Giải thích câu tục ngữ "Gần mực thì đen, gần đèn thì rạng".

Bài văn mẫu

   Tôi đã từng nghe một câu nói rằng "Hãy cho tôi biết bạn của bạn là ai, tôi sẽ cho bạn biết bạn là người thế nào". Điều này chứng tỏ rằng những yếu tố xung quanh tác động mạnh mẽ đến sự hình thành nhân cách của con người. Bàn luận về vấn đề này, cha ông ta cũng đã từng có câu nói: "Gần mực thì đen, gần đèn thì rạng".

   Những bài học mà cha ông ta truyền dạy thường sử dụng lối nói và hình ảnh rất gần gũi, giản dị. Hình ảnh Mực và Đèn không hề xa lạ với bất kì ai. Mực có màu đen, ngày xưa được đúc thành thỏi, khi viết đem mài ra với nước rồi chấm bút lông vào để viết. Mực khi để rơi vào quần áo thường để lại vết bẩn màu đen và không thể xoá được. Từ đó, người ta thường ví mực với những điều đen tối, xấu xa. Còn Đèn là vật phát ra ánh sáng, dùng để soi sáng trong một phạm vi nhất định. Hình ảnh đèn dùng để nói đến những điều sáng sủa, tốt đẹp và tử tế. Thông qua hai hình ảnh đó, bài học mà ông cha ta truyền dạy đó là nếu thường xuyên tiếp xúc, gần gũi với người xấu thì ta cũng sẽ bị tiêm nhiễm những thói xấu còn nếu được tiếp xúc với những người tốt, người tử tế thì chúng ta cũng sẽ trở thành những người tử tế. Đây là một bài học mà đến nay vẫn còn nguyên giá trị.

   Con người ta khi sinh ra, gia đình là yếu tố đầu tiên và quan trọng nhất hình thành nên tính nết và nhân cách. Sinh ra và lớn lên trong một gia đình hạnh phúc, êm ấm, mọi người yêu thương, tôn trọng lẫn nhau thì đứa trẻ sớm hình thành và học hỏi được những điều tử tế. Những bài học từ gia đình được con trẻ tiếp thu bằng cách trực tiếp hay gián tiếp cũng đều phản ánh sự quan tâm của cha mẹ đến con cái. Nếu đứa trẻ được sinh ra trong một gia đình bất hoà, không hạnh phúc thường sẽ trở thành những đứa trẻ tiêu cực, luôn phản ứng lại mọi thứ một cách gay gắt và bạo lực. Khi xem xét các đội tượng tội phạm nhất là ở lứa tuổi vị thành niên, chúng ta có thể chua xót nhận ra rằng những đứa trẻ này thường sinh ra trong gia đình kém may mắn, có bố mẹ bất hoà, thường xuyên phải chứng kiến những điều bạo lực đau lòng, cha mẹ ít quan tâm khiến các em dễ trở nên sa ngã. Môi trường Mực hay Đèn của gia đình ảnh hưởng trực tiếp và sâu sắc đến nhân cách con trẻ. Vì thế, cha mẹ và mọi người trong gia đình cần phải quan tâm, yêu thương lẫn nhau để con cái có thể noi theo và trở thành người tử tế.

   Yếu tố thứ hai ảnh hưởng đến tính cách con người đó chính là môi trường sống. Nếu môi trường xung quanh toàn những đối tượng xấu xa, lừa đảo, chà đạp lên nhau để sống thì một ngày nào đó chúng ta cũng sẽ bị tiêm nhiễm những thói xấu đó. Bài học lựa chọn môi trường sống chúng ta đã được học thông qua việc lựa chọn nơi ở của mẹ Mạnh Tử. Bà đã không ngần ngại trải qua rất nhiều lần chuyển nhà với hi vọng con sẽ được học hỏi những điều tốt đẹp, kết quả của sự thay đổi đó là chúng ta có một người thầy vĩ đại là Mạnh Tử của nhân dân. Rõ ràng việc hằng ngày tiếp xúc với những điều tử tế sẽ khiến con người ta dần bỏ đi được những toan tính trong lòng.

   Bên cạnh đó, việc giao lưu kết bạn cũng là một yếu tố hết sức quan trọng. Nếu bạn bè là những ngọn đèn, bản thân chúng ta cũng sẽ được soi sáng, sẽ nhận thức được điều đúng sai để hành động. Nếu chúng ta kết bạn với những người là "Mực", bị rủ rê làm những hành động xấu, dần dần chúng ta không nhận thức được đâu là đúng, sai thì chúng ta sẽ sớm bị biến thành những người xấu.

   Để một đứa trẻ lớn lên thành một người đàng hoàng tử tế đòi hỏi phải kết hợp nhiều yếu tố, môi trường xung quanh ảnh hưởng trực tiếp đến quá trình nhận thức của mỗi chúng ta. Tuy nhiên, điều quan trọng nhất là bản lĩnh con người khi đứng trước các ngã rẻ của cuộc đời. Có những người sinh ra trong hoàn cảnh kém may mắn, họ đã biết vươn lên để xây dựng cho mình cuộc sống tốt đẹp hơn. Nhưng cũng có những người ỷ lại mình có một bệ phóng tốt đã sống buông thả và bị sa ngã. Các yếu tố nêu trên rất quan trọng nhưng cũng chỉ là yếu tố bên ngoài. Sự nhận thức và can đảm lựa chọn con đường đúng đắn của mỗi cá nhân mới là yếu tố quyết định quan trọng nhất, chúng ta không nên đổ lỗi cho hoàn cảnh mà hãy xem xét lại bản thân mình trước khi mọi chuyện quá muộn.

   Những bài học răn dạy con cháu của cha ông ta cho đến nghìn đời sau vẫn còn nguyên giá trị. Chúng ta cần nhận thức đúng đắn và có lập trường vững vàng khi vận dụng những bài học đó vào cuộc sống. Con người ai cũng mong muốn điều tốt đẹp sẽ đến, nếu như không may sống gần Mực thì hãy sống làm sao để "Gần bùn mà chẳng hôi tanh mùi bùn".