Bài văn nghị luận: Thói sống dựa dẫm, ỷ lại của một bộ phận bạn trẻ hiện nay
Trong xã hội hiện đại, khi điều kiện sống ngày càng đầy đủ, nhiều bạn trẻ được gia đình và xã hội quan tâm, tạo điều kiện học tập và phát triển. Tuy nhiên, bên cạnh những người trẻ năng động, tự lập, vẫn còn một bộ phận không nhỏ bạn trẻ có thói quen sống dựa dẫm, ỷ lại, thiếu tinh thần trách nhiệm với bản thân và cuộc sống. Đây là một thực trạng đáng lo ngại, cần được nhìn nhận nghiêm túc.

Trước hết, sống dựa dẫm, ỷ lại là lối sống luôn trông chờ vào sự giúp đỡ của người khác, đặc biệt là cha mẹ, gia đình hoặc tập thể. Nhiều bạn trẻ không tự giác học tập, lao động mà chỉ biết chờ người khác lo liệu mọi việc. Khi gặp khó khăn hay thất bại, họ không tìm cách vượt qua mà dễ nản chí, đổ lỗi cho hoàn cảnh hoặc tiếp tục mong được “chống lưng”.

Nguyên nhân của lối sống này bắt nguồn từ nhiều phía. Trước hết là do sự bao bọc quá mức của gia đình, khiến con cái quen được phục vụ, không phải tự lập từ nhỏ. Bên cạnh đó, một số bạn trẻ thiếu ý chí và động lực phấn đấu, ngại khó, ngại khổ, chỉ muốn hưởng thụ mà không muốn nỗ lực. Ngoài ra, tác động của xã hội hiện đại với nhiều tiện nghi sẵn có cũng khiến không ít người trẻ dễ sinh tâm lý thụ động.

Hậu quả của lối sống dựa dẫm là vô cùng nghiêm trọng. Người sống ỷ lại thường thiếu kỹ năng sống, thiếu bản lĩnh, khó thích nghi khi bước ra đời. Họ dễ thất bại trong học tập, công việc và khó khẳng định giá trị bản thân. Lâu dần, sự ỷ lại không chỉ làm thui chột ước mơ mà còn khiến họ trở thành gánh nặng cho gia đình và xã hội.

Ngược lại, tự lập là phẩm chất quan trọng giúp con người trưởng thành. Một người biết tự chịu trách nhiệm với cuộc sống của mình sẽ học được cách vượt qua thử thách, rèn luyện ý chí và tích lũy kinh nghiệm. Nhiều bạn trẻ dù xuất phát điểm khó khăn nhưng nhờ tinh thần tự lập, nỗ lực không ngừng đã vươn lên và đạt được thành công đáng trân trọng.

Để khắc phục thói sống dựa dẫm, mỗi bạn trẻ cần tự ý thức rèn luyện tính tự lập, dám đối diện với khó khăn và học cách tự giải quyết vấn đề. Gia đình cũng cần thay đổi cách giáo dục, khuyến khích con cái tự làm những việc phù hợp với khả năng, thay vì bao bọc quá mức. Bên cạnh đó, nhà trường và xã hội cần tạo môi trường giúp người trẻ rèn luyện kỹ năng sống và tinh thần trách nhiệm.

Tóm lại, sống dựa dẫm, ỷ lại là một thói quen xấu cần được phê phán và loại bỏ. Tuổi trẻ chỉ thực sự có ý nghĩa khi mỗi người biết tự đứng trên đôi chân của mình, chủ động học tập, lao động và cống hiến. Chỉ có như vậy, người trẻ mới có thể trưởng thành, thành công và sống một cuộc đời có giá trị.

Trong xã hội hiện đại, khi cơ hội phát triển ngày càng rộng mở, mỗi cá nhân – đặc biệt là giới trẻ – cần chủ động nắm bắt và khẳng định bản thân. Tuy nhiên, đáng tiếc thay, vẫn còn không ít bạn trẻ đang sống trong tâm thế dựa dẫm, ỷ lại vào gia đình, người thân hoặc xã hội. Đây là một thực trạng đáng lo ngại, cần được nhìn nhận nghiêm túc và có giải pháp khắc phục kịp thời.
Sống dựa dẫm, ỷ lại là lối sống thiếu tự lập, luôn trông chờ vào sự giúp đỡ của người khác, không có ý thức tự vươn lên, không dám đối mặt với khó khăn, thử thách. Những người có lối sống này thường không chủ động trong học tập, công việc, thậm chí cả trong những việc cá nhân đơn giản nhất. Họ dễ dàng buông xuôi khi gặp trở ngại và luôn mong đợi người khác giải quyết thay mình.
Thực trạng này đang hiện hữu rõ nét trong một bộ phận giới trẻ hiện nay. Nhiều bạn trẻ được gia đình bao bọc quá mức, từ nhỏ đã quen với việc có người lo lắng, chăm sóc nên khi bước vào đời lại thiếu kỹ năng sống, thiếu bản lĩnh và dễ bị động. Một số khác lại lười biếng, ngại khó, không muốn nỗ lực mà chỉ muốn hưởng thụ thành quả từ người khác. Họ không nhận ra rằng, sống dựa dẫm lâu ngày sẽ khiến bản thân trở nên yếu đuối, mất đi khả năng thích nghi và dễ bị tụt lại phía sau trong cuộc sống cạnh tranh khốc liệt.
Nguyên nhân của lối sống này đến từ nhiều phía. Gia đình có thể là nơi khởi nguồn khi cha mẹ quá nuông chiều, không tạo điều kiện cho con cái rèn luyện tính tự lập. Bên cạnh đó, một số bạn trẻ thiếu mục tiêu sống rõ ràng, thiếu động lực phấn đấu hoặc bị ảnh hưởng bởi môi trường sống, bạn bè xung quanh. Mặt khác, sự phát triển nhanh chóng của xã hội cũng khiến một số người trẻ cảm thấy choáng ngợp, mất phương hướng và chọn cách “an toàn” là dựa vào người khác.
Tác hại của lối sống ỷ lại là vô cùng lớn. Nó không chỉ kìm hãm sự phát triển cá nhân mà còn ảnh hưởng đến sự tiến bộ chung của xã hội. Một thế hệ trẻ thiếu ý chí, thiếu trách nhiệm sẽ khó có thể gánh vác trọng trách xây dựng và phát triển đất nước. Hơn nữa, khi không thể tự lập, con người dễ rơi vào trạng thái tự ti, phụ thuộc và mất phương hướng trong cuộc sống.
Để khắc phục thói quen này, mỗi bạn trẻ cần nhận thức rõ vai trò và trách nhiệm của bản thân. Hãy học cách tự lập từ những việc nhỏ nhất, rèn luyện bản lĩnh, dám nghĩ dám làm và không ngại thất bại. Gia đình và nhà trường cũng cần tạo điều kiện để các em được trải nghiệm, va chạm thực tế, từ đó hình thành tư duy độc lập và tinh thần tự chủ.
Tóm lại, sống dựa dẫm, ỷ lại là một thói quen tiêu cực, cần được loại bỏ để thế hệ trẻ có thể phát triển toàn diện và vững vàng hơn trong cuộc sống. Mỗi người hãy là chủ nhân của chính mình, dám bước đi bằng đôi chân của mình để chinh phục những đỉnh cao mới.