A. Mở bài
Trong xã hội hiện đại, học sinh – thế hệ trẻ – chính là lực lượng nòng cốt cho sự phát triển của đất nước. Tuy nhiên, bên cạnh những tấm gương tích cực thì vẫn tồn tại một bộ phận học sinh chưa ý thức rõ trách nhiệm của mình. Vấn đề thiếu trách nhiệm trong học tập, rèn luyện và đóng góp cho xã hội đang trở thành một thực trạng đáng lo ngại, cần sự quan tâm không chỉ từ gia đình và nhà trường mà còn từ toàn xã hội.

B. Thân bài
1. Giải thích
Trách nhiệm của học sinh trong công cuộc xây dựng đất nước chính là sự ý thức trong học tập, rèn luyện đạo đức, tham gia các hoạt động xã hội và định hướng cho tương lai để đóng góp trí tuệ, sức trẻ vào sự phát triển chung. Thiếu trách nhiệm đồng nghĩa với việc thờ ơ, sống buông thả, không hướng đến lợi ích cộng đồng.

2. Thực trạng

Nhiều học sinh còn lười học, ham chơi game, nghiện mạng xã hội.
Một số bạn thờ ơ với thời sự, đất nước, chỉ quan tâm đến nhu cầu cá nhân.
Bạo lực học đường, vô lễ với thầy cô, cha mẹ vẫn còn xuất hiện.
3. Nguyên nhân

Gia đình buông lỏng quản lý, ít quan tâm giáo dục con cái.
Nhà trường nặng về lý thuyết, chưa tạo nhiều môi trường thực tế để học sinh rèn luyện trách nhiệm.
Ảnh hưởng tiêu cực từ mạng xã hội, các trào lưu lệch lạc.
Bản thân học sinh chưa tự giác, thiếu lý tưởng sống.
4. Hậu quả

Học sinh dễ sa sút đạo đức, học tập kém cỏi.
Mất niềm tin của xã hội, gia đình lo lắng.
Về lâu dài, đất nước thiếu đi nguồn nhân lực chất lượng cao, khó vươn lên phát triển mạnh mẽ.
5. Ý kiến trái chiều
Có ý kiến cho rằng học sinh còn nhỏ, chưa thể gánh vác trách nhiệm xây dựng đất nước. Tuy nhiên, tuổi trẻ chính là nền móng để hình thành nhân cách và trí tuệ, vì vậy cần rèn luyện từ sớm.

6. Giải pháp

Gia đình quan tâm, định hướng: Cha mẹ cần làm gương, đồng hành cùng con, ví dụ như quản lý thời gian học – chơi hợp lý.
Nhà trường đổi mới giáo dục: Tổ chức hoạt động trải nghiệm, câu lạc bộ tình nguyện để học sinh học trách nhiệm qua thực tế.
Xã hội tạo môi trường lành mạnh: Hạn chế tệ nạn, kiểm soát nội dung độc hại trên mạng.
Bản thân học sinh tự ý thức: Biết lập kế hoạch học tập, đặt mục tiêu lâu dài, ví dụ mỗi ngày đọc tin tức để hiểu tình hình đất nước.
Khuyến khích, khen thưởng: Tuyên dương, tạo động lực cho những học sinh sống trách nhiệm.
7. Liên hệ bản thân
Là học sinh, em nhận thấy mình cần học tập nghiêm túc, tham gia hoạt động cộng đồng và rèn luyện kỹ năng sống để trở thành công dân có ích.

C. Kết bài
Trách nhiệm của học sinh trong công cuộc xây dựng đất nước là một vấn đề quan trọng và cấp thiết. Thực trạng tiêu cực hiện nay là hồi chuông cảnh tỉnh, nhắc nhở mỗi bạn trẻ cần thay đổi để sống có trách nhiệm hơn. Thế hệ học sinh hôm nay chính là những chủ nhân tương lai của đất nước, vì vậy hãy ý thức rằng: “Một đất nước mạnh chỉ có thể được xây dựng từ những con người trẻ có trách nhiệm và lý tưởng sống đúng đắn.”

+ MỞ BÀI:
Trong thời đại đất nước không ngừng đổi mới và phát triển, mỗi công dân – dù là người lớn hay học sinh – đều cần ý thức được vai trò và trách nhiệm của mình trong công cuộc xây dựng Tổ quốc. Đặc biệt, học sinh – thế hệ trẻ, chủ nhân tương lai – cần nhận thức rõ vai trò và sứ mệnh của bản thân. Tuy nhiên, đáng buồn thay, hiện nay không ít học sinh đang sống buông thả, thiếu ý thức và trách nhiệm với chính bản thân và đất nước. Đây là một vấn đề đáng báo động, cần sự quan tâm của nhà trường, gia đình và toàn xã hội để kịp thời chấn chỉnh và giáo dục đúng đắn.
+ THÂN BÀI:
-  Giải thích:
Trách nhiệm của học sinh với đất nước không phải là điều gì to tát hay xa vời. Đó là những hành động thiết thực như: chăm chỉ học tập, rèn luyện đạo đức, sống có lý tưởng và khát vọng cống hiến. Việc mỗi học sinh ý thức được điều này sẽ góp phần hình thành nên lớp công dân trẻ ưu tú, từ đó tạo ra nền tảng vững chắc cho sự phát triển lâu dài của quốc gia.
- Thực trạng:
Thực tế hiện nay, không ít học sinh sống thờ ơ, vô cảm với các vấn đề của xã hội và đất nước. Nhiều em chỉ chú tâm vào giải trí, mạng xã hội, game online; học tập qua loa, đối phó, gian lận thi cử. Một số khác thì lười biếng, mất phương hướng, sống buông thả, thiếu mục tiêu và lý tưởng sống. Trong khi đất nước đang cần lớp trẻ năng động, sáng tạo và nhiệt huyết, thì một bộ phận học sinh lại đi ngược lại tinh thần ấy.
- Nguyên nhân:
+ Từ bản thân học sinh: thiếu ý chí, thiếu nhận thức về vai trò của bản thân trong xã hội.
+ Gia đình: cha mẹ nuông chiều, ít quan tâm đến định hướng giáo dục đạo đức, chỉ quan tâm điểm số.
+ Nhà trường: nhiều nơi chạy theo thành tích, chưa chú trọng giáo dục toàn diện, đặc biệt là về kỹ năng sống và lý tưởng sống.
+ Xã hội: sự phát triển ồ ạt của công nghệ, mạng xã hội khiến giới trẻ dễ bị cuốn vào những giá trị ảo, lệch lạc.
- Hậu quả:
+ Gây lãng phí tiềm năng của thế hệ trẻ.
+ Dễ sinh ra tệ nạn học đường như bạo lực, vô cảm, lối sống thực dụng.
+ Làm giảm chất lượng nguồn nhân lực tương lai.
+ Về lâu dài, đất nước sẽ thiếu đi những người trẻ có tâm – có tầm để tiếp nối và phát triển.
- Ý kiến trái chiều:
Một số người cho rằng: “Học sinh còn nhỏ, chưa đủ nhận thức để lo chuyện quốc gia đại sự.” Tuy nhiên, đây là suy nghĩ sai lầm. Ý thức trách nhiệm không phân biệt độ tuổi. Chính từ những hành động nhỏ, mỗi người sẽ góp phần tạo nên những thay đổi lớn. Trách nhiệm với đất nước bắt đầu từ việc có trách nhiệm với chính bản thân mình.
- Giải pháp:
+ Giáo dục lý tưởng sống ngay từ nhà trường:
→ Tổ chức các buổi sinh hoạt chủ đề, hoạt động ngoại khóa về trách nhiệm công dân.
→ Ví dụ: Mỗi tuần sinh hoạt lớp có một chuyên đề về một tấm gương sống đẹp, sống trách nhiệm.
+ Gia đình cần đồng hành, định hướng đúng đắn:
→ Cha mẹ không chỉ dạy con học, mà còn phải dạy con sống, biết quan tâm đến người khác.
→ Ví dụ: Hướng con tham gia các hoạt động tình nguyện, từ thiện để hiểu giá trị của cống hiến.
+ Tăng cường giáo dục kỹ năng sống, kỹ năng tư duy phản biện:
→ Giúp học sinh biết đặt câu hỏi, nhìn nhận vấn đề và đưa ra hành động đúng đắn.
→ Ví dụ: Cho học sinh tham gia CLB tranh biện, CLB môi trường.
+ Kiểm soát và sử dụng mạng xã hội một cách văn minh:
→ Hướng dẫn học sinh sử dụng mạng để học tập, cập nhật thông tin hữu ích thay vì chỉ để giải trí.
→ Ví dụ: Giáo viên chia sẻ các kênh học tập bổ ích trên YouTube, TikTok, v.v.
+ Tuyên dương, lan tỏa gương học sinh tiêu biểu:
→ Giúp các bạn khác có động lực noi theo, tạo môi trường cạnh tranh tích cực.
→ Ví dụ: Nêu gương bạn học sinh vượt khó học giỏi, tham gia hoạt động xã hội.
+ Liên hệ bản thân:
+ Là một học sinh, em nhận thấy bản thân cần không ngừng học tập, rèn luyện đạo đức và kỹ năng. Thay vì chỉ quan tâm đến điểm số, em cần chủ động tìm hiểu các vấn đề xã hội, tích cực tham gia hoạt động của trường, lớp và có định hướng nghề nghiệp rõ ràng để trở thành người công dân có ích sau này.
+ KẾT BÀI:
Trách nhiệm của học sinh đối với đất nước là một vấn đề không thể xem nhẹ. Trong bối cảnh xã hội ngày càng đổi mới, nếu thế hệ trẻ không ý thức được vai trò của mình thì tương lai đất nước sẽ gặp nhiều khó khăn. Hãy đừng sống thờ ơ, mà hãy bắt đầu từ việc sống có trách nhiệm với chính mình.
=> Thông điệp: “Học sinh hôm nay – Chủ nhân đất nước ngày mai. Trách nhiệm bắt đầu từ những hành động nhỏ mỗi ngày.”

Mở bài 
Giới thiệu vấn đề:
Nêu lên thực trạng nhiều học sinh còn thờ ơ, thụ động, chưa nhận thức đúng đắn về trách nhiệm của mình trong công cuộc xây dựng và phát triển đất nước hiện nay.
Tầm quan trọng của vấn đề:
Nhấn mạnh tầm quan trọng của mỗi cá nhân, đặc biệt là học sinh, trong việc đóng góp vào sự nghiệp chung của đất nước.
Vấn đề đó hiện nay ntn?:
Phản ánh thực trạng học sinh có xu hướng sống ích kỷ, thiếu quan tâm đến các vấn đề xã hội, môi trường, hoặc có hành vi không đúng mực, ảnh hưởng đến hình ảnh và sự phát triển của đất nước.
Ai cần quan tâm, giải quyết:
Vấn đề này đòi hỏi sự quan tâm, định hướng của gia đình, nhà trường và bản thân mỗi học sinh phải tự nhận thức và hành động.
Thân bài
Giải thích (3-5 dòng):
Trách nhiệm của học sinh với công cuộc xây dựng đất nước là việc thực hiện các hành động cụ thể, thiết thực để góp phần vào sự phát triển của xã hội, từ việc học tập để nâng cao trình độ cá nhân đến việc tham gia các hoạt động chung.  
Thực trạng:
Nhiều học sinh thờ ơ, chỉ chú trọng vào việc học tập cá nhân, không quan tâm đến các vấn đề xã hội và cộng đồng xung quanh.  
Có xu hướng sống hưởng thụ, chạy theo các trào lưu tiêu cực, hoặc tham gia các hoạt động thiếu lành mạnh, ảnh hưởng đến sức khỏe và kết quả học tập.  
Ít tham gia các hoạt động tình nguyện, bảo vệ môi trường, hoặc còn có những hành vi thiếu văn hóa, gây ảnh hưởng tiêu cực đến môi trường sống chung.  
Nguyên nhân:
Chủ quan: Ý thức trách nhiệm chưa cao, thiếu kỹ năng kiểm soát bản thân, bị lôi kéo bởi bạn bè hoặc môi trường xung quanh.  
Khách quan: Gia đình thiếu quan tâm giáo dục, nhà trường chưa có phương pháp tuyên truyền hiệu quả, môi trường xã hội và công nghệ ảnh hưởng tiêu cực.  
Hậu quả:
Giảm sút năng lực, kết quả học tập.  
Ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe tinh thần và thể chất.  
Làm suy giảm tinh thần dân tộc, thiếu sự đoàn kết trong cộng đồng.  
Gây ảnh hưởng xấu đến hình ảnh và sự phát triển của đất nước.  
Ý kiến trái chiều:
Một số học sinh cho rằng trách nhiệm lớn nhất của mình là học tập tốt, còn việc xây dựng đất nước là của những người lớn, người có quyền lực.  
Có quan điểm cho rằng trách nhiệm đó là quá lớn lao đối với học sinh, thay vì áp lực phải gánh vác, các em nên tập trung vào việc phát triển bản thân.