Trong văn nghị luận, bối cảnh không gian là phần xác định địa điểm, không gian, môi trường gắn với vấn đề, sự việc, hoặc dẫn chứng mà người viết đề cập, nhằm giúp người đọc hình dung rõ hơn hoàn cảnh diễn ra và tăng tính thuyết phục cho lập luận.

Cụ thể hơn:

Bối cảnh không gian trả lời cho câu hỏi: Sự việc / vấn đề đang bàn tới diễn ra ở đâu? Trong môi trường, phạm vi, hoàn cảnh không gian nào?
Nó có thể là một địa điểm cụ thể (ví dụ: trong lớp học, tại một vùng quê, ở thành phố…), hoặc một môi trường rộng lớn (trong xã hội hiện đại, trên phạm vi toàn cầu…).
Trong nghị luận, bối cảnh không gian giúp đặt vấn đề vào một “khung cảnh” xác định, để lập luận có cơ sở và người đọc dễ liên hệ thực tế.
Ví dụ:

Khi nghị luận về vấn đề ô nhiễm môi trường ở đô thị, bối cảnh không gian là các thành phố lớn với mật độ dân cư cao, nhiều phương tiện giao thông và khu công nghiệp.
Khi bàn về tinh thần đoàn kết trong học sinh, bối cảnh không gian có thể là trong lớp học, trong các hoạt động ngoại khóa của trường.

Bối cảnh không gian trong văn nghị luận là không gian được đặt ra hoặc gợi lên trong bài viết để làm nổi bật vấn đề nghị luận. Nó không phải là không gian tả thực như trong văn tự sự hay miêu tả, mà là một “không gian lý luận” – nơi người viết triển khai các luận điểm, luận cứ để thuyết phục người đọc.

🔍 Nói cách khác:
Bối cảnh không gian trong văn nghị luận có thể là:

Không gian xã hội (một quốc gia, một cộng đồng, môi trường sống,...)
Không gian trường học, gia đình, hoặc một hiện tượng xảy ra trong một môi trường cụ thể
Hoặc là không gian tư tưởng – như sự thay đổi trong suy nghĩ, quan điểm của con người,...

🎯 Vai trò của bối cảnh không gian:
Làm rõ hoàn cảnh diễn ra vấn đề được nghị luận
Tăng tính thuyết phục và cụ thể cho bài viết
Giúp người đọc dễ hình dung, dễ đồng cảm và suy ngẫm hơn

📌 Ví dụ:
Đề: Nghị luận về lối sống tiết kiệm.

→ Bối cảnh không gian có thể là:

Trong xã hội hiện đại với nhịp sống tiêu dùng nhanh và thói quen mua sắm dễ dãi...
Đề: Nghị luận về tác hại của bạo lực học đường.

→ Bối cảnh không gian có thể là:

Trong môi trường học đường – nơi lẽ ra phải an toàn và lành mạnh...