Phần I

TRỢ TỪ

Trả lời câu 1 (trang 69 sgk Ngữ Văn 8 Tập 1):

Nghĩa của các câu dưới đây có gì khác nhau? Vì sao có sự khác nhau đó?

- Nó ăn hai bát cơm.

- Nó ăn những hai bát cơm.

- Nó ăn có hai bát cơm.

Trả lời:

- Câu 1 trung tính không biểu thị thái độ của người nói đối với sự việc.

- Câu 2 và 3 có biểu thị thái độ của người nói đối với sự việc:

+ Từ những thêm vào là nhiều, là vượt mức bình thường.

+ Từ có thêm ý là ít là không đạt mức bình thường.

Trả lời câu 2 (trang 69 sgk Ngữ Văn 8 Tập 1):

Các từ những và có trong các câu ở mục 1 đi kèm từ ngữ nào trong câu và biểu thị thái độ gì của người nói đối với sự việc.

Trả lời:

Các từ những và có ở các ví dụ trên biểu thị thái độ đánh giá sự việc được nói đến trong câu.

Ghi nhớ: Trợ từ là những từ dùng dể nhấn mạnh, hoặc biểu thị, thái độ đánh giá sự vật, sự việc (được nói đến trong câu. Ví dụ: những, có, chính, đích, ngay...)
Phần II

THÁN TỪ

Trả lời câu 1 (trang 69 sgk Ngữ Văn 8 Tập 1):

Các từ này, a và vâng trong những đoạn trích sau đây biểu thị điều gì?

a) Này! Ông giáo ạ! Cái giống nó cũng khôn! Nó cứ làm in như nó trách tôi; nó kêu ư ử, nhìn tôi, như muốn bảo tôi rằng: “A! Lão già tệ lắm! Tôi ăn ở với lão như thế mà lão xử với tôi như thế này à?”.

(Nam Cao, Lão Hạc)

b) - Này, bảo bác ấy có trốn đi đâu thì trốn. Chứ cứ nằm đấy, chốc nữa họ vào thúc sưu, không có, họ lại đánh trói thì khổ. Người ốm rề rề như thế, nếu lại phải một trận đòn, nuôi mấy tháng cho hoàn hồn.

- Vâng, cháu cũng đã nghĩ như cụ. Nhưng để cháo nguội, cháu cho nhà cháu ăn lấy vài húp cái đã.

(Ngô Tất Tố, Tắt đèn)

Trả lời:

+ Từ "này" để gọi, thu hút sự chú ý của người đối diện.

+ Từ "A" bộc lộ cảm xúc tức giận khi nhận ra điều xấu đang ập đến

+ Từ "vâng" thể hiện sự l