BÀI VĂN NGHỊ LUẬN XÃ HỘI
Đề: Bàn về lối sống tử tế trong cuộc sống hiện nay

Trong cuộc sống, mỗi người đều mong muốn mình được tôn trọng, yêu thương và đối xử chân thành. Từ xưa, cha ông ta đã dạy: “Ở hiền gặp lành”, “Lời nói chẳng mất tiền mua, lựa lời mà nói cho vừa lòng nhau”. Những lời răn dạy ấy cho thấy lối sống tử tế luôn được xem là chuẩn mực ứng xử quan trọng nhất của con người. Trong xã hội hiện đại hôm nay, khi nhịp sống trở nên nhanh hơn và nhiều giá trị bị xáo trộn, việc giữ được một lối sống tử tế lại càng trở nên cần thiết và đáng trân trọng.

Trước hết, tử tế là lối sống chân thành, biết quan tâm và tôn trọng người khác. Một người tử tế không chỉ cư xử đúng mực mà còn biết nghĩ cho người xung quanh, biết lắng nghe, giúp đỡ khi có thể và không làm tổn thương người khác. Lối sống tử tế xuất phát từ lòng nhân ái, từ ý thức sống đẹp và từ sự tự trọng của mỗi cá nhân.

Lối sống tử tế có vai trò quan trọng đối với bản thân và xã hội. Khi sống tử tế, con người cảm thấy thanh thản, được yêu quý và tôn trọng, từ đó xây dựng được niềm tin và mối quan hệ tốt đẹp với những người xung quanh. Trong gia đình, sự tử tế tạo nên hòa thuận, gắn bó. Trong nhà trường, sự tử tế giúp chúng ta xây dựng môi trường học tập lành mạnh, không bạo lực. Trong xã hội, những hành động tử tế dù nhỏ như nhặt giúp người khác đồ rơi, nhường ghế cho người già, hay nói một lời cảm ơn… cũng góp phần lan tỏa năng lượng tích cực, giúp cuộc sống trở nên văn minh và nhân ái hơn.

Tuy nhiên, bên cạnh những người sống tử tế, vẫn có một bộ phận không nhỏ thờ ơ, vô cảm hoặc ích kỉ. Họ chỉ quan tâm đến lợi ích cá nhân, sẵn sàng nói dối, lừa gạt hay làm tổn thương người khác chỉ vì lợi ích nhỏ nhoi. Lối sống đó không chỉ làm xã hội xấu đi mà còn khiến bản thân họ mất niềm tin và những giá trị đạo đức căn bản. Những hiện tượng như bạo lực học đường, sống ảo thiếu suy nghĩ, hay vô cảm trước nỗi đau người khác chính là biểu hiện của sự thiếu tử tế mà chúng ta cần phê phán và thay đổi.

Từ vấn đề trên, mỗi người – đặc biệt là học sinh – cần tự rèn luyện cho mình lối sống tử tế. Tử tế từ những điều đơn giản nhất: biết chào hỏi lễ phép, biết nói lời cảm ơn – xin lỗi, biết giúp đỡ bạn bè, biết yêu thương gia đình và tôn trọng thầy cô. Tử tế còn ở việc giữ lời hứa, sống trung thực, không ganh tị, không ích kỉ và biết đặt mình vào vị trí người khác để thấu hiểu. Bản thân em cũng luôn cố gắng rèn luyện để trở thành một người biết cư xử đúng mực, sống chân thành và có trách nhiệm, từ đó góp phần nhỏ bé của mình vào việc xây dựng một môi trường sống tốt đẹp hơn.

Có thể nói, lối sống tử tế là nền tảng quan trọng giúp con người xây dựng cuộc đời ý nghĩa và xây dựng xã hội văn minh. Mỗi hành động tử tế, dù nhỏ, đều mang giá trị lớn lao khi được lan tỏa trong cộng đồng. Nếu mỗi chúng ta đều sống tử tế, cuộc sống sẽ nhẹ nhàng hơn, ấm áp hơn và xã hội sẽ trở nên tốt đẹp hơn từng ngày.

                                              Nghị luận về hiện tượng gian lận trong thi cử

Ngành giáo dục Việt Nam trong những năm qua đã có những thành tích đáng khâm phục. Tuy nhiên bên cạnh đó vẫn còn tồn tại nhiều thách thức chưa thể giải quyết triệt để như bạo lực học đường, gian lận thi cử, vô lễ với giáo viên… Trong đó vấn nạn gian lận trong thi cử được xem là đáng báo động đối với giáo dục. 

Gian lận trong thi cử là gì? Gian lận trong thi cử là hành vi làm trái so với quy định của học sinh như quay cóp bài, mang tài liệu vào phòng thi, chạy tiền của để đạt được điểm cao. Gian lận không chỉ diễn ra ở học sinh mà còn diễn ra ở giáo viên và phụ huynh. Chính phụ huynh, giáo viên đang “dọn đường” cho học sinh, tiếp tay để học sinh gian lận. Đây thực sự là điều rất đáng buồn. 

Biểu hiện của gian lận trong thi cử hiện nay không phải giấu kín mà nó hiển hiện ra rất lộ liễu, hơn hết có nhiều người biết nhưng mà cũng không lên tiếng. Gian lận trong thi cử sẽ gây ra nhiều tác hại xấu cho học sinh, làm hư học sinh, khiến các em luôn ở trong tâm thế sống ỷ lại, dựa dẫm, không có ý chí vươn lên phấn đấu giành thành tích. Bao thế hệ học sinh đi qua là bất nhiêu thế hệ còn tồn tại thói xấu gian lận đáng phải bài trừ này. Hậu quả mà việc gian lận trong thi cử gây ra rất lớn, hiện tượng này có thể phá hủy tương lai còn dài của các em. Chỉ vì các em đã quen với việc gian lận, quen với việc được nâng đỡ cũng đã khiến cho các em lười tư duy, vận động để đạt kết quả tốt. 

Để có thể hạn chế được hiện tượng này thì thầy cô giáo cần phải nghiêm khắc và xử lí mạnh tay hơn nữa những thành phần dám vi phạm. Có như thế thì học sinh mới có thể nghiêm túc làm bài, không dựa dẫm. Thế chủ động đó sẽ khiến cho các em có thể nắm vững được kiến thức thật chắc và thật sâu. Tình trạng gian lận ở ngành giáo dục nước ta đang còn nhiều, không chỉ kiểm tra ở trường mà còn tại các kỳ thi tốt nghiệp, thi đại học cũng không hiếm. Các em đã không thể tự khẳng định được năng lực học của mình mà chỉ lo chạy theo cái danh vọng hão huyền, không thực tế. Gian lận thi cử sẽ tạo nên bệnh thành tích cần phải bài trừ. 

Đất nước cần những con người biết tự lập, biết tự học tập, sáng tạo, vươn lên bằng chính khả năng và sức lực của mình. Việc ngăn chặn gian lận trong thi cử cần bắt nguồn từ các bạn học sinh, như vậy sẽ cổ vũ lớn hơn tinh thần ham học tập của các bạn. Như vậy hiện trạng gian lận trong thi cử đang diễn ra khá phức tạp, các cơ quan chức năng cần phải có kế hoạch cũng như chiến lược để đẩy lùi vấn nạn này; mang đến cho ngành giáo dục sự lành mạnh nhất. 

Trong hành trình trưởng thành của mỗi người, bên cạnh sự định hướng của gia đình và nhà trường, chúng ta còn chịu sự tác động không nhỏ từ những người bạn cùng thế hệ. Đó chính là áp lực đồng trang lứa (peer pressure) – một hiện tượng tâm lý phổ biến, đặc biệt mạnh mẽ trong giới trẻ. Câu hỏi đặt ra là: Áp lực đồng trang lứa là động lực để vươn lên hay chỉ đơn thuần là một gánh nặng tâm lý kìm hãm sự phát triển cá nhân?
Trước hết, cần nhìn nhận áp lực đồng trang lứa dưới góc độ tích cực của nó. Khi nhìn thấy bạn bè đạt được thành tích cao trong học tập, giành được học bổng, hay khởi nghiệp thành công, bản thân mỗi người sẽ nảy sinh một sự so sánh nhất định. Sự so sánh này, nếu được định hướng đúng đắn, sẽ trở thành chất xúc tác mạnh mẽ, thúc đẩy chúng ta nỗ lực hơn, cố gắng cải thiện bản thân để không bị tụt lại phía sau. Nó tạo ra một môi trường cạnh tranh lành mạnh, khuyến khích sự phát triển chung của cả nhóm. Nhiều người đã biến áp lực thành động lực, biến sự ghen tị nhất thời thành mục tiêu phấn đấu rõ ràng, từ đó khám phá ra những khả năng tiềm ẩn của bản thân.
Tuy nhiên, mặt trái của áp lực đồng trang lứa lại là một gánh nặng tâm lý không hề nhỏ, thậm chí còn nguy hiểm hơn. Vấn đề nảy sinh khi sự so sánh vượt quá giới hạn khả năng hoặc mục tiêu cá nhân. Nhiều bạn trẻ, vì muốn "bằng bạn bằng bè", đã cố gắng chạy theo những tiêu chuẩn không phù hợp với mình. Họ học ngày học đêm đến kiệt sức chỉ để đạt điểm số cao như bạn, hoặc tệ hơn, chạy theo những giá trị vật chất (quần áo hàng hiệu, điện thoại đắt tiền, những chuyến du lịch xa xỉ) mà không phù hợp với hoàn cảnh gia đình.
Hậu quả của việc chạy đua mù quáng này rất nghiêm trọng. Nó dẫn đến sự lo âu, căng thẳng kéo dài, làm mất đi niềm vui trong học tập và cuộc sống. Nhiều bạn trẻ cảm thấy mình là người thất bại, kém cỏi khi không đạt được "chuẩn" của đám đông, dẫn đến sự tự ti, trầm cảm, hoặc có những hành vi lệch chuẩn để được công nhận. Áp lực đồng trang lứa lúc này không còn là động lực, mà trở thành một chiếc lồng giam kìm hãm sự sáng tạo và cá tính riêng biệt của mỗi người.
Để biến áp lực đồng trang lứa thành động lực tích cực, mỗi học sinh, sinh viên cần trang bị cho mình "bộ lọc" thông minh. Chúng ta cần hiểu rõ bản thân, xác định mục tiêu và giá trị sống của riêng mình, không nên lấy thước đo của người khác để đo lường hạnh phúc và thành công của mình. Học hỏi từ bạn bè là tốt, nhưng sao chép một cách máy móc thì lại sai lầm.
Thay vì so sánh mình với người khác, hãy so sánh mình của ngày hôm qua. Sự tiến bộ của bản thân qua từng ngày mới là điều đáng quý nhất. Đồng thời, xây dựng một mạng lưới bạn bè tích cực, biết động viên, giúp đỡ nhau cùng tiến bộ thay vì chỉ chạy đua thành tích.
Tóm lại, áp lực đồng trang lứa là một hiện tượng tất yếu của đời sống. Nó có thể là ngọn lửa thắp sáng khát vọng vươn lên, cũng có thể là ngọn lửa thiêu rụi sự tự tin và cá tính của mỗi người. Việc biến áp lực thành động lực hay gánh nặng hoàn toàn phụ thuộc vào nhận thức và bản lĩnh của mỗi cá nhân. Sống có mục tiêu, hiểu mình và trân trọng giá trị riêng biệt, đó là chìa khóa để chúng ta vững vàng trên con đường phía trước, dù có bất kỳ áp lực nào.
 
 
 

Môi trường sống là tài sản quý giá của con người. Tuy nhiên, hiện nay, tình trạng ô nhiễm môi trường đang trở nên nghiêm trọng: rác thải nhựa tràn ngập các con sông, không khí ô nhiễm và đất bị xói mòn. Điều này ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe, đời sống và tương lai của con người. Vì vậy, việc nâng cao ý thức bảo vệ môi trường là vô cùng cần thiết.

Mỗi người cần có trách nhiệm với môi trường xung quanh. Chúng ta nên phân loại rác, tiết kiệm nước, điện, không xả rác bừa bãi và hạn chế sử dụng nhựa một lần. Bên cạnh đó, việc tuyên truyền giáo dục về môi trường cũng rất quan trọng để mọi người nhận thức rõ tác hại của việc phá hoại thiên nhiên.

Các cơ quan, tổ chức cũng cần có những biện pháp mạnh mẽ hơn, như xử phạt người xả thải bừa bãi, trồng cây xanh, cải thiện chất lượng không khí và nước. Nếu mỗi người đều có ý thức bảo vệ môi trường, trái đất sẽ trở nên sạch đẹp hơn và các thế hệ sau sẽ được sống trong môi trường lành mạnh.

Tóm lại, bảo vệ môi trường không chỉ là trách nhiệm của một cá nhân mà là nghĩa vụ của toàn xã hội. Mỗi hành động nhỏ, từ việc bỏ rác đúng nơi quy định đến việc tiết kiệm năng lượng, đều góp phần xây dựng một môi trường sống xanh – sạch – đẹp. Chỉ khi con người biết yêu quý và bảo vệ môi trường, cuộc sống mới trở nên bền vững và hạnh phúc.