Bài văn phân tích truyện ngắn "Hai đứa trẻ" – Thạch Lam

Trong nền văn học Việt Nam hiện đại, Thạch Lam là một cây bút nổi bật của Tự lực văn đoàn, với phong cách nhẹ nhàng, sâu lắng, giàu chất trữ tình và nhân văn. Truyện ngắn "Hai đứa trẻ" là một tác phẩm tiêu biểu của ông, được trích trong tập "Nắng trong vườn". Tác phẩm không có cốt truyện gay cấn mà tập trung miêu tả bức tranh đời sống của những con người nghèo nơi phố huyện qua tâm hồn trong trẻo, nhạy cảm của hai chị em Liên và An. Truyện phản ánh hiện thực u tối, quẩn quanh của cuộc sống người dân lao động và thể hiện niềm thương cảm sâu sắc, cùng khát vọng về một tương lai tươi sáng hơn.

Một trong những chủ đề nổi bật của tác phẩm là sự tù túng, mòn mỏi của đời sống người dân nghèo. Qua hình ảnh phố huyện khi chiều xuống – chậm rãi, tàn lụi dần với những âm thanh, hình ảnh quen thuộc – Thạch Lam đã gợi ra sự lặng lẽ và buồn bã của cuộc sống. Những con người như mẹ con chị Tí, bác Siêu, gia đình bác xẩm... hiện lên không tên tuổi rõ ràng, họ sống cầm chừng, lặp đi lặp lại ngày qua ngày, không có tương lai rõ rệt. Nhưng giữa bóng tối ấy, hình ảnh đoàn tàu từ Hà Nội chạy qua mang ánh sáng, âm thanh và cả mùi vị khác biệt lại hiện lên như một tia hy vọng, là biểu tượng cho những khát khao đổi thay thầm lặng trong lòng người.

Về nghệ thuật, Hai đứa trẻ là sự kết hợp hài hòa giữa chất hiện thực và lãng mạn. Ngôn ngữ giàu chất tạo hình, miêu tả tinh tế những chuyển biến của thời gian và không gian, cùng giọng văn nhẹ nhàng, đượm buồn, đầy chất thơ, đã góp phần làm nên sức hấp dẫn riêng của tác phẩm. Nhân vật Liên – với tâm hồn nhạy cảm, luôn quan sát và trăn trở – được xây dựng vừa như một đứa trẻ vừa như người trưởng thành, thể hiện chiều sâu suy tư của con người.

Hai đứa trẻ là bức tranh giàu chất nhân văn, gợi nhắc chúng ta về giá trị của sự thấu cảm, của những ước mơ nhỏ nhoi giữa cuộc sống bình dị. Tác phẩm khiến người đọc không khỏi xúc động và suy ngẫm về cuộc đời, về sự cảm thông với những mảnh đời bé nhỏ, và thôi thúc khát vọng sống có ý nghĩa hơn.

Phân tích, đánh giá truyện Gió lạnh đầu mùa - mẫu 1
Thạch Lam là một nhà văn nổi tiếng của nền văn học Việt Nam. Văn của ông trong sáng, giản dị mà thâm trầm sâu lắng. Truyện ngắn Gió lạnh đầu mùa là một tác phẩm nổi tiếng của ông. Nổi bật trong truyện là nhân vật Sơn - nhân vật chính của tác phẩm.

 Truyện mở đầu với việc nhà văn miêu tả khung cảnh thời tiết vào mùa động. Trong hoàn cảnh đó, Sơn thức dậy và thấy mọi người trong nhà, mẹ và chị… đều “đã mặc áo rét cả rồi”. Sau đó, khung cảnh sinh hoạt của gia đình Sơn được Thạch Lam khắc họa thật giản dị. Mẹ Sơn bảo chị Sơn bê thúng quần áo ra. Nhìn chiếc áo bông cánh xanh đã cũ nhưng còn lành, mẹ Sơn nói: “Đây là cái áo của cô Duyên đấy”. Người vú già đã “với lấy cái áo lật đi lật lại ngắm nghía, tay mân mê các đường chỉ”. Khi nghe mẹ nói, Sơn cũng “nhớ em, cảm động và thương em quá”. Cậu xúc động khi thấy mẹ “hơi rơm rớm nước mắt”. Có thể thấy, nhân vật Sơn hiện lên là một cậu bé giàu tình cảm.