1. Tìm ý bài "Tiến sĩ giấy"
Bài thơ "Tiến sĩ giấy" của tác giả Xuân Diệu phản ánh một hiện tượng trong xã hội, đó là việc những người không có thực tài, không có học thức nhưng vẫn tự xưng là "tiến sĩ" hoặc có học vị cao để gây dựng danh tiếng và sự thừa nhận. Những "tiến sĩ giấy" này thường chỉ là những người được cấp bằng mà không qua một quá trình học tập, nghiên cứu nghiêm túc. Bài thơ cũng phê phán xã hội về sự giả dối và giá trị thực sự của học thức, khuyên con người phải sống thật với khả năng và tài năng của mình.

2. Lập dàn ý bài "Tiến sĩ giấy"
I. Mở bài:

Giới thiệu về bài thơ "Tiến sĩ giấy" của Xuân Diệu.
Đề cập đến mục đích của bài thơ: phê phán hiện tượng "tiến sĩ giấy" trong xã hội.
II. Thân bài:

Giới thiệu về "tiến sĩ giấy""Tiến sĩ giấy" là những người không có thực tài, không có đóng góp gì cho xã hội nhưng lại tự xưng danh học vị cao.
Họ chỉ có bằng cấp không có giá trị thực tế.
Phê phán xã hội thượng tôn bằng cấpBằng cấp không phản ánh đúng thực lực và năng lực của một con người.
Xã hội quá coi trọng danh tiếng và học vị mà không xét đến thực chất của người có học thức.
Khuyên con người sống thật với khả năng của mìnhXuân Diệu qua bài thơ muốn nhấn mạnh việc sống thật, học thật và làm việc thật.
Khả năng và giá trị thật sự của con người phải được đo bằng những đóng góp thực tế cho xã hội, không phải qua danh hiệu hay bằng cấp.
III. Kết bài:

Tóm tắt lại thông điệp mà bài thơ truyền đạt: phê phán xã hội "tiến sĩ giấy" và kêu gọi con người phải sống thật với khả năng, tài năng của mình.
Cảm nhận về giá trị của học thức chân chính trong cuộc sống.
3. Viết bài "Tiến sĩ giấy"
Tiến sĩ giấy - Xuân Diệu

Bài thơ "Tiến sĩ giấy" của Xuân Diệu là một tác phẩm thể hiện thái độ phê phán sâu sắc của tác giả đối với hiện tượng xã hội lúc bấy giờ. Trong xã hội, có những người chỉ dựa vào danh hiệu học vị, nhưng thực chất lại không có năng lực hay đóng góp gì đáng kể. Họ chỉ là những "tiến sĩ giấy", với học vị và bằng cấp mà không phản ánh đúng khả năng và tài năng thực sự của họ.

Trong bài thơ, Xuân Diệu đã sử dụng hình ảnh "tiến sĩ giấy" để phê phán sự giả dối của những người này. Họ chỉ có vẻ bề ngoài của học thức, nhưng nội dung bên trong thì trống rỗng. Họ tự xưng là "tiến sĩ" để gây dựng hình ảnh và lấy đó làm mưu cầu danh lợi, mặc dù họ không có những đóng góp thực sự cho xã hội, không có công trình nghiên cứu hay những tác phẩm có giá trị.

Thông qua bài thơ, Xuân Diệu muốn gửi gắm một thông điệp mạnh mẽ rằng học thức phải đi đôi với tài năng, thực học. Bằng cấp chỉ là hình thức, và không thể đánh giá hết giá trị của con người. Để có thể thành công và tạo dựng uy tín, mỗi người cần phải học thật, làm thật và sống thật với khả năng của mình. Học thức không phải là con đường tắt để đạt được thành công mà cần phải có sự cố gắng, sáng tạo và đóng góp cho cộng đồng.

Bài thơ "Tiến sĩ giấy" không chỉ là lời chỉ trích sự giả dối trong việc sử dụng học vị để tạo dựng danh tiếng, mà còn là lời kêu gọi mỗi người hãy sống thật với khả năng và tài năng của mình, vì đó mới là con đường dẫn đến thành công bền vững.

1. Mở bài:

- Giới thiệu tác giả, tác phẩm

+ Nguyễn Khuyến là nhà khoa bảng, nhà thơ yêu nước tài danh thuộc thế kỷ XIX. Thơ ông thể hiện tình cảm tha thiết gắn bó với quê hương, ẩn chứa trong những lời thơ là tấm lòng yêu nước cùng nỗi u uẩn trước thời thế. Ngồi bút tả cảnh của ông vừa chân thực vừa tài hoa, ngôn ngữ giản dị mà điêu luyện. “Tiến sĩ giấy” là một trong những bài thơ nổi bật của Nguyễn Khuyến nằm trong chùm thơ trào phúng. 

- Nêu vấn đề cần nghị luận

Hình tiến sĩ giấy thể hiện truyền thống hiếu học, trọng khoa bảng của dân tộc ta. Vào cuối thế kỷ XIX chế độ thực dân nửa phong kiến khiến cho nền văn hóa nho học nước lụi tàn. 

2. Thân bài:  

- Hai câu đề: hiện thực của “tiến sĩ” trong giai đoạn đó

- Hai câu thưc: hiện thực xã hội đối rẻ mạt, những danh hiệu cao quý ấy đều được mua bằng tiền, đều trở nên vô nghĩa

- Hai câu luận: vạch mặt thực trạng xã hội giả dối trái ngược lại với vẻ bề ngoài cao quý, lộng lẫy

- Hai câu kết: lời khẳng định đầy chua xót

3. Kết bài:

- Giá trị nghệ thuật

- Giá trị nội dung

- Bài học

+ Bằng lối viết thơ trào phúng, cùng giọng điệu mỉa mai giễu cợt châm biếm sâu cay tam nguyên yên đổ Nguyễn Khuyến đã tái hiện lại bức tranh đầy giả dối, bi hài của nước ta thời kỳ đó. 

+ Qua đây Nguyễn Khuyến để lại chúng ta bài học sâu sắc về tầm quan trọng của nền giáo dục giúp ta bảo vệ và cống hiến cho đất nước.