Việc thu thập, phân loại và ghi chép số liệu thống kê là bước đầu tiên và rất quan trọng trong quá trình nghiên cứu, phân tích dữ liệu. Dưới đây là khái quát cụ thể từng bước:

 1. Thu thập số liệu thống kê
Mục tiêu: Tìm kiếm, ghi nhận các thông tin, dữ liệu cần thiết liên quan đến đối tượng nghiên cứu.

Nguồn thu thập:

Trực tiếp: khảo sát, điều tra, phỏng vấn, quan sát, thử nghiệm.
Gián tiếp: số liệu từ sách, báo cáo, cơ quan thống kê, internet, tài liệu đã có.
Yêu cầu: Trung thực, đầy đủ, khách quan, đúng mục đích.

 2. Phân loại số liệu
Mục tiêu: Sắp xếp số liệu theo nhóm, tiêu chí để dễ xử lý và phân tích.

Cách phân loại:

Theo thời gian (chuỗi thời gian): ngày, tháng, năm, quý...
Theo không gian: khu vực, tỉnh, thành phố...
Theo đặc điểm: giới tính, độ tuổi, ngành nghề, thu nhập...
Lưu ý: Mỗi số liệu có thể phân loại theo nhiều tiêu chí khác nhau tùy theo yêu cầu nghiên cứu.

 3. Ghi chép số liệu thống kê
Mục tiêu: Trình bày lại số liệu đã thu thập và phân loại dưới dạng bảng biểu, sơ đồ để dễ đọc, phân tích.

Hình thức ghi chép:

Bảng số liệu: Ghi cụ thể các giá trị, tiêu chí, đơn vị tính.
Biểu đồ: Cột, đường, tròn, miền, biểu đồ kết hợp…
Bản mô tả: Trình bày bằng văn bản kết hợp bảng biểu.