I. Cấu trúc chung của bài văn nghị luận môi trường/tự nhiên
1. MỞ BÀI (2–3 câu)
Giới thiệu vấn đề môi trường/tự nhiên mà đề yêu cầu.
Có thể mở bài trực tiếp hoặc gián tiếp.
Ví dụ:
Môi trường đang bị ô nhiễm nghiêm trọng và trở thành vấn đề được toàn cầu quan tâm. Trước thực trạng ấy, việc bảo vệ môi trường là trách nhiệm của mỗi con người trong xã hội hiện nay.

2. THÂN BÀI (3 phần rõ ràng)
a. Giải thích vấn đề
Môi trường/tự nhiên là gì?
Vì sao quan trọng?
Ví dụ:
Môi trường là không gian sống bao gồm không khí, đất, nước và các yếu tố tự nhiên khác. Đây là điều kiện cần thiết để con người tồn tại và phát triển.

b. Thực trạng – biểu hiện của vấn đề
Nêu tình trạng hiện nay (ô nhiễm nước, không khí, rác thải nhựa, phá rừng…).
Có thể đưa số liệu, dẫn chứng thực tế (nếu có).
Ví dụ:
Hiện nay, rác thải nhựa tràn lan trên biển, sông ngòi bị ô nhiễm, khói bụi bao phủ nhiều thành phố lớn. Đây là những biểu hiện đáng báo động về mức độ suy thoái môi trường.

c. Nguyên nhân
Con người xả rác bừa bãi
Sản xuất công nghiệp
Thiếu ý thức
Quản lý lỏng lẻo…

d. Hậu quả
Ảnh hưởng sức khỏe (bệnh tật, ung thư…)
Mất cân bằng sinh thái
Thiên tai: hạn hán, ngập lụt, biến đổi khí hậu
Ảnh hưởng đời sống kinh tế – xã hội

e. Giải pháp
Nâng cao ý thức cộng đồng
Hạn chế dùng nhựa
Phân loại rác
Bảo vệ nguồn nước, trồng cây
Nhà nước quản lý chặt xả thải
Doanh nghiệp chuyển đổi sản xuất xanh

3. KẾT BÀI (2–3 câu)
Khẳng định lại tầm quan trọng của môi trường/nature
Kêu gọi hành động, rút ra bài học
Ví dụ:
Bảo vệ môi trường không chỉ là khẩu hiệu mà cần bắt đầu từ những hành động nhỏ hằng ngày. Mỗi người hãy chung tay gìn giữ thiên nhiên để cuộc sống hôm nay và mai sau được bền vững.

 II. Mẫu dàn ý nhanh – dễ học
Mở bài: Giới thiệu vấn đề môi trường.
Thân bài:

Giải thích →
Thực trạng →
Nguyên nhân →
Hậu quả →
Giải pháp →
Mở rộng: phê phán người thờ ơ, khen người có ý thức
Kết bài: Nêu suy nghĩ, lời nhắn gửi.

 III. Mẹo làm bài hay – ghi điểm cao
Dùng số liệu thực tế (ví dụ: mỗi năm có 8 triệu tấn rác nhựa đổ ra biển).
Thêm dẫn chứng gần gũi: địa phương em có ô nhiễm không?
Viết câu ngắn gọn, rõ ý.
Tránh kể lể dài dòng, phải nghị luận (phân tích – đánh giá – nhận xét).
Thêm câu kết mở rộng mang tính hành động hoặc triết lý.

1. Mở bài
Mục đích: Giới thiệu vấn đề bạn muốn bàn luận.
Cách làm: Nêu thực trạng hoặc tầm quan trọng của môi trường/thiên nhiên.
Ví dụ:

“Thiên nhiên là nguồn sống vô giá của con người. Tuy nhiên, hiện nay môi trường đang bị đe dọa nghiêm trọng bởi ô nhiễm, khai thác tài nguyên quá mức…”

2. Thân bài
Thường chia thành 2–3 luận điểm. Bạn nên kết hợp lý luận + ví dụ thực tế.

Luận điểm 1: Tầm quan trọng của môi trường/thiên nhiên

Giải thích vì sao thiên nhiên quan trọng: cung cấp oxy, nước, thực phẩm, cảnh quan, cân bằng sinh thái.
Ví dụ: “Rừng ngập mặn giúp ngăn bão lũ; sông ngòi cung cấp nước tưới cho nông nghiệp…”
Luận điểm 2: Thực trạng, vấn đề môi trường

Nêu những vấn đề nổi bật: ô nhiễm không khí, nước; phá rừng; biến đổi khí hậu…
Ví dụ: “Sông Tô Lịch ở Hà Nội bị ô nhiễm nặng, cá chết hàng loạt; rừng Amazon bị tàn phá khiến khí hậu thay đổi…”
Luận điểm 3: Giải pháp (nếu có thể)

Nêu cách bảo vệ môi trường/thiên nhiên: trồng cây, giảm rác thải nhựa, giáo dục cộng đồng, chính sách pháp luật.
Ví dụ: “Mỗi người dân cần phân loại rác thải, hạn chế dùng nhựa; chính quyền tăng cường bảo vệ rừng, quy hoạch đô thị xanh…”

3. Kết bài
Mục đích: Khẳng định lại ý nghĩa và kêu gọi hành động.
Ví dụ:

“Bảo vệ môi trường không chỉ là trách nhiệm của mỗi cá nhân mà còn là bảo vệ tương lai của cả nhân loại. Hãy hành động ngay hôm nay để thiên nhiên luôn xanh tươi.”

Dưới đây là hướng dẫn cách làm bài văn nghị luận về môi trường hoặc tự nhiên theo đúng cấu trúc bài văn nghị luận xã hội, kèm theo ví dụ cách viết để bạn dễ áp dụng cho mọi đề bài. Bài này giúp bạn biết trình tự làm bài, cách mở bài – thân bài – kết bài, và những lưu ý để viết hay, dễ đạt điểm cao.

🎯 I. CẤU TRÚC CHUNG CỦA MỘT BÀI VĂN NGHỊ LUẬN VỀ MÔI TRƯỜNG
Bất cứ đề nào về môi trường, thiên nhiên, rác thải, ô nhiễm, biến đổi khí hậu,… bạn đều có thể làm theo bố cục này.

🌱 1. Mở bài (3–4 câu)
Giới thiệu chung về vấn đề môi trường.
Dẫn dắt từ thực tế → nêu vấn đề nghị luận.
Cách viết hay:

Dùng thực trạng gần gũi: khói bụi, rác thải, sông ô nhiễm…
Dùng câu hỏi tu từ để gây chú ý.
Ví dụ mở bài hay:
“Thiên nhiên là nơi nuôi dưỡng và bảo vệ con người, nhưng những năm gần đây môi trường đang bị tàn phá nghiêm trọng. Rác thải, ô nhiễm không khí, ô nhiễm nước… đang trở thành nỗi lo toàn cầu. Trước thực trạng ấy, vấn đề bảo vệ môi trường càng trở nên cấp bách và cần được quan tâm hơn bao giờ hết.”

🌍 2. Thân bài
a) Giải thích vấn đề (2–3 câu)
Môi trường là gì?
Vì sao phải bảo vệ môi trường?
Nếu đề nói về ô nhiễm nước, không khí, rác thải nhựa… thì giải thích rõ khái niệm đó.
Ví dụ:
“O nhiễm môi trường là sự thay đổi theo chiều hướng xấu của các yếu tố tự nhiên như không khí, nguồn nước, đất đai…”

b) Thực trạng (4–5 câu)
Nêu thực trạng hiện nay ở địa phương, ở Việt Nam hoặc trên thế giới.
Có thể đưa 2–3 dẫn chứng thực tế, nhưng không cần số liệu quá chính xác.
Ví dụ:
“Nhiều dòng sông bị nhuộm đen bởi rác thải. Không khí ở thành phố lớn thường xuyên ở mức báo động đỏ…”

c) Nguyên nhân (3–4 câu)
Nguyên nhân chủ quan: con người thiếu ý thức.
Nguyên nhân khách quan: công nghiệp hóa, đô thị hóa, biến đổi khí hậu…

d) Hậu quả (4–5 câu)
Ảnh hưởng sức khỏe
Hủy hoại hệ sinh thái
Thiếu nguồn nước
Con người chịu thiệt hại kinh tế, thiên tai gia tăng…

e) Giải pháp (4–6 câu)
Mỗi cá nhân: giảm túi nylon, trồng cây, tiết kiệm nước, không xả rác…
Nhà nước: luật bảo vệ môi trường, xử phạt hành vi gây ô nhiễm
Toàn xã hội: tuyên truyền, giáo dục ý thức
Mẹo: viết giải pháp theo 3 cấp độ
→ cá nhân – cộng đồng – nhà nước
Điều này giúp bài văn mạch lạc và đầy đủ.

f) Bài học nhận thức và hành động (2–3 câu)
Nêu suy nghĩ và trách nhiệm của bản thân em.

🌿 3. Kết bài (2–3 câu)
Khẳng định lại tầm quan trọng của việc bảo vệ môi trường.
Khơi gợi ý thức trách nhiệm.
Ví dụ:
“Bảo vệ môi trường chính là bảo vệ sự sống của chúng ta. Mỗi người hãy bắt đầu bằng việc làm nhỏ, để cùng chung tay gìn giữ Trái Đất xanh – sạch – đẹp.”

✨ II. LƯU Ý ĐỂ VIẾT BÀI HAY HƠN
✔ Dùng hình ảnh gợi cảm, dễ hình dung.
✔ Hạn chế sáo rỗng, dùng ví dụ thật.
✔ Viết theo mạch: NÊU → GIẢI THÍCH → CHỨNG MINH → BÀN LUẬN.
✔ Sử dụng liên kết: “bên cạnh đó”, “hơn nữa”, “tuy nhiên”…
✔ Không viết lan man, tránh kể lể dài dòng.

🌻 III. ĐOẠN MẪU NGHỊ LUẬN NGẮN GỌN (8 câu)
Dưới đây là đoạn văn mẫu để bạn tham khảo cách áp dụng:

“Thiên nhiên là nền tảng của sự sống, nhưng môi trường ngày càng bị tàn phá nặng nề do hành động thiếu ý thức của con người. Rác thải, nước thải và khói bụi đang biến nhiều dòng sông, cánh đồng trở nên ô nhiễm. Nguyên nhân chính là con người chỉ nghĩ đến lợi ích trước mắt mà quên mất hậu quả lâu dài. Ô nhiễm môi trường gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe và đời sống. Vì vậy, chúng ta cần chung tay bảo vệ thiên nhiên bằng những việc làm nhỏ như không vứt rác bừa bãi, tiết kiệm nước, hạn chế đồ nhựa. Nếu mỗi người đều có ý thức, môi trường sẽ dần được phục hồi. Bảo vệ thiên nhiên chính là bảo vệ cuộc sống của chúng ta hôm nay và mai sau.”

Nếu bạn muốn, mình có thể viết một bài hoàn chỉnh theo đề bạn chọn:
✔ ô nhiễm nước
✔ ô nhiễm không khí
✔ rác thải nhựa
✔ biến đổi khí hậu