Đặc điểm chung của sinh vật Việt Nam
Việt Nam là một quốc gia có sự đa dạng sinh học vô cùng phong phú. Đặc điểm chung của sinh vật Việt Nam có thể được trình bày qua các yếu tố sau:

Đa dạng về loài:

Việt Nam có hơn 16.000 loài thực vật và gần 10.000 loài động vật đã được phát hiện. Đặc biệt, các hệ sinh thái phong phú như rừng nhiệt đới, đầm lầy, đồng cỏ, biển và các hệ sinh thái nước ngọt là nơi sinh sống của nhiều loài đặc hữu, quý hiếm.
Đặc hữu cao:

Nhiều loài sinh vật chỉ có mặt ở Việt Nam, không tìm thấy ở nơi nào khác trên thế giới. Ví dụ như các loài động vật quý hiếm như tê giác, hổ, gấu, vượn, hay các loài thực vật như lan rừng, cây thuốc đặc biệt.
Sự phân bố đa dạng:

Sinh vật Việt Nam được phân bố rộng rãi từ đồng bằng, đồi núi đến các vùng biển đảo. Đặc biệt, khu vực miền Bắc, miền Trung và Tây Nguyên có sự phân bố rất rõ rệt của các loài động thực vật, mỗi vùng có những hệ sinh thái đặc trưng riêng.
Tính đa dạng về sinh cảnh:

Việt Nam có nhiều loại sinh cảnh khác nhau như rừng mưa nhiệt đới, rừng ngập mặn, các hệ sinh thái ven biển, sông hồ, đất ngập nước, v.v. Sự đa dạng sinh cảnh này tạo ra môi trường sống phong phú cho nhiều loài sinh vật khác nhau.
Sự thay đổi theo mùa:

Do vị trí địa lý và khí hậu nhiệt đới gió mùa, sinh vật Việt Nam có khả năng thích ứng và thay đổi theo mùa. Sự biến đổi khí hậu làm cho các loài thực vật và động vật có xu hướng di cư hoặc thay đổi tập tính để phù hợp với môi trường sống.
Tại sao phải bảo tồn sự đa dạng sinh học của Việt Nam?
Việc bảo tồn sự đa dạng sinh học là vô cùng quan trọng và cấp thiết vì những lý do sau:

Bảo vệ hệ sinh thái:

Đa dạng sinh học đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì sự ổn định của các hệ sinh thái. Mỗi loài sinh vật đều có một chức năng sinh học nhất định, giúp cân bằng các quá trình sinh thái như chu trình dinh dưỡng, tiêu hóa chất hữu cơ, tái sinh đất đai, v.v. Nếu mất đi một loài, hệ sinh thái có thể bị suy yếu, ảnh hưởng đến nhiều loài khác và thậm chí dẫn đến sự đổ vỡ của hệ sinh thái.
Tăng cường khả năng thích nghi:

Sự đa dạng sinh học giúp các hệ sinh thái có khả năng thích nghi tốt hơn với các yếu tố môi trường thay đổi như biến đổi khí hậu, ô nhiễm, thiên tai, v.v. Các loài sinh vật có sự đa dạng trong khả năng sinh trưởng và phát triển, giúp chúng có thể tồn tại trong những điều kiện không thuận lợi.
Nguồn lợi kinh tế:

Đa dạng sinh học là một nguồn tài nguyên quý giá đối với nền kinh tế, đặc biệt là trong các ngành nông nghiệp, y tế, dược phẩm, du lịch sinh thái và thủy sản. Các loài cây, động vật và khoáng sản có thể mang lại nguồn lợi lớn cho con người. Việc bảo tồn sự đa dạng sinh học sẽ giúp duy trì những nguồn tài nguyên này lâu dài.
Giữ gìn giá trị văn hóa:

Nhiều nền văn hóa dân tộc ở Việt Nam gắn liền với thiên nhiên và các loài sinh vật đặc trưng. Việc bảo tồn các loài sinh vật đặc hữu không chỉ có giá trị về mặt khoa học mà còn có ý nghĩa sâu sắc đối với đời sống tinh thần, tín ngưỡng và văn hóa của cộng đồng dân cư.
Đối phó với mối đe dọa từ sự suy giảm và tuyệt chủng:

Sự tàn phá môi trường, khai thác tài nguyên quá mức, săn bắn và phá rừng khiến nhiều loài sinh vật ở Việt Nam đang đứng trước nguy cơ tuyệt chủng. Các loài như tê giác, hổ, vượn, gấu… đã bị đe dọa nghiêm trọng. Việc bảo tồn sự đa dạng sinh học giúp giảm thiểu tình trạng tuyệt chủng và giúp phục hồi các quần thể loài.
Đảm bảo an ninh lương thực:

Đa dạng sinh học giúp duy trì sự ổn định của nguồn lương thực, thức ăn cho con người. Những loài thực vật và động vật trong thiên nhiên không chỉ cung cấp thực phẩm mà còn là nguồn nguyên liệu cho các ngành công nghiệp chế biến thực phẩm. Nếu không bảo tồn được sự đa dạng này, nguồn cung cấp thực phẩm có thể bị gián đoạn hoặc giảm chất lượng.

Việt Nam là một trong những quốc gia có đa dạng sinh học cao nhất thế giới, với nhiều đặc điểm chung nổi bật:

Đặc điểm chung của sinh vật Việt Nam:

Tính đa dạng cao:Việt Nam có sự đa dạng lớn về thành phần loài, số lượng cá thể, kiểu hệ sinh thái và công dụng của chúng.
Trên đất liền có đới rừng nhiệt đới ẩm gió mùa phát triển, trên biển Đông có hệ sinh thái biển nhiệt đới vô cùng giàu có.
Tính phong phú về thành phần loài và gen:Nước ta có hàng chục nghìn loài sinh vật, trong đó có nhiều loài đặc hữu và quý hiếm.
Sự đa dạng về gen di truyền tạo nên sự khác biệt và độc đáo của sinh vật Việt Nam.
Tính đa dạng về hệ sinh thái:Việt Nam có nhiều kiểu hệ sinh thái khác nhau, từ rừng nhiệt đới, rừng ngập mặn, đến các hệ sinh thái biển, đảo.
Mỗi hệ sinh thái có những đặc trưng riêng về thành phần loài và môi trường sống.
Tính đa dạng về công dụng và sản phẩm:Sinh vật Việt Nam cung cấp nhiều nguồn tài nguyên quý giá cho con người, như gỗ, dược liệu, thực phẩm, và các sản phẩm sinh học khác.
Nhiều loài sinh vật có giá trị kinh tế và văn hóa cao.
Lý do phải đặt vấn đề bảo tồn sự đa dạng sinh học của Việt Nam:

Giá trị kinh tế:Đa dạng sinh học là nguồn tài nguyên quý giá cho phát triển kinh tế, đặc biệt là trong các ngành nông nghiệp, lâm nghiệp, thủy sản, du lịch.
Bảo tồn đa dạng sinh học giúp duy trì và phát triển các nguồn tài nguyên này một cách bền vững.
Giá trị môi trường:Đa dạng sinh học đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì cân bằng sinh thái, bảo vệ môi trường sống.
Bảo tồn đa dạng sinh học giúp giảm thiểu ô nhiễm, hạn chế thiên tai, và ứng phó với biến đổi khí hậu.
Giá trị văn hóa và xã hội:Đa dạng sinh học gắn liền với bản sắc văn hóa và đời sống tinh thần của người Việt Nam.
Bảo tồn đa dạng sinh học giúp gìn giữ những giá trị văn hóa truyền thống và nâng cao chất lượng cuộc sống cộng đồng.
Giá trị khoa học:Đa dạng sinh học là nguồn tư liệu quý giá cho nghiên cứu khoa học, đặc biệt là trong các lĩnh vực sinh học, y học, và công nghệ sinh học.
Bảo tồn đa dạng sinh học giúp khám phá những tri thức mới và ứng dụng chúng vào thực tiễn.
Nguy cơ suy giảm:Hiện nay, đa dạng sinh học của Việt Nam đang bị suy giảm nghiêm trọng do các hoạt động của con người như phá rừng, khai thác quá mức, ô nhiễm môi trường.
Bảo tồn đa dạng sinh học là nhiệm vụ cấp bách để ngăn chặn sự suy giảm này và bảo vệ những giá trị quý giá của thiên nhiên Việt Nam.