Câu tục ngữ "Gần mực thì đen, gần đèn thì rạng" là một trong những câu tục ngữ chứa đựng những bài học quý giá về ảnh hưởng của môi trường và những người xung quanh đối với mỗi con người. Câu tục ngữ này muốn nhắc nhở chúng ta rằng, trong cuộc sống, môi trường và những người ta giao du có tác động mạnh mẽ đến tính cách, phẩm chất, và hành động của bản thân. Chúng ta cần phải lựa chọn môi trường sống và những người bạn đồng hành một cách cẩn thận để có thể phát triển tốt nhất.

Câu tục ngữ này được chia làm hai phần đối lập rõ rệt: "Gần mực thì đen" và "Gần đèn thì rạng." Trong đó, "mực" là chất đen, có thể làm dơ bẩn mọi thứ tiếp xúc, còn "đèn" là nguồn sáng, giúp chiếu sáng và làm rạng rỡ mọi thứ. Qua đó, câu tục ngữ muốn chỉ ra rằng, nếu ta sống gần những người không tốt, có thói quen xấu, thì ta cũng dễ bị ảnh hưởng và thay đổi theo chiều hướng tiêu cực. Ngược lại, nếu ta ở gần những người tốt, có đạo đức và lối sống lành mạnh, ta sẽ được truyền cảm hứng và trưởng thành theo chiều hướng tích cực.

Môi trường sống chính là yếu tố quan trọng trong việc hình thành nhân cách và ảnh hưởng đến hành vi của mỗi người. Nếu một người sống trong một môi trường đầy rẫy tệ nạn, xung quanh là những người có thói quen xấu, hành động tiêu cực, thì sẽ rất khó để người đó không bị ảnh hưởng. Chúng ta dễ dàng bị cuốn vào những hành động sai trái và đôi khi không nhận thức được rằng mình đang làm sai. "Gần mực thì đen" chính là lời cảnh báo về những tác động tiêu cực của môi trường không lành mạnh.

Ví dụ, nếu một học sinh sống trong một khu vực có nhiều bạn bè lười biếng, trốn học, hay đùa giỡn trong giờ học, thì không sớm thì muộn, em cũng sẽ dễ dàng bị cuốn theo và dần mất đi tinh thần học tập nghiêm túc. Ngược lại, nếu em ấy được sống trong môi trường học tập tốt, với những người bạn chăm chỉ và có mục tiêu rõ ràng, em sẽ có động lực để phấn đấu và học tập hiệu quả hơn.

Ngoài môi trường gia đình và trường học, bạn bè cũng là một yếu tố quan trọng tác động đến mỗi cá nhân. Người ta thường nói "Gần mực thì đen, gần đèn thì rạng" để nhấn mạnh rằng, trong một nhóm bạn, nếu những người bạn xung quanh có lối sống lành mạnh, tích cực, biết ủng hộ, giúp đỡ nhau, thì chắc chắn mỗi cá nhân sẽ học hỏi được những điều tốt đẹp và trưởng thành hơn. Nhưng nếu bạn bè của ta sống thiếu trách nhiệm, thiếu đạo đức, hoặc khuyến khích những hành động sai trái, thì rất có thể chúng ta cũng sẽ bị ảnh hưởng, và hành động của ta có thể đi theo chiều hướng tiêu cực.

Khi ta "gần đèn", tức là ta sống trong một môi trường lành mạnh, có nhiều người tốt xung quanh, ta sẽ học được những giá trị đạo đức, phẩm hạnh và thái độ sống tích cực. Những người bạn chân thành, những người thầy cô tận tâm sẽ giúp ta vươn lên trong cuộc sống. Họ không chỉ dạy ta kiến thức, mà còn giúp ta hiểu về tình bạn, tình yêu thương, sự chân thành, và trách nhiệm. Những điều này sẽ giúp ta trở thành những con người có ích cho xã hội, sống đúng đắn và có thể truyền cảm hứng cho người khác.

Câu tục ngữ này đặc biệt có giá trị đối với thế hệ trẻ, khi mà họ đang tìm kiếm con đường, xác định giá trị sống và học hỏi từ những người xung quanh. Các bạn trẻ cần tỉnh táo lựa chọn bạn bè và môi trường sống, tránh xa những tác động tiêu cực từ những người xung quanh. Hãy sống gần những người tích cực, những người có mục tiêu rõ ràng trong cuộc sống, để có thể học hỏi và phát triển bản thân.

Ngoài ra, các bậc phụ huynh cũng cần chú ý đến việc chọn lựa môi trường học tập, sinh hoạt cho con cái, bởi vì môi trường chính là yếu tố tác động mạnh mẽ đến sự hình thành nhân cách của trẻ. Để trẻ phát triển tốt, cần có sự kết hợp hài hòa giữa gia đình, nhà trường và xã hội.

Câu tục ngữ "Gần mực thì đen, gần đèn thì rạng" mang đến một thông điệp sâu sắc về tác động của môi trường và những người xung quanh đối với mỗi con người. Chúng ta cần luôn lựa chọn môi trường sống lành mạnh, những người bạn tốt, để có thể phát triển bản thân một cách tích cực và có ích cho xã hội. Hãy nhớ rằng, mỗi chúng ta đều có thể trở thành "ngọn đèn" sáng cho chính mình và cho những người khác nếu sống đúng đắn và biết làm gương cho thế hệ tiếp theo.

Bài văn nghị luận: "Gần mực thì đen, gần đèn thì rạng"
Câu tục ngữ "Gần mực thì đen, gần đèn thì rạng" là một lời nhắc nhở sâu sắc về ảnh hưởng của môi trường và những người xung quanh đối với bản thân mỗi người. Qua đó, nó khuyên chúng ta nên chọn bạn mà chơi, chọn môi trường mà sống, vì chúng có thể quyết định phần lớn đến tính cách, hành động và tương lai của chúng ta.

Gần mực thì đen nghĩa là nếu chúng ta tiếp xúc lâu dài với những người có lối sống, hành vi tiêu cực, chúng ta rất dễ bị ảnh hưởng và trở nên giống họ. Những thói xấu như lười biếng, nói dối, gian dối, thiếu trung thực... nếu ta tiếp xúc thường xuyên sẽ dễ dàng lan truyền và hình thành trong chính con người chúng ta. Ví dụ, nếu bạn kết bạn với những người không chăm chỉ học tập, không có mục tiêu rõ ràng, bạn cũng có thể dần dần mất đi động lực và sự quyết tâm trong cuộc sống.

Ngược lại, gần đèn thì rạng muốn nói đến việc nếu chúng ta ở gần những người tốt, có phẩm chất và lối sống lành mạnh, chúng ta sẽ được họ truyền cảm hứng và ngày càng trở nên tốt đẹp hơn. Những người chăm chỉ, sáng tạo, lạc quan sẽ luôn là tấm gương để chúng ta học hỏi và phấn đấu. Chỉ cần chúng ta biết chọn lựa môi trường tích cực, chúng ta sẽ tự động phát triển và thành công. Chẳng hạn, nếu bạn kết bạn với những người luôn nỗ lực trong học tập, luôn chia sẻ kiến thức và kinh nghiệm, bạn sẽ học hỏi được nhiều điều bổ ích và tiến bộ từng ngày.

Môi trường và những người xung quanh có vai trò rất lớn đối với sự phát triển của mỗi cá nhân. Một môi trường tốt sẽ nuôi dưỡng ước mơ, phát huy tài năng, trong khi một môi trường xấu có thể hủy hoại những gì tốt đẹp mà chúng ta có. Chính vì thế, chúng ta cần phải lựa chọn bạn bè, cộng đồng và môi trường sống cẩn thận, sao cho những ảnh hưởng xung quanh có thể giúp chúng ta ngày càng phát triển, trở nên tích cực hơn.

Trong cuộc sống, chúng ta sẽ không thể tránh khỏi việc gặp gỡ nhiều loại người và sống trong những môi trường khác nhau. Tuy nhiên, điều quan trọng là phải biết giữ vững bản lĩnh, chọn lọc những ảnh hưởng tích cực và chủ động rèn luyện bản thân để không bị cuốn theo những yếu tố tiêu cực. Như vậy, "gần mực thì đen, gần đèn thì rạng" là một lời khuyên quý giá, giúp chúng ta sống sao cho có ích, không chỉ cho bản thân mà còn cho cộng đồng.

Bài văn nghị luận: "Gần mực thì đen, gần đèn thì rạng"

Trong kho tàng tục ngữ Việt Nam, ông cha ta đã để lại rất nhiều câu nói mang tính giáo dục sâu sắc, trong đó có câu: “Gần mực thì đen, gần đèn thì rạng.” Đây là lời răn dạy đầy hình tượng và ý nghĩa, phản ánh ảnh hưởng của môi trường sống và con người xung quanh đến nhân cách, hành vi của mỗi cá nhân trong xã hội.

Câu tục ngữ dùng hình ảnh đối lập giữa “mực” – biểu tượng của sự đen tối, tiêu cực – và “đèn” – biểu tượng của ánh sáng, cái tốt đẹp, tích cực. Từ đó, ông cha ta muốn nhấn mạnh một chân lý: con người dễ bị ảnh hưởng bởi môi trường sống và những người xung quanh. Nếu sống trong môi trường xấu, gần gũi với những người tiêu cực, con người có thể bị sa ngã, bị ảnh hưởng bởi lối sống sai lệch. Ngược lại, nếu được bao quanh bởi những người tốt, sống trong môi trường văn minh, tích cực, con người sẽ được định hướng đúng đắn, phát triển tốt cả về nhân cách lẫn trí tuệ.

Thực tế cuộc sống chứng minh điều đó rất rõ ràng. Một đứa trẻ lớn lên trong môi trường yêu thương, được giáo dục đúng cách, chắc chắn sẽ trở thành người tử tế, có đạo đức. Ngược lại, nếu trẻ sống trong môi trường bạo lực, tiêu cực, thiếu sự quan tâm, rất dễ bị ảnh hưởng và phát triển lệch lạc. Không chỉ trẻ em, ngay cả người lớn cũng vậy: môi trường làm việc, bạn bè, cộng đồng – tất cả đều góp phần định hình lối sống và suy nghĩ của một con người.

Tuy nhiên, câu tục ngữ không hoàn toàn mang nghĩa tuyệt đối. Trong thực tế, vẫn có những người "gần mực mà không đen", biết giữ vững bản lĩnh và nhân cách, không bị tha hóa bởi môi trường xấu. Đó là những con người có ý chí mạnh mẽ, lập trường vững vàng. Song, số này không nhiều, bởi lẽ không phải ai cũng đủ bản lĩnh để vượt qua ảnh hưởng từ môi trường xung quanh. Chính vì thế, lời dạy trong câu tục ngữ vẫn rất thiết thực và đúng đắn, đặc biệt là với thế hệ trẻ – những người đang trong quá trình hình thành nhân cách và dễ bị tác động.

Từ câu tục ngữ trên, mỗi người chúng ta cần rút ra bài học sâu sắc: hãy chọn cho mình một môi trường sống lành mạnh, tích cực; biết chọn bạn mà chơi, gần gũi với những người tử tế, có lối sống đẹp để học hỏi và hoàn thiện bản thân. Đồng thời, mỗi người cũng cần rèn luyện bản lĩnh, phẩm chất và ý chí để không bị hòa tan trong cái xấu, mà còn có thể lan tỏa điều tốt đẹp đến cộng đồng.

Tóm lại, “Gần mực thì đen, gần đèn thì rạng” không chỉ là lời cảnh tỉnh về sự ảnh hưởng của môi trường mà còn là kim chỉ nam để mỗi chúng ta hướng tới một cuộc sống tốt đẹp hơn. Trong xã hội ngày nay, khi con người ngày càng dễ bị cuốn theo những trào lưu lệch lạc, thì lời dạy của cha ông lại càng trở nên quý giá và thiết thực hơn bao giờ hết.