Bài thơ "Bạn đến chơi nhà" của tác giả Nguyễn Khuyến nổi bật với nhiều nét nghệ thuật độc đáo. Dưới đây là một số điểm phân tích về ngôn ngữ, cấu trúc, và biện pháp tu từ trong bài thơ:

### 1. Ngôn ngữ và từ ngữ
- **Từ ngữ giản dị, gần gũi**: Tác giả sử dụng từ ngữ bình dị, dễ hiểu, thể hiện sự mộc mạc trong cuộc sống làng quê Việt Nam.
- **Hình ảnh sinh động**: Những hình ảnh như "trời trong" hay "cây cỏ" tạo cảm giác tươi mới, gợi lên không khí trong lành của thiên nhiên.

### 2. Cấu trúc
- **Cấu trúc 5 câu thơ**: Bài thơ có cấu trúc chặt chẽ, mỗi câu đều có nhịp điệu rõ ràng, giúp nhấn mạnh ý tưởng và cảm xúc của tác giả.
- **Luồng cảm xúc**: Cấu trúc này giúp chuyển tải một luồng cảm xúc từ vui vẻ, thân thiện đến một chút trăn trở về tình bạn và thời gian.

### 3. Biện pháp tu từ
- **Biện pháp so sánh**: Tác giả thường dùng phép so sánh để làm nổi bật vẻ đẹp của thiên nhiên và tình cảm con người, ví dụ so sánh tình bạn với những điều tươi đẹp.
- **Điệp từ**: Sử dụng điệp từ "bạn" để nhấn mạnh sự quý trọng và gần gũi trong mối quan hệ.
- **Ẩn dụ**: Một số hình ảnh trong bài có thể được hiểu theo nhiều cách, thể hiện chiều sâu của tâm tư và tình cảm.

### 4. Chủ đề và ý nghĩa
- **Tình bạn**: Bài thơ ca ngợi tình bạn chân thành, sự gắn bó giữa con người và thiên nhiên.
- **Thời gian và ký ức**: Qua những hình ảnh và câu thơ, tác giả phản ánh sự trôi qua của thời gian, những kỷ niệm đẹp.

### Kết luận
Bài thơ "Bạn đến chơi nhà" không chỉ thể hiện vẻ đẹp của thiên nhiên mà còn phản ánh tình cảm sâu sắc của tác giả với bạn bè, cuộc sống và quê hương. Sự kết hợp hài hòa giữa ngôn ngữ, cấu trúc và biện pháp tu từ đã tạo nên một tác phẩm giàu ý nghĩa và cảm xúc.

Bài thơ **"Bạn đến chơi nhà"** của Nguyễn Khuyến là một tác phẩm tiêu biểu trong thơ trữ tình Việt Nam, phản ánh sâu sắc tình bạn chân thành, mộc mạc của nhà thơ với bạn. Bài thơ sử dụng nhiều yếu tố nghệ thuật, ngôn ngữ, cấu trúc và biện pháp tu từ độc đáo, góp phần làm nổi bật nội dung và cảm xúc.

### 1. **Ngôn ngữ thơ:**
Nguyễn Khuyến đã sử dụng ngôn ngữ gần gũi, mộc mạc và giản dị. Các từ ngữ trong bài thơ phản ánh rõ đời sống thôn quê bình dị của một người nông dân. Ví dụ như:
- **"Bác đến chơi đây"**: Lời mở đầu thân mật, thể hiện sự vui mừng của tác giả khi gặp lại bạn cũ.
- **"Trẻ thời đi vắng, chợ thời xa"**: Những hình ảnh rất thực, rất đời thường, không có sự chuẩn bị cho một buổi gặp mặt, nhưng lại toát lên tình cảm chân thật.

Ngôn ngữ trong bài không cầu kỳ hay hoa mỹ, nhưng chính sự mộc mạc, giản dị ấy đã tạo nên vẻ đẹp của tình bạn chân thành, không đòi hỏi hình thức.

### 2. **Cấu trúc bài thơ:**
Bài thơ **"Bạn đến chơi nhà"** được viết theo thể thơ **thất ngôn bát cú Đường luật**, với cấu trúc gồm tám câu, mỗi câu bảy chữ. Mặc dù theo thể Đường luật, nhưng Nguyễn Khuyến đã khéo léo đưa vào những yếu tố gần gũi với đời sống, phá bỏ những khuôn mẫu cứng nhắc, làm cho bài thơ trở nên thân thiện hơn với người đọc.

Cấu trúc các câu thơ được liên kết chặt chẽ, thể hiện sự phát triển mạch cảm xúc từ chỗ chào đón bạn đến, trình bày tình trạng thiếu thốn và kết lại bằng tình cảm bạn bè quý giá, không cần vật chất.

### 3. **Biện pháp tu từ:**
Bài thơ sử dụng một số biện pháp tu từ làm nổi bật ý nghĩa và cảm xúc của bài:

- **Điệp ngữ:** Tác giả sử dụng điệp ngữ ở nhiều câu:
- "Bác đến chơi đây ta với ta" thể hiện sự đơn giản nhưng rất chân thành. "Ta với ta" vừa có ý nghĩa là hai người bạn tri kỷ, không cần gì ngoài tình cảm.
- Câu thơ “Trẻ thời đi vắng, chợ thời xa” sử dụng điệp từ “thời” để nhấn mạnh sự vắng mặt của các phương tiện vật chất, nhưng vẫn không làm ảnh hưởng đến cuộc gặp gỡ.

- **Phép đối:** Bài thơ sử dụng phép đối rất chuẩn trong thể thơ Đường luật, điển hình ở các cặp câu thực và câu luận:
- **Câu thực:** “Ao sâu nước cả, khôn chài cá / Vườn rộng rào thưa, khó đuổi gà” là cặp câu đối chỉnh, hình ảnh đời thường nhưng lại hài hước, nhẹ nhàng.
- **Câu luận:** “Cải chửa ra cây, cà mới nụ / Bầu vừa rụng rốn, mướp đương hoa” cũng là một cặp đối tự nhiên, thể hiện sự thiếu thốn về thức ăn, nhưng tác giả không tỏ vẻ lo lắng mà thay vào đó là một giọng điệu dí dỏm, vui vẻ.

- **Biện pháp nói giảm, nói tránh:** Dù trong hoàn cảnh nghèo khó, Nguyễn Khuyến vẫn không dùng từ ngữ mạnh mẽ để tả sự thiếu thốn, mà khéo léo dùng những hình ảnh như "khôn chài cá", "khó đuổi gà", "cải chửa ra cây" để giảm đi sự trần trụi của thực tế, làm bài thơ trở nên nhẹ nhàng, sâu sắc.

### 4. **Giọng điệu và cảm xúc:**
Giọng điệu bài thơ mang nét đùa vui, hài hước nhưng không kém phần sâu lắng. Tác giả dùng những lời lẽ hài hước, nhẹ nhàng để nói về sự thiếu thốn về vật chất, nhưng qua đó lại tôn vinh tình bạn không vụ lợi. Điều này được thể hiện rõ nhất trong câu kết: “Bác đến chơi đây ta với ta” – tình bạn là điều quan trọng nhất, không gì có thể sánh bằng.

### Tổng kết:
Qua phân tích nghệ thuật sử dụng ngôn ngữ, từ ngữ, cấu trúc và biện pháp tu từ của bài thơ **"Bạn đến chơi nhà"**, ta thấy rõ được tài năng của Nguyễn Khuyến trong việc dùng những hình ảnh đơn giản, mộc mạc để thể hiện tình cảm sâu sắc. Tình bạn trong bài thơ không dựa trên vật chất, mà chính sự chân thành, tri kỷ mới là yếu tố cốt lõi.