Từ sự thất bại của phong trào Cần Vương, chúng ta có thể rút ra những bài học quan trọng không chỉ cho công cuộc đấu tranh giành độc lập sau này, mà còn cho công cuộc xây dựng và bảo vệ Tổ quốc hiện nay.

1. Sự cần thiết của một đường lối đúng đắn và sự lãnh đạo sáng suốt:
Phong trào Cần Vương dù được phát động với tinh thần yêu nước mãnh liệt nhưng lại thiếu sự lãnh đạo thống nhất và thiếu một chiến lược rõ ràng. Việc thiếu một tổ chức chặt chẽ, không có sự phối hợp giữa các nhóm khởi nghĩa và thiếu một chiến lược quân sự hiệu quả đã dẫn đến sự thất bại. Bài học này cho thấy trong bất kỳ cuộc đấu tranh nào, từ đấu tranh giành độc lập cho đến công cuộc xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, cần có một đường lối chính trị và quân sự đúng đắn, sáng suốt, cùng với sự lãnh đạo đoàn kết và vững mạnh.

2. Vai trò của sự đoàn kết trong nhân dân:
Phong trào Cần Vương dù được ủng hộ mạnh mẽ từ các tầng lớp nhân dân, nhưng do thiếu sự đoàn kết trong các lực lượng tham gia, lại chia rẽ giữa các phe phái, dẫn đến sự thất bại. Bài học ở đây là sự đoàn kết toàn dân, không phân biệt giai cấp, dân tộc, là yếu tố quyết định trong mọi cuộc đấu tranh. Trong công cuộc bảo vệ và xây dựng Tổ quốc hiện nay, sự đoàn kết trong toàn xã hội, trong mọi tầng lớp, là nền tảng vững chắc để vượt qua mọi khó khăn, thách thức.

3. Sự kết hợp giữa sức mạnh dân tộc và sự ủng hộ của quốc tế:
Một yếu tố quan trọng khiến phong trào Cần Vương thất bại là thiếu sự hỗ trợ từ quốc tế, trong khi các thế lực đế quốc thời bấy giờ có sự liên kết chặt chẽ với nhau. Bài học ở đây là trong cuộc đấu tranh giành độc lập và bảo vệ đất nước, ngoài việc phải phát huy sức mạnh nội tại, chúng ta còn cần phải biết xây dựng các mối quan hệ quốc tế tốt đẹp, tìm kiếm sự hỗ trợ từ bạn bè quốc tế trong những thời điểm khó khăn.

4. Sự phát triển của nền tảng chính trị và quân sự vững mạnh:
Phong trào Cần Vương thiếu một nền tảng quân sự vững mạnh, không có sự tổ chức chặt chẽ trong các chiến lược quân sự. Đó là bài học về việc xây dựng một quân đội hùng mạnh, có kỷ luật, chiến lược hợp lý trong việc đấu tranh bảo vệ Tổ quốc. Trong thời đại hiện nay, việc xây dựng một lực lượng quốc phòng hiện đại, vững mạnh, sẵn sàng bảo vệ độc lập và chủ quyền của đất nước là điều kiện tiên quyết để giữ gìn hòa bình và ổn định.

5. Tinh thần kiên trì và không bỏ cuộc:
Một bài học lớn từ phong trào Cần Vương là dù thất bại, nhưng tinh thần chiến đấu kiên cường, không chịu khuất phục trước áp lực và sự xâm lược của thực dân Pháp vẫn luôn là niềm tự hào của dân tộc. Trong công cuộc xây dựng và bảo vệ Tổ quốc hiện nay, bài học về tinh thần kiên trì, không bỏ cuộc, dù gặp phải bao nhiêu khó khăn, vẫn luôn là nguồn động lực to lớn.

Sự thất bại của phong trào Cần Vương tuy đau xót nhưng đã để lại những bài học quý giá cho các thế hệ sau này trong công cuộc đấu tranh giành độc lập và bảo vệ Tổ quốc. Những bài học về sự đoàn kết, lãnh đạo sáng suốt, xây dựng lực lượng quân sự mạnh mẽ và khôn ngoan trong việc kết hợp sức mạnh dân tộc với sự hỗ trợ quốc tế, vẫn luôn có giá trị đối với công cuộc xây dựng và bảo vệ đất nước trong thời kỳ hiện đại.

Từ sự thất bại của Phong trào Cần Vương (1885–1896), có thể rút ra nhiều bài học quan trọng cho công cuộc đấu tranh giành độc lập sau này và cho việc xây dựng, bảo vệ Tổ quốc hiện nay:

📌 Bài học rút ra:
1. Cần có tổ chức lãnh đạo thống nhất, chặt chẽ
Phong trào Cần Vương mang tính tự phát, phân tán theo từng địa phương, thiếu sự chỉ đạo thống nhất trên cả nước.
→ Bài học: Muốn thành công phải có tổ chức cách mạng chặt chẽ, có sự lãnh đạo thống nhất, rõ ràng – điều mà sau này Đảng Cộng sản Việt Nam đã làm được.
2. Tư tưởng cứu nước phải phù hợp với thời đại
Cần Vương vẫn đặt nặng lòng trung quân, trung vua, mang tính phong kiến, trong khi xã hội đang thay đổi mạnh.
→ Bài học: Phải có tư tưởng, đường lối cách mạng tiến bộ, phù hợp với yêu cầu lịch sử và xu thế thời đại.
3. Phải dựa vào lực lượng nhân dân
Phong trào tuy có sự tham gia của dân nhưng phần lớn vẫn mang tính "trên xuống", thiếu sự huy động rộng khắp từ quần chúng.
→ Bài học: Nhân dân là nền tảng của cách mạng. Mọi cuộc đấu tranh hay xây dựng đất nước đều phải lấy nhân dân làm trung tâm.
4. Cần có chiến lược và phương pháp đấu tranh hiệu quả
Phong trào chủ yếu dùng khởi nghĩa vũ trang nhỏ lẻ, không đủ sức đối đầu với thực dân được trang bị hiện đại.
→ Bài học: Phải có chiến lược, sách lược linh hoạt, phù hợp với hoàn cảnh cụ thể, kết hợp nhiều hình thức đấu tranh.

💡 Liên hệ hiện nay:
Trong công cuộc xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, bài học từ Cần Vương nhắc nhở chúng ta:

Phải kiên định con đường độc lập dân tộc gắn với chủ nghĩa xã hội.
Tăng cường khối đại đoàn kết toàn dân.
Đổi mới tư duy, chủ động hội nhập nhưng vẫn giữ vững bản sắc và chủ quyền.
Có tổ chức lãnh đạo vững mạnh, có chiến lược rõ ràng.