Phiếu Bài tập cuối tuần Tiếng Việt lớp 5 Tuần 3

Thời gian: 45 phút

I – Bài tập về đọc hiểu

Tiếng gà trưa

Trên đường hành quân xa

Dừng chân bên xóm nhỏ

Tiếng gà ai nhảy ổ :

“Cục, cục tác…cục ta…”

Nghe xao động nắng trưa

Nghe bàn chân đỡ mỏi

Nghe gọi về tuổi thơ.

Tiếng gà trưa

Ổ rơm hồng những trứng

Này con gà mái tơ

Khắp mình hoa đốm trắng

Này con gà mái vàng

Lông óng như màu nắng.

Cứ hàng năm hàng năm

Khi gió mùa đông tới,

Bà lo đàn gà toi

Mong trời đừng sương muối

Để cuối năm bán gà

Cháu được quần áo mới.

Cháu chiến đấu hôm nay

Vì lòng yêu Tổ quốc

Vì xóm làng thân thuộc

Bà ơi cũng vì bà

Vì tiếng gà cục tác

Ổ trứng hồng tuổi thơ.

(Xuân Quỳnh)

Khoanh tròn chữ cái trước ý trả lời đúng

Câu 1 : Trên đường hành quân, anh bộ đội nghe thấy gì?

a- Tiếng gà nhảy ổ kêu “Cục, cục tác…cục ta…”

b- Tiếng gọi của bầy trẻ thơ trong xóm

c- Tiếng bước chân hành quân rầm rập

Câu 2 : Từ “nghe” được nhắc lại nhiều lần có tác dụng gì?

a- Nhấn mạnh âm thanh của tiếng gà lan tỏa rất xa giữa trưa hè

b- Nhấn mạnh sự tác động của tiếng gà đến tâm hồn anh chiến sĩ

c- Gợi tả âm thanh của tiếng gà mái vừa nhảy ổ đẻ trứng ban trưa

Câu 3 : Tác giả nhớ đến hình ảnh người bà giàu lòng nhân ái như thế nào?

a- Lo lắng mỗi khi mùa đông về, sương muối lạnh giá, đàn gà bị chết

b- Lo chăm đàn gà để cuối năm bán đi mua cho cháu bộ quần áo mới

c- Lo chăm đàn gà để đẻ nhiều trứng, bán đi mua quần áo mới cho cháu

Câu 4 : Anh chiến sĩ chiến đấu vì những mục đích gì?

a- Bảo vệ Tổ quốc, xóm làng, giữ gìn hạnh phúc của mọi người

b- Bảo vệ làng xóm thân yêu, vì cuộc sống của người bà ở quê

c- Bảo vệ làng xóm, để tiếng gà cục tác ngân vang giữa trưa hè

Câu 5 : Em hiểu hai dòng thơ cuối (“Vì tiếng gà cục tác / Ổ trứng hồng tuổi thơ”) ý nói anh bộ đội chiến đấu vì điều gì?

a- Vì cuộc sống ấm no, hạnh phúc của gia đình và người thân

b- Vì tiếng gà thanh bình và ổ trứng hồng đẹp đẽ của tuổi thơ

c- Vì cuộc sống thanh bình của gia đình, quê hương đất nước

II – Bài tập về Chính tả, Luyện từ và câu, Tập làm văn

Câu 1 : . a) Chép vần của các tiếng in đậm ở hai dòng thơ sau vào mô hình cấu tạo vần:

Trẻ em như búp trên cành

Biết ăn ngủ, biết học hành là ngoan.

(Hồ Chí Minh)

b) Tìm những chữ ghi thiếu dấu thanh trong dãy từ ngữ sau, điền dấu thanh và chép lại cho đúng

yêu quy, tận tuy, luồn cui, thuy triều, họa hoăn

........................................................................................................................................................

Câu 2 : Xếp các từ ngữ sau vào từng ô trống trong bảng cho phù hợp

Chăm chỉ, nhà máy, tiết kiệm, chữa bệnh, nông trường, kiên trì, may mặc, sáng tạo, phòng thí nghiệm, xây dựng, bệnh viện, vệ sinh môi trường, sửa chữa cầu đường, có kỉ luật, văn phòng

Câu 3 : a) Điền các từ vắng lặng, im lặng, lặng lẽ vào chỗ trống cho thích hợp :

(1)

Thuyền ta lướt nhẹ trên Ba Bể

Trên cả mây trời trên núi xanh

Mây trắng bồng bềnh trôi.....................

Mái chèo khua bóng nước rung rinh.

(Theo Hoàng Trung Thông)

(2)

Mênh mang trang giấy trắng phau

Dạy em kiến thức xa sâu bộn bề

Ngọn đèn sáng giữa trời khuya

Như ngôi sao nhỏ rọi về chia vui

Tủ sách......................... thế thôi

Kể bao chuyện lạ trên đời cho em.

(Theo Phan Thị Thanh Nhàn)

(3)

Trên thung sâu.................

Những đài hoa thanh xuân

Uống dạt dào mạch đất

Kết đọng một màu xuân.

(Theo Trần Lê Văn)

b) Chọn từ ngữ thích hợp trong ngoặc đơn điền vào chỗ trống

Một điểm nổi bật trong đạo đức của Hồ Chủ tịch là lòng thương người. Đó chính là tình thương yêu vô cùng.... (to lớn, rộng lớn, mênh mông ) đối với nhân dân lao động, đối với những người cùng khổ

Khi còn ít tuổi, Hồ Chủ tịch đã........ (thương xót,đau xót, đau lòng) trước cảnh đồng bào sống dưới ách áp bức, bóc lột của thực dân, phong kiến. Chính vì thấy nước mất, nhà tan, nhân dân lầm than, đói rét,mà Người đã ra đi,.... (học hỏi, học hành, học tập ) kinh nghiệm cách mạng để “ về giúp đồng bào”. Hồ Chủ tịch tự cho mình là “người lính vâng lệnh quốc dân ra mặt trận”. Ở Người, lòng yêu mến nhân dân đã trở thành một sự.............. (say mê, say sưa, mải miết) mãnh liệt. Người nói: “Tôi chỉ có một sự ham muốn, ham muốn tột bậc là làm sao cho nước ta được hoàn toàn độc lập, dân ta được hoàn toàn tự do, đồng bào ai cũng có cơm ăn, áo mặc, ai cũng được học hành.” Nguyện vọng đó suốt đời................. (chi phối, ảnh hưởng, tác động) mọi ý nghĩ và hành động của Hồ Chủ tịch.

Câu 4 : Lập dàn ý cho bài văn tả một cơn mưa.

Gợi ý

a) Mở bài:

Giới thiệu : Đó là cơn mưa vào buổi sáng hay trưa, chiều, tối ? Vào mùa nào ( xuân, hạ, thu, đông / mừa mưa, mùa khô )? Diễn ra ở đau ?....

b) Thân bài

- Lúc sắp mưa, cảnh vật xung quanh em ( bầu trời, nắng, gió, chim, chóc...) có những dấu hiệu gì khác thường ?

- Lúc cơn mưa bắt đầu diễn ra, những giọt nước rơi xuống ra sao? Không khí lúc đó thế nào ?...

- Trong lúc mưa, cảnh vật ( cây cối, đường sá, nhà cửa ...) âm thanh ( tiếng mưa rơi, gió thổi, nước chảy) có những nét gì nổi bật ?

- Cơn mưa kết thúc thế nào ? Cảnh vật và con người sau cơn mưa có những biểu hiện gì thay đổi so với trước cơn mưa ?

c) Kết bài

Cảm nghĩ : Cơn mưa đem lại cho em cảm giác thế nào ( hoặc gợi cho em những điều gì về cuộc sống xung quanh ) ?

........................................................................................................................................................

........................................................................................................................................................

........................................................................................................................................................

........................................................................................................................................................

........................................................................................................................................................

........................................................................................................................................................

Câu 5 : Dựa vào dàn ý ( phần thân bài ) đã lập ở trên, hãy viết một đoạn văn tả cơn mưa

Gợi ý

- Có thể chọn viết đoạn văn tả cảnh trước cơn mưa ( sắp mưa ) hoặc lúc bắt đầu mưa / trong lúc mưa / khi mưa kết thúc ( sau cơn mưa )

- Nên có câu mở đầu đoạn văn nêu ý chung, tiếp theo là các câu miêu tả cụ thể cảnh vật ; chú ý lựa chọn những từ ngữ, hình ảnh gợi tả, chi tiết tiêu biểu, sinh động ( thể hiện sự quan sát tinh tế , bằng nhiều giác quan )

........................................................................................................................................................

........................................................................................................................................................

........................................................................................................................................................

........................................................................................................................................................

........................................................................................................................................................

Đáp án và Hướng dẫn làm bài

I - 1.a 2.b 3.b 4.a 5.c

II – 1. Giải đáp

a)

b) quý,tụy, cúi, thủy, thần

Câu 2 :

Câu 3 : a) (1) lặng lẽ (2) im lặng (3) vắng lặng

b) Điền từ : rộng lớn, đau xót, học tập, say mê, chi phối

Câu 4 : Tham khảo : (1) Dàn ý bài văn tả cơn mưa rào mùa hạ ( miền Bắc )

(a) Mở bài ( Giới thiệu ) : Cơn mưa rào, chiều mùa hạ, ở làng quê miền Bắc

(b) Thân bài

- Sắp mưa :

+ Trời đang nắng gắt bỗng dịu hẳn, có cảm giác tối sầm,…

+ Phía tây có mây đen ùn ùn kéo về ; gió thổi mạnh dần, cuốn theo lá khô,…

- Bắt đầu mưa :

+ Những giọt nước to nặng rơi xuống đất nghe bồm bộp ( lộp bộp ),…

+ Không khí mát mẻ, dễ chịu,…

- Trong lúc mưa :

+ Cây cối nghiêng ngả ; đường sá ngập nước ; nhà cửa bị màn nước bao phủ,…

+ Tiếng mưa rơi ào ào ( rào rào, ràn rạt,…) ; gió thổi từng cơn, cuốn theo nước mưa táp vào mọi vật ( nhà cửa, cây cối,…) ; nước đục ngầu, chảy thành dòng, dồn vào chỗ thấp, đổ xuống ao làng,…

- Mưa kết thúc :

+ Mưa ngớt hạt, âm thanh nhỏ dần ; mưa dừng hẳn,…

+ Bầu trời sáng dần ; vườn cây tươi tỉnh ; tiếng chim ríu ran ; gà mẹ “lục tục” dẫn bầy con đi kiếm mồi ; tiếng ếch kêu “uôm uôm” ; làn khói thổi cơm chiều tỏa lan trên mái nhà,…

(c) Kết nài ( Cảm nghĩ ) : Cơn mưa rào, mùa mưa, ở đường Điện Biên Phủ - TP. Hồ Chí Minh

(b) Thân bài

- Sắp mưa : Trời đang nắng bỗng tối sầm ; gió mang hơi nước mát lạnh,...

- Bắt đầu mưa :

+ Mưa đến rất nhanh, những làn nước mưa đan chéo nhau, dội xuống đất nghe ào ào ; người đi trên đường dạt vào vỉa hè có mái che để trú mưa hoặc vội vã dừng xe, giở áo mưa ra mặc lẹ làng,...

+ Không khí dịu mát nhưng thoang thoảng mùi khen khét bốc lên từ mặt đường,...

- Trong lúc mưa :

+ Đường phố tràn ngập nước ; nước mưa chảy theo máng hoặc đường ống từ những ngôi nhà cao tầng tuôn ào ào xuống vỉa hè, đường phố,...

+ Tiếng mưa gõ “lốp cốp” trên mái tôn, kêu “lách cách” trên mái bằng ; gió thổi táp nước mưa vào người đi đường ; cây cối hả hê đón những giọt mưa mát mẻ ; nước chảy từ mặt đường dồn vào miệng cống ngầm ; ở đoạn đường thấp, nước không thoát kịp, ngập đến nửa bánh xe ô tô đi đường,...

- Mưa kết thúc :

+ Mưa đột ngột dừng, nhanh như lúc bắt đầu đến

+ Nắng lên : cây cối bên vỉa hè lấp lánh nước ; người trú mưa bắt đầu đi lại nhộn nhịp ; tiếng còi ô tô, còi xe máy râm ran phố phường,...

(c) Kết bài ( Cảm nghĩ ) : Mưa rào làm sáng rỡ bộ mặt của thành phố ; nước gội sạch bụi bặm, vết dơ trên đường ; không khí nhẹ nhõm, mát mẻ ; môi trường trở nên quang đãng, trong lành,...

Câu 5 : Tham khảo : (1) Đoạn văn tả cảnh trời sắp mưa

Đám mây đen to và nặng bay ngang qua bầu trời.Nó dừng lại ngay trên đầu làng. Mặt trời bỗng dưng biến mất và nắng như tấm màn mỏng nhà ai đang căng phơi bị cuốn ngay lại . Trời âm u. Vài giọt nước đã bắt đầu rơi xuống đất .

(Theo Nguyễn Thị Ngọc Tú)

(2) Đoạn văn tả cảnh mưa mùa xuân

Mưa mùa xuân xôn xao phơi phới... Những hạt mưa bé nhỏ, mềm mại, rơi mà như nhảy nhót. Hạt nọ tiếp hạt kia đậu xuống lá cây ổi còng mọc lả xuống mặt ao. Mùa đông xám xỉn và khô héo đã qua. Mặt đất đã kiệt sức bừng thức dậy, âu yếm đón lấy những giọt mưa ấm áp, trong lành. Đất trở lại dịu mềm, lại cần mẫn tiếp nhựa cho cây cỏ...

(Nguyễn Thị Như Trang)

(3) Đoạn văn tả cảnh mưa mùa hè

Mưa xối xả. Cây cối trong vườn ngả nghiêng, nghiêng ngả trong ánh chớp nhoáng nhoàng sáng lòa và tiếng sấm ì ầm lúc gần lúc xa.... Mưa làm cho khu vườn nhà bé tươi tốt và đẹp hơn lên gấp nhiều lần những lúc bình thường. Nhìn dòng nước mưa tuôn từ trên trời cao xuống lấp lánh như bạc, lòng bé không khỏi xao động. Thú vị nhất là những lúc được tắm mình trong mưa. Bé lăn lê bò toài trong đám cỏ ngập nước, để mặc cho mưa xối tới tấp khắp thân mình trong tiếng cười giòn tan của bé.

(Theo Trần Hoài Dương)