tình yêu thương của mẹ và sự giúp đỡ của ông giám đốc, cậu bé đã có cơ hội phẫu thuật và có được đôi bàn tay lành lặn. Sự thay đổi về ngoại hình đã mang đến sự tự tin và niềm vui mới trong cuộc sống của cậu. Cậu luôn biết ơn những người đã yêu thương và giúp đỡ mình.
Nhân vật ông giám đốc: Đây là nhân vật đại diện cho lòng tốt và sự nhân ái trong xã hội.

Sự tinh tế, cảm thông: Ông giám đốc đã nhận ra sự trung thực và tấm lòng đáng quý của cậu bé qua hành động trả lại ví. Ông không chỉ giàu có về vật chất mà còn giàu lòng trắc ẩn.
Hành động giúp đỡ ý nghĩa: Quyết định giúp đỡ cậu bé phẫu thuật đôi bàn tay là một hành động nhân văn sâu sắc, mang đến cơ hội thay đổi cuộc đời cho cậu. Hành động này thể hiện sự sẻ chia và trách nhiệm của những người có điều kiện đối với những hoàn cảnh khó khăn.
Cách xây dựng nhân vật, ngôn ngữ, lời kể:

Cách xây dựng nhân vật: Tác giả xây dựng nhân vật chủ yếu qua hành động, lời nói, và đặc biệt là miêu tả nội tâm. Tình cảm của người mẹ được thể hiện qua những cử chỉ chăm sóc, ánh mắt lo lắng, và những lời động viên chân thành. Tâm trạng của cậu con trai được khắc họa qua sự rụt rè, tự ti ban đầu và niềm vui, sự tự tin sau này. Nhân vật ông giám đốc được thể hiện qua hành động giúp đỡ dứt khoát và lời nói ấm áp.
Ngôn ngữ: Ngôn ngữ trong truyện giản dị, trong sáng, gần gũi với đời thường. Tác giả sử dụng nhiều từ ngữ gợi hình, gợi cảm để miêu tả tình cảm và diễn biến tâm lý của nhân vật. Những câu văn miêu tả sự tần tảo của người mẹ, nỗi buồn của cậu con trai hay sự chân thành của ông giám đốc đều rất xúc động.
Lời kể: Lời kể chuyện nhẹ nhàng, chậm rãi, giàu tính tự sự, tạo sự đồng cảm và cuốn hút cho người đọc. Giọng kể không lên gân, không giáo huấn mà đi sâu vào những chi tiết nhỏ nhặt, đời thường để làm nổi bật những giá trị nhân văn sâu sắc.
III. KẾT BÀI

Khẳng định ý nghĩa và giá trị của tác phẩm: "Đôi bàn tay yêu thương" là một truyện ngắn cảm động và giàu ý nghĩa. Tác phẩm đã thành công trong việc khắc họa vẻ đẹp của tình mẫu tử, sức mạnh của lòng trung thực và sự nhân ái trong cuộc sống. Câu chuyện giản dị nhưng chứa đựng những giá trị nhân văn sâu sắc, lay động trái tim người đọc.
Bài học mà tác phẩm đưa ra: Tác phẩm mang đến nhiều bài học quý giá. Đó là sự trân trọng tình cảm gia đình, đặc biệt là tình mẫu tử thiêng liêng. Đó là sự đề cao những phẩm chất tốt đẹp như lòng trung thực, sự nhân hậu. Tác phẩm cũng khơi gợi trong lòng người đọc sự cảm thông, sẻ chia đối với những hoàn cảnh khó khăn và niềm tin vào những điều tốt đẹp trong cuộc sống.
Sức sống của tác phẩm: Với nội dung nhân văn sâu sắc và nghệ thuật kể chuyện chân thực, giản dị, "Đôi bàn tay yêu thương" của Trương Thị Thủy vẫn tiếp tục có sức sống mạnh mẽ trong lòng độc giả. Tác phẩm là một minh chứng cho sức mạnh của tình yêu thương và những giá trị đạo đức tốt đẹp, những điều luôn có ý nghĩa trong mọi thời đại.

I. MỞ BÀI
Dẫn dắt vấn đề
Trong cuộc sống hiện đại ngày nay, khi con người đôi lúc bị cuốn vào guồng quay bận rộn của công việc và những lo toan cá nhân, tình cảm gia đình – đặc biệt là tình mẫu tử – lại càng trở nên thiêng liêng và cần được trân trọng.

Giới thiệu tác giả, tác phẩm
Trương Thị Thủy là một cây bút nữ giàu cảm xúc, với nhiều tác phẩm mang tính nhân văn sâu sắc. Trong đó, "Đôi bàn tay yêu thương" là một truyện ngắn ngắn gọn nhưng lắng đọng, gây xúc động mạnh mẽ với người đọc.

Nêu ý nghĩa khái quát chung
Tác phẩm là một câu chuyện cảm động về tình mẫu tử, lòng biết ơn, và sự trưởng thành trong nhận thức của con người – nơi những đôi bàn tay không chỉ làm việc mà còn truyền đi yêu thương và sự hy sinh thầm lặng.

II. THÂN BÀI
1. Tóm tắt văn bản, hoàn cảnh sáng tác và ý nghĩa nhan đề
Tóm tắt:
Câu chuyện kể về một cậu bé mồ côi cha từ nhỏ, sống cùng mẹ trong hoàn cảnh nghèo khó. Người mẹ tần tảo làm lụng với đôi bàn tay chai sạn để nuôi con. Khi lớn lên, cậu bé thi đỗ đại học, trở thành giám đốc. Trong một buổi gặp mặt giữa mẹ và giám đốc, người mẹ đến thăm con nhưng cậu lại xấu hổ vì đôi bàn tay thô ráp, nhăn nheo của mẹ mình. Tuy nhiên, sau một biến cố, cậu nhận ra giá trị thật sự của đôi bàn tay ấy và cảm thấy hối hận, biết ơn.

Hoàn cảnh sáng tác:
Tác phẩm được viết trong bối cảnh giáo dục đạo đức, hướng tới giá trị nhân văn trong học đường, thường xuất hiện trong sách giáo khoa hoặc tài liệu học tập về giáo dục công dân.

Ý nghĩa nhan đề:
“Đôi bàn tay yêu thương” không chỉ là hình ảnh tả thực mà còn là biểu tượng cho tình yêu thương, sự hy sinh, và tấm lòng của người mẹ. Nó gợi nhắc rằng những bàn tay từng lam lũ, gầy gò ấy chính là nền tảng cho thành công và hạnh phúc của con.

2. Chủ đề và ý nghĩa của tác phẩm
Tác phẩm truyền tải chủ đề về tình mẫu tử thiêng liêng, lòng biết ơn, và sự tỉnh ngộ trước những giá trị giản dị mà sâu sắc trong cuộc sống. Nó nhấn mạnh rằng: đừng để sự vô tâm khiến ta đánh mất những điều quý giá nhất, đặc biệt là tình thân.

3. Nét đặc sắc về hình thức nghệ thuật của bài
Ngôn ngữ giản dị, dễ hiểu nhưng giàu cảm xúc.

Kết cấu truyện ngắn gọn, chặt chẽ, cao trào rõ ràng.

Tình tiết hợp lý, có yếu tố bất ngờ và chuyển biến tâm lý sâu sắc.

Lối viết gợi nhiều hơn tả, làm người đọc tự cảm nhận và suy ngẫm.

4. Phân tích các nhân vật
✦ Nhân vật người mẹ
Là hình ảnh người phụ nữ Việt Nam điển hình: tảo tần, hi sinh, âm thầm yêu thương con cái.

Bà không than trách cuộc đời, chỉ lặng lẽ làm việc bằng đôi bàn tay chai sạn, nuôi con khôn lớn.

Khi bị con lạnh nhạt, bà không giận dữ, mà lặng lẽ rời đi, càng cho thấy tình yêu vô điều kiện của người mẹ.

✦ Nhân vật cậu con trai
Ban đầu là một cậu bé ngoan, có chí, học giỏi.

Khi thành đạt, cậu dần thay đổi, bị chi phối bởi sĩ diện, tự ái, đến mức xấu hổ vì mẹ mình nghèo và quê mùa.

Nhưng sau sự việc, cậu nhận ra lỗi lầm, biết trân trọng những gì mẹ đã làm và trưởng thành về mặt nhân cách.

✦ Nhân vật ông giám đốc
Là người có vai trò như một "người thức tỉnh" – ông không chỉ đại diện cho xã hội mà còn như một tấm gương phản chiếu khiến cậu con trai nhận ra sai lầm.

Ông giám đốc kính trọng người mẹ, từ đó khiến người con tự xấu hổ với thái độ vô ơn của mình.

5. Cách xây dựng nhân vật, ngôn ngữ, lời kể
Nhân vật được xây dựng với tính cách rõ ràng, mang tính biểu tượng.

Ngôn ngữ kể chuyện giản dị, mộc mạc nhưng gợi cảm.

Người kể chuyện ở ngôi thứ ba, giúp quan sát và truyền tải nội tâm nhân vật một cách linh hoạt.

Yếu tố cao trào và chuyển biến tâm lý nhân vật được xây dựng khéo léo, tạo chiều sâu cảm xúc.

III. KẾT BÀI
Khẳng định giá trị của tác phẩm
“Đôi bàn tay yêu thương” là một truyện ngắn xúc động, không dài dòng nhưng lại khiến người đọc phải lặng người suy ngẫm. Tác phẩm như một lời nhắc nhở nhẹ nhàng nhưng sâu sắc về tình mẫu tử – thứ tình cảm không gì có thể thay thế.

Bài học rút ra
Mỗi chúng ta cần biết trân trọng, yêu thương và ghi nhớ công ơn cha mẹ, không chỉ khi họ còn sống, mà cả khi họ đã đi xa. Đừng để đến lúc mất rồi mới hối hận vì những điều chưa kịp làm.

Sức sống của tác phẩm
Dù thời đại có thay đổi, xã hội có phát triển, nhưng tình mẹ, sự hy sinh và bài học về lòng biết ơn vẫn luôn mang tính thời sự và sống mãi trong lòng người đọc.