SOẠN BÀI: THÁNH GIÓNG
(Truyện cổ tích – truyền thuyết dân gian Việt Nam)
I. Tóm tắt truyện Thánh Gióng:
Ngày xưa, ở một làng quê, có hai vợ chồng già nghèo hiếm muộn. Một hôm, bà ra đồng, ướm chân lên một vết chân lớn, rồi thụ thai, sinh ra một cậu bé nhưng đến ba tuổi vẫn không biết nói, biết cười. Khi giặc Ân đến xâm lược, vua cho người đi tìm người tài cứu nước. Bỗng nhiên, cậu bé cất tiếng nói, xin sứ giả vào để gọi mẹ nấu cơm thật nhiều và xin nhà vua rèn cho ngựa sắt, roi sắt và áo giáp sắt. Cậu ăn khỏe như thần, lớn nhanh như thổi.

Khi có vũ khí, Gióng vươn vai trở thành tráng sĩ, cưỡi ngựa sắt, đánh tan giặc Ân, rồi phi ngựa lên núi Sóc và bay về trời. Nhà vua phong là Phù Đổng Thiên Vương.
II. Trả lời câu hỏi SGK (Suy ngẫm và phản hồi)
Câu 1: Kể lại truyện Thánh Gióng
Em có thể kể lại theo lời văn của mình (hoặc dùng phần tóm tắt trên). Nên kể theo trình tự: hoàn cảnh sinh ra → lớn lên kỳ lạ → đánh giặc → bay về trời.
Câu 2: Những chi tiết kỳ lạ, phi thường và ý nghĩa
+ Mẹ ướm chân rồi có thai: Gióng là người phi thường, có nguồn gốc thần thánh
+ 3 tuổi chưa biết nói, nhưng khi có giặc thì cất tiếng nói: Sứ mệnh sinh ra để cứu nước
+ Lớn nhanh như thổi, ăn bao nhiêu cũng không đủ: Sức mạnh phi thường, lớn lên cùng trách nhiệm
+ Ngựa sắt, roi sắt, áo giáp sắt: Vũ khí kỳ diệu tượng trưng cho sức mạnh thần linh
+ Đánh tan giặc, ngựa bay lên trời: Gióng là người anh hùng bất tử, hóa thân thành thần bảo vệ đất nước
Câu 3: Hình tượng Thánh Gióng là biểu tượng cho điều gì?
+ Là biểu tượng của người anh hùng dân tộc, có sức mạnh phi thường, đánh giặc cứu nước.
+ Thể hiện lòng yêu nước, tinh thần chiến đấu vì dân, vì nước.
+ Biểu tượng cho sức mạnh đoàn kết toàn dân, bởi Gióng không thể lớn nhanh và chiến thắng giặc nếu thiếu sự giúp đỡ của mẹ, của dân làng, của vua...
Câu 4: Bài học từ truyện Thánh Gióng
+ Biết yêu nước, sẵn sàng đứng lên bảo vệ Tổ quốc.
+ Trân trọng người có tài, dù xuất thân nghèo khó.
+ Gợi lên lòng tự hào dân tộc và tin vào sức mạnh của chính nghĩa.
+ Giáo dục tinh thần đoàn kết, sẻ chia, biết cống hiến khi đất nước cần.
III. Ghi nhớ (chốt nội dung)
Thánh Gióng là một truyền thuyết nổi tiếng thể hiện lòng yêu nước, tinh thần chống giặc ngoại xâm và sự ngưỡng mộ đối với người anh hùng dân tộc. Hình tượng Gióng vừa mang yếu tố kỳ ảo, vừa phản ánh niềm tin và khát vọng của nhân dân về sức mạnh bảo vệ đất nước.
IV. Gợi ý mở rộng:
+ Đền thờ Thánh Gióng hiện nay được xây dựng tại xã Phù Đổng (Gia Lâm – Hà Nội).
+ Hội Gióng là di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại được UNESCO công nhận.
+ Gióng được xem là một trong “Tứ bất tử” của tín ngưỡng dân gian Việt Nam.

Dưới đây là bản soạn ngắn gọn bài “Thánh Gióng” – một tác phẩm văn học dân gian tiêu biểu trong kho tàng truyện cổ tích Việt Nam.

Soạn bài: Thánh Gióng

1. Tác giả
Tác phẩm thuộc loại truyện cổ tích dân gian, không rõ tác giả.

2. Nội dung chính
Thánh Gióng là một cậu bé thần kỳ, biết bay khi lớn nhanh bất thường để đánh giặc Ân cứu nước.
Câu chuyện thể hiện lòng yêu nước sâu sắc, khát vọng bảo vệ Tổ quốc trước giặc ngoại xâm.

3. Ý nghĩa
Ca ngợi tinh thần yêu nước, sức mạnh của nhân dân Việt Nam.
Thể hiện niềm tin vào sức mạnh của công lý và sự chiến thắng của cái thiện.
Thánh Gióng là biểu tượng của sự anh hùng bất tử, tinh thần quật cường của dân tộc.

4. Phân tích một số chi tiết quan trọng
Sự thần kỳ của Gióng: Lúc đầu không biết nói, không biết đi, sau khi nghe tin giặc đến, Gióng lớn nhanh, biết nói, biết cưỡi ngựa, cầm gươm đi đánh giặc.
Sự giúp đỡ của người dân: Gióng được mẹ cho áo, ngựa sắt, roi sắt để chiến đấu.
Chiến thắng vẻ vang: Gióng đánh bại giặc, sau đó bay lên trời, hóa thành thần.

5. Giá trị nghệ thuật
Truyện sử dụng nhiều yếu tố thần kỳ, biểu tượng.
Ngôn ngữ đơn giản, dễ hiểu, giàu sức gợi hình.
Kết cấu truyện mạch lạc, tạo nên cao trào hấp dẫn.

6. Bài học rút ra
Phát huy tinh thần yêu nước và lòng dũng cảm.
Tin tưởng vào sức mạnh và khả năng của nhân dân trong sự nghiệp bảo vệ Tổ quốc.

Nếu bạn cần bản soạn chi tiết hoặc theo dạng câu hỏi - trả lời, mình có thể giúp bạn nhé!