Phân tích bài thơ “Chiều hôm nhớ nhà” – Bà Huyện Thanh Quan
Bà Huyện Thanh Quan là nữ thi sĩ nổi tiếng thời Nguyễn, thơ của bà thường mang âm điệu buồn thương, hoài cổ và sâu lắng. Trong đó, bài thơ “Chiều hôm nhớ nhà” là một tác phẩm tiêu biểu, thể hiện nỗi cô đơn, nhớ thương và nỗi lòng của người xa quê giữa khung cảnh thiên nhiên hoang vắng.

Bài thơ mở ra bằng một bức tranh chiều tà tĩnh lặng nhưng thấm đượm nỗi buồn:

Chiều trời bảng lảng bóng hoàng hôn,
Tiếng ốc xa đưa vẳng trống dồn.
Hai câu thơ gợi nên khung cảnh mênh mang, âm thanh xa xăm của buổi chiều khiến lòng người thêm trống trải.
Đến hai câu tiếp, tác giả khắc họa không gian hoang vắng, cô đơn:

Gác mái ngư ông về viễn phố,
Gõ sừng mục tử lại cô thôn.
Hình ảnh con người xuất hiện nhỏ bé giữa cảnh rộng lớn, gợi cảm giác lẻ loi, quạnh hiu của người xa quê.
Hai câu kết chứa đựng nỗi nhớ nhà, nhớ quê da diết:

Ngàn mai gió cuốn chim bay mỏi,
Dặm liễu sương sa khách bước dồn.
Những hình ảnh “chim bay mỏi”, “khách bước dồn” biểu tượng cho tâm trạng mệt mỏi, nôn nao, khát khao được trở về sum họp.
Cả bài thơ là sự hòa quyện giữa cảnh và tình, giữa thiên nhiên và nỗi lòng con người. Giọng thơ trang nhã, ngôn từ tinh tế, nhịp điệu chậm rãi đã diễn tả sâu sắc tâm trạng cô đơn, nhớ thương và lòng yêu quê hương của Bà Huyện Thanh Quan.

“Chiều hôm nhớ nhà” không chỉ là một bức tranh thiên nhiên buổi chiều buồn mà còn là bức tranh tâm hồn của người phụ nữ xa quê, thấm đẫm tình yêu quê hương và nỗi nhớ nhà da diết.

Phân tích bài thơ "Chiều Hôm Nhớ Nhà" của Hữu Thỉnh

1. Giới thiệu chung về tác phẩm:
"Chiều Hôm Nhớ Nhà" là một bài thơ tiêu biểu của nhà thơ Hữu Thỉnh, thể hiện nỗi nhớ quê hương da diết của người xa quê, đặc biệt là vào những buổi chiều tà.

2. Nội dung và cảm xúc chính của bài thơ:
Bài thơ nói về hình ảnh chiều tà buông xuống, cảnh vật bình dị quen thuộc của quê hương, và nỗi nhớ nhà tràn đầy trong lòng người xa quê. Hình ảnh những hàng tre, dòng sông, mái nhà tranh gợi lên cảm xúc thân thương, gợi nhớ về kỷ niệm tuổi thơ và cuộc sống giản dị nơi quê nhà.

3. Phân tích hình ảnh và cảm xúc trong bài thơ:

Hình ảnh thiên nhiên: Những hình ảnh quen thuộc như "chiều tà", "bên mái tranh", "dòng sông quê" tạo nên một không gian yên bình, thân thuộc.
Cảm xúc: Nỗi nhớ nhà hiện lên rõ nét qua từng câu thơ, qua hình ảnh thiên nhiên gợi về ký ức tuổi thơ, về mái ấm gia đình, về nơi chốn quen thuộc thân thương.
4. Nghệ thuật và phong cách thể hiện:
Hữu Thỉnh sử dụng ngôn ngữ giản dị, gần gũi, kết hợp hình ảnh thiên nhiên để thể hiện cảm xúc sâu lắng, chân thành. Thơ có nhịp điệu nhẹ nhàng, tha thiết, thể hiện rõ nét tình cảm của người xa quê.

5. Ý nghĩa của bài thơ:
Bài thơ thể hiện tình cảm thiêng liêng của con người với quê hương, là tình cảm chung của những người con xa quê hướng về nguồn cội, nơi đã sinh ra và nuôi dưỡng mình.