Đoạn văn
Chiều hôm qua, em tình cờ gặp một cụ già đang lom khom nhặt rác trong công viên. Cụ nói rằng mình chỉ muốn giữ cho công viên sạch đẹp hơn. Nhìn bàn tay gầy guộc và dáng người chậm chạp của cụ, em bỗng thấy nghẹn lại. Xung quanh, nhiều người trẻ đi ngang qua nhưng chẳng ai cúi xuống nhặt giúp cụ một mảnh rác nào. Cụ già nhặt rác nhưng dường như đang “nhặt” cả ý thức của mỗi người chúng ta. Hình ảnh ấy khiến em suy nghĩ rất nhiều về trách nhiệm của bản thân với môi trường. Em hiểu rằng đôi khi những hành động nhỏ lại có thể đánh thức những điều lớn lao trong lòng mỗi người.

Giải thích
1. Nghĩa tường minh (được nói ra trực tiếp, rõ ràng):
➡️ “Cụ nói rằng mình chỉ muốn giữ cho công viên sạch đẹp hơn”

Đây là lời nói rõ ràng của cụ già, nói thẳng mục đích: cụ muốn giữ công viên sạch.
2. Nghĩa hàm ẩn (không nói trực tiếp, người đọc tự suy ra):
➡️ “Cụ già nhặt rác nhưng dường như đang ‘nhặt’ cả ý thức của mỗi người chúng ta”

Không ai thật sự “nhặt” được ý thức.
Câu này hàm ẩn ý nghĩa: hành động của cụ gián tiếp nhắc nhở, thức tỉnh mọi người về ý thức bảo vệ môi trường.

Chiều nay, gió từ cánh đồng thổi về mang theo mùi rơm mới, khiến tôi nhớ lại những ngày thơ bé. Ngôi nhà nhỏ của bà ngoại đã cũ đi nhiều nhưng vẫn khiến tôi cảm thấy ấm áp mỗi khi trở về. Bà vẫn ngồi bên hiên, kiên nhẫn vá lại từng chiếc áo cũ cho tôi. “Cháu lớn rồi, tự chăm sóc bản thân nhé,” bà nhẹ nhàng nói. Tôi mỉm cười, nhưng trong lòng dâng lên một cảm giác bùi ngùi khó tả. Con đường về quê dường như ngắn hơn trước, có lẽ vì tôi đã mong được gặp bà rất lâu. Và khi hoàng hôn buông xuống, tôi chợt hiểu rằng có những điều càng giản dị lại càng đáng trân trọng.

GIẢI THÍCH
1. Nghĩa tường minh (nói thẳng, rõ ràng – có thể hiểu ngay)
“Ngôi nhà nhỏ của bà ngoại đã cũ đi nhiều”
→ Tường minh: Ngôi nhà thực sự đã xuống cấp, cũ.
“Cháu lớn rồi, tự chăm sóc bản thân nhé,”
→ Tường minh: Bà nói tôi đã lớn và cần tự chăm sóc mình.
2. Nghĩa hàm ẩn (ngầm hiểu, không nói trực tiếp)
“Con đường về quê dường như ngắn hơn trước”
→ Hàm ẩn: Không phải đường ngắn lại, mà vì tôi rất mong được về thăm bà.
Hành động bà vá áo cho tôi → Hàm ẩn: Bà luôn yêu thương, chăm sóc, lo lắng cho tôi dù tôi đã trưởng thành.