Giải sách bài tập Hóa học 10 Bài 23. Ôn tập chương 7 - Kết nối tri thức

Nhận biết

Bài 23.1 trang 71 SBT Hóa học 10: Nguyên tử halogen nào sau đây chỉ thể hiện số oxi hóa -1 trong các hợp chất?

A. Fluorine.

B. Chlorine.

C. Iodine.

D. Bromine.

Lời giải 

Đáp án đúng là: A

Fluorine có độ âm điện lớn nhất, nên luôn có số oxi hóa bằng -1 trong mọi hợp chất.

Bài 23.2 trang 71 SBT Hóa học 10: Trong y học, halogen nào sau đây được hòa tan trong cồn để dùng làm thuốc sát trùng ngoài da?

A. Fluorine

B. Chlorine

C. Iodine

D. Bromine

Lời giải 

Đáp án đúng là: C

Trong y học, iodine được hòa tan trong cồn để dùng làm thuốc sát trùng ngoài da.

Bài 23.3 trang 71 SBT Hóa học 10: Trong tự nhiên, nguyên tố chlorine tồn tại phổ biến nhất ở dạng hợp chất nào sau đây?

A. MgCl₂

B. NaCl

C. KCl

D. HCl

Lời giải  

Đáp án đúng là: B

Trong tự nhiên, nguyên tố chlorine tồn tại phổ biến nhất ở dạng muối ăn NaCl.

Bài 23.4 trang 71 SBT Hóa học 10: Cấu hình electron lớp ngoài cùng của nguyên tử các nguyên tố halogen có dạng chung là

A. ns²np⁵

B. ns²

C. ns²np⁶

D. ns²np⁴

Lời giải   

Đáp án đúng là: A

Cấu hình electron lớp ngoài cùng của nguyên tử các nguyên tố halogen có dạng chung là

ns²np⁵

Bài 23.5 trang 71 SBT Hóa học 10: Ở điều kiện thường, halogen nào sau đây tồn tại ở thể lỏng, có màu nâu đỏ, gây bỏng sâu nếu rơi vào da?

A. F₂

B. Cl₂

C. I₂

D. Br₂

Lời giải   

Đáp án đúng là: D

Ở điều kiện thường, bromine (Br₂) tồn tại ở thể lỏng, có màu nâu đỏ, gây bỏng sâu nếu rơi vào da.

Bài 23.6 trang 72 SBT Hóa học 10: Trong dãy hydrogen halide, từ HF đến HI, độ dài liên kết biến đổi như thế nào?

A. Không đổi

B. Giảm dần

C. Tăng dần

D. Tuần hoàn

Lời giải   

Đáp án đúng là: C

Do bán kính tăng nhanh từ F đến I

⇒ Trong dãy hydrogen halide, từ HF đến HI, độ dài liên kết tăng dần

Bài 23.7 trang 72 SBT Hóa học 10: Dung dịch hydrohalic acid có khả năng ăn mòn thủy tinh là

A. HCl

B. HI

C. HF

D. HBr

Lời giải   

Đáp án đúng là: C

Dung dịch HF có khả năng ăn mòn thủy tinh do có phản ứng:

SiO₂ + 4HF → SiF₄ + 2H₂O

Bài 23.8 trang 72 SBT Hóa học 10: Trong phòng thí nghiệm, có thể điều chế khí Cl₂ khi cho chất rắn nào sau đây tác dụng với dung dịch HCl đặc, đun nóng?

A. CaCO₃

B. NaHCO₃

C. FeO

D. MnO₂

Lời giải   

Đáp án đúng là: D

Trong phòng thí nghiệm, có thể điều chế khí Cl₂ khi cho MnO₂ tác dụng với dung dịch HCl đặc, đun nóng

MnO₂ + 4HCl (đặc) $\stackrel{t°}{\to }$ MnCl₂ + Cl₂ + 2H₂O

Bài 23.9 trang 72 SBT Hóa học 10: Cho khí Cl₂ tác dụng với dung dịch KOH, đun nóng, thu được dung dịch chứa muối KCl và muối nào sau đây?

A. KClO

B. KClO₃

C. KClO₄

D. KClO₂

Lời giải   

Đáp án đúng là: B

Cho khí Cl₂ tác dụng với dung dịch KOH, đun nóng, thu được dung dịch chứa muối KCl và muối KClO₃

3Cl₂ + 6KOH $\stackrel{t°}{\to }$ 5KCl + KClO₃ + 3H₂O

Thông hiểu

Bài 23.10 trang 72 SBT Hóa học 10: Hydrohalic acid nào sau đây có tính acid mạnh nhất?

A. HI

B. HF

C. HCl

D. HBr

Lời giải   

Đáp án đúng là: A

Độ bên liên kết giảm dần từ HF đến HI ⇒ Nguyên tử H của H-I dễ tách ra trong dung dịch nhất.

⇒ Tính acid của HI mạnh nhất.

Bài 23.11 trang 72 SBT Hóa học 10: Quặng apatite, loại quặng phổ biến trong tự nhiên có chứa nguyên tố fluorine, có thành phần hóa học chính là

A. CF₃Cl

B. NaF

C. Na₃AlF₆

D. Ca₁₀(PO₄)₆F₂

Lời giải   

Đáp án đúng là: D

Quặng apatite có thành phần hóa học chính là: Ca₁₀(PO₄)₆F₂

Bài 23.12 trang 72 SBT Hóa học 10: Ở nhiệt độ cao và có xúc tác, phản ứng giữa hydrogen với halogen nào sau đây xảy ra thuận nghịch?

A. F₂

B. I₂

C. Br₂

D. Cl₂

Lời giải   

Đáp án đúng là: B

Ở nhiệt độ cao (~300^oC) và có xúc tác (Pt), phản ứng giữa hydrogen với I₂ xảy ra thuận nghịch

H₂ + I₂ ⇄ 2HI

Bài 23.13 trang 72 SBT Hóa học 10: Trong các đơn chất halogen, từ F₂ đến I₂, nhiệt độ sôi biến đổi như thế nào?

A. Giảm dần

B. Tuần hoàn

C. Không đổi

D. Tăng dần

Lời giải   

Đáp án đúng là: D

Từ F₂ đến I₂, tương tác van der Waals tăng làm cho nhiệt độ sôi tăng.

Bài 23.14 trang 72 SBT Hóa học 10: Ở cùng điều kiện, giữa các phân tử đơn chất halogen nào sau đây có tương tác van der Waals mạnh nhất?

A. I₂

B. Br₂

C. Cl₂

D. F₂

Lời giải   

Đáp án đúng là: A

Các phân tử càng lớn và càng nhiều electron thì sự hỗn loạn của lớp vỏ electron càng lớn, tương tác khuếch tán giữa các phân tử càng mạnh ⇒ Tương tác van der Waals càng lớn.

Từ F₂ đến I₂ các phân tử có độ lớn tăng dần (vì bán kính nguyên tử tăng dần từ F đến I) và số electron tăng dần ⇒ Tương tác van der Waals tăng dần.

Vậy tương tác van der Waals mạnh nhất ở I₂

Bài 23.15 trang 72 SBT Hóa học 10: Khi phản ứng với phi kim, các nguyên tử halogen thể hiện xu hướng nào sau đây?

A. Nhường 1 electron

B. Nhận 1 electron

C. Nhận 2 electron

D. Góp chung electron

Lời giải   

Đáp án đúng là: D

Khi phản ứng với phi kim, các nguyên tử halogen thể hiện xu hướng góp chung electron.

Bài 23.16 trang 73 SBT Hóa học 10: Chất nào sau đây có nhiệt độ sôi thấp nhất dưới áp suất thường?

A. HF

B. HBr

C. HCl

D. HI

Lời giải   

Đáp án đúng là: C

Nhiệt độ sôi tăng dần từ HCl đến HI.

HF có nhiệt độ sôi cao bất thường là do tạo được liên kết hydrogen giữa các phân tử.

Bài 23.17 trang 73 SBT Hóa học 10: Dung dịch nào sau đây có thể phân biệt được hai dung dịch HCl và NaCl?

A. HCl

B. Br₂

C. AgNO₃

D. NaHCO₃

Lời giải   

Đáp án đúng là: D

Sử dụng NaHCO₃ để phân biệt hai dung dịch HCl và NaCl

Có khí thoát ra thì dung dịch đem thử là HCl

NaHCO₃ + HCl → NaCl + H₂O + CO₂↑

Không có hiện tượng gì là NaCl (không xảy ra phản ứng)

Bài 23.18 trang 73 SBT Hóa học 10: Hai chất nào sau đây được cho vào muối ăn để bổ sung nguyên tố iodine?

A. I₂, HI

B. HI, HIO₃

C. KI, KIO₃

D. I₂, AlI₃

Lời giải   

Đáp án đúng là: C

KI, KIO₃ được cho vào muối ăn để bổ sung nguyên tố iodine.

Bài 23.19 trang 73 SBT Hóa học 10: Không sử dụng chai, lọ thủy tinh mà thường dùng chai nhựa để chứa, đựng, bảo quản hydrohalic acid nào sau đây?

A. HF

B. HCl

C. HBr

D. HI

Lời giải   

Đáp án đúng là: A

Không sử dụng chai, lọ thủy tinh để đựng HF vì HF ăn mòn thủy tinh theo phương trình:

4HF + SiO₂ → SiF₄ + 2H₂O

Vận dụng

Bài 23.20 trang 73 SBT Hóa học 10: Cho các phát biểu sau:

(a) Muối iodized dùng để phòng bệnh bướu cổ do thiếu iodine

(b) Chloramine – B được dùng phun khử khuẩn phòng dịch Covid – 19.

(c ) Nước Javel được dùng để tẩy màu và sát trùng,

(d) Muối ăn là nguyên liệu để sản xuất xút, chlorine, nước Javel.

Số phát biểu đúng là

A. 1

B. 2

C. 3

D. 4

Lời giải   

Đáp án đúng là: D

Tất cả các phát biểu trên đều đúng.

Lưu ý: Chloramine – B (C₆H₆O₂SNCl) là hợp chất hữu cơ chứa nguyên tử chlorine, dễ tác dụng với nước tạo thành hypocholrite có tác dụng diệt khuẩn mạnh:

C₆H₆O₂SNCl + H₂O → C₆H₆O₂SNH + HClO

Bài 23.21 trang 73 SBT Hóa học 10: Hydrochloric acid được dùng để đánh sạch lớp gỉ đồng màu xanh gồm hydroxide và muối carbonate của một tấm đồng trước khi sơn.

Viết phương trình hóa học các phản ứng xảy ra.

Lời giải   

Phương trình hóa học các phản ứng xảy ra.

Cu(OH)₂ + 2HCl → CuCl₂ + 2H₂O

CuCO₃ + 2HCl → CuCl₂ + CO₂ + 2H₂O

Bài 23.22 trang 73 SBT Hóa học 10: Cho các dung dịch hydrofluoric acid, potassium iodide, sodium chloride, kí hiệu ngẫu nhiên là X, Y, Z. Khi dùng thuốc thử silicon dioxide và silver nitrate để nhận biết Y, Z thu được kết quả cho trong bảng sau:

Các dung dịch ban đầu được kí hiệu tương ứng là

A. Z, Y, X.

B. Y, X, Z

C. Y, Z, X

D. X, Z, Y.

Lời giải   

Đáp án đúng là: C

Y hòa tan được silicon dioxide nên Y là dung dịch HF:

SiO₂ + 4HF → SiF₄ + 2H₂O

Z tác dụng với dung dịch silver nitrate thu được kết tủa vàng nên Z là potassium iodide: KI + AgNO₃ → KNO₃ + AgI↓_(vàng)

X là dung dịch hydrofluoric acid.

Bài 23.23 trang 75 SBT Hóa học 10: Cho từ từ đến hết 10 g dung dịch X gồm NaF 0,84% và NaCl 1,17%, vào dung dịch AgNO₃ dư, thu được m gam kết tủa. Tính giá trị của m.

Lời giải   

n_NaCl = $10.\frac{\mathrm{1,17}}{\mathrm{100.58,5}}=\mathrm{0,002}\left(mol\right)$

Thí nghiệm chỉ xảy ra phản ứng tạo kết tủa AgCl (lưu ý AgF là muối tan):

$\begin{array}{l} NaCl+AgN{O}_3\to NaN{O}_3+AgCl\downarrow \\ Mol:\mathrm{0,002} \to \mathrm{0,002}\end{array}$

m = 0,002.143,5 = 0,287 (g)

Bài 23.24 trang 75 SBT Hóa học 10: Trong công nghiệp, nước Javel được sản xuất bằng phương pháp điện phân dung dịch NaCl không sử dụng màng ngăn điện cực. Khi đó, Cl₂ và NaOH tạo thành sẽ tiếp tục phản ứng với nhau. Viết phương trình hóa học các phản ứng xảy ra khi sản xuất nước Javel. Xác định vai trò của NaCl và Cl₂ trong mỗi phản ứng.

Lời giải   

Phản ứng điện phân sinh ra khí chlorine ở anode, hydrogen và soidum hydroxide ở cathode: 2NaCl + 2H₂O $\stackrel{dp\text{dd}}{\to }$ 2NaOH + H₂ + Cl₂

(trong phản ứng này NaCl là chất khử)

Do không có màng ngắn điện cực nên khí Cl₂ và NaOH khuếch tán sang nhau trong bình điện phân và xảy ra phản ứng:

2NaOH + Cl₂ → NaCl + NaClO + H₂O

(trong phản ứng này Cl₂ đóng vai trò vừa là chất khử, vừa là chất oxi hóa).

Tổng hợp hai phản ứng xảy ra trong quá trình điện phân là:

NaCl + H₂O $\stackrel{dp\text{dd}}{\to }$ NaClO + H₂