a) Thể thơ:
Bài thơ "Bầu trời trên giàn mướp" được viết theo thể thơ ngũ ngôn (mỗi câu có 5 chữ). Thể thơ này mang đến sự nhẹ nhàng, dễ tiếp cận, nhưng cũng đầy sâu lắng, thể hiện được cảm xúc của tác giả.

b) Mạch cảm xúc:
Mạch cảm xúc trong bài thơ khá nhẹ nhàng và êm dịu, nhưng cũng ẩn chứa sự sâu lắng, khắc khoải. Cảm xúc của bài thơ chuyển từ sự gần gũi, ấm áp với hình ảnh "bầu trời trên giàn mướp" đến nỗi nhớ về những kỷ niệm và tình cảm trong cuộc sống, từ đó gợi lên sự liên tưởng đến những điều giản dị nhưng sâu sắc trong đời sống con người.

c) Hoàn cảnh sáng tác:
Bài thơ "Bầu trời trên giàn mướp" được sáng tác trong hoàn cảnh đất nước sau chiến tranh, khi mà cuộc sống người dân đang dần ổn định và phát triển. Hữu Thỉnh, với vốn sống phong phú và trải nghiệm trong cuộc sống, đã viết bài thơ như một lời nhắc nhở về những giá trị giản dị nhưng quý giá của cuộc sống thường ngày, đặc biệt là những kỷ niệm tuổi thơ gắn liền với những hình ảnh tự nhiên.

d) Chủ đề:
Chủ đề của bài thơ là tình cảm và kỷ niệm tuổi thơ, được thể hiện qua hình ảnh giàn mướp và bầu trời. Tác phẩm gợi nhớ về một không gian yên bình, gắn bó với những kỷ niệm thân thuộc, gần gũi của con người với thiên nhiên, với quá khứ giản dị.

e) Giọng đọc:
Giọng đọc của bài thơ mang tính nhẹ nhàng, trữ tình, với một sự pha trộn giữa sự nhớ nhung, trìu mến, và cả sự lắng đọng. Bài thơ có nhịp điệu nhẹ nhàng, chậm rãi, tạo ra một không gian lắng đọng, sâu sắc trong lòng người đọc.

g) Thông điệp:
Thông điệp của bài thơ là sự trân trọng những giá trị giản dị, mộc mạc trong cuộc sống. Qua hình ảnh giàn mướp và bầu trời, tác giả muốn nhắc nhở mọi người về những gì đẹp đẽ trong cuộc sống thường ngày, từ đó cảm nhận và quý trọng những kỷ niệm, dù là nhỏ bé nhất, trong quá khứ.

h) Những biện pháp tu từ trong bài:
So sánh: "Bầu trời trên giàn mướp" – là một phép so sánh giữa giàn mướp và bầu trời, tạo hình ảnh đẹp và gần gũi, dễ cảm nhận.
Nhân hóa: Các hình ảnh thiên nhiên như giàn mướp, bầu trời được nhân hóa để gợi lên những cảm xúc sống động.
Điệp từ: Một số từ, như "mướp", được lặp lại nhằm làm nổi bật hình ảnh chính, tạo hiệu quả cảm xúc mạnh mẽ hơn.
i) Những hình ảnh đặc biệt trong bài:
Giàn mướp: Là hình ảnh đặc trưng của nông thôn Việt Nam, gắn liền với cuộc sống lao động, yên bình. Giàn mướp không chỉ là hình ảnh của thiên nhiên mà còn tượng trưng cho sự phát triển, sinh sôi, nảy nở.
Bầu trời: Bầu trời trong bài thơ mang tính biểu tượng, có thể là sự tự do, rộng lớn và cũng có thể là sự kết nối giữa quá khứ và hiện tại, giữa con người và thiên nhiên.