Lý Thường Kiệt, một trong những vị tướng tài ba của Đại Việt thời nhà Lý, đã lựa chọn sông Như Nguyệt (sông Cầu) làm phòng tuyến chống quân xâm lược Tống vào thế kỷ XI vì một số lý do chiến lược quan trọng.

Vị trí địa lý thuận lợi: Sông Như Nguyệt có vị trí chiến lược quan trọng, nằm ở phía bắc của Đại Việt, gần biên giới với Tống. Đây là một khu vực dễ dàng ngăn chặn sự xâm lược của quân Tống từ phía Bắc vào. Sông rộng, chảy qua vùng đất phù sa, tạo thành một tuyến phòng thủ tự nhiên vững chắc, rất khó để quân Tống vượt qua.
Tính chất địa hình tự nhiên: Sông Như Nguyệt có nhiều khúc cong và đặc điểm địa hình phức tạp, giúp quân Đại Việt dễ dàng phòng thủ. Quân Tống khó có thể tấn công qua sông mà không gặp phải sự phản công dữ dội từ quân của Lý Thường Kiệt. Thêm vào đó, sông cũng tạo ra một ranh giới rõ rệt, làm giảm bớt khả năng cơ động của quân địch.
Lợi thế trong chiến thuật phòng thủ: Lý Thường Kiệt là một vị tướng nổi tiếng với chiến lược phòng thủ vững chắc và dùng địa thế để làm lợi thế cho quân đội. Việc chọn sông Như Nguyệt làm phòng tuyến giúp ông dễ dàng tổ chức các trận địa phòng thủ, triển khai các chiến thuật tác chiến, đồng thời ngăn chặn các cuộc tiến công trực diện của quân địch.
Lợi dụng yếu tố thời tiết: Việc chọn sông Như Nguyệt làm phòng tuyến không chỉ dựa vào địa hình mà còn kết hợp với những yếu tố tự nhiên như lũ lụt, mưa gió, giúp quân Đại Việt có thể làm khó quân Tống trong việc di chuyển và tấn công qua sông.
Từ những yếu tố trên, việc Lý Thường Kiệt chọn sông Như Nguyệt làm phòng tuyến là một quyết định chiến lược rất sáng suốt, thể hiện tài năng của ông trong việc sử dụng thiên nhiên và địa thế để bảo vệ đất nước khỏi sự xâm lược của quân Tống. Quân Đại Việt đã giành chiến thắng trong trận chiến lịch sử tại sông Như Nguyệt, khẳng định sức mạnh và trí tuệ của dân tộc trước quân thù.