Cảm nhận bài thơ "Chiếc rổ may" của Tế Hanh

A. Mở bài:
Bài thơ "Chiếc rổ may" của Tế Hanh là một tác phẩm xúc động, gợi lên những hình ảnh đẹp đẽ và giản dị về tình mẫu tử. Với những dòng thơ giàu cảm xúc, bài thơ không chỉ là lời kể lại ký ức tuổi thơ của tác giả mà còn là sự tri ân và trân trọng dành cho người mẹ. Đọc bài thơ, em cảm nhận được tình yêu thương vô bờ bến của mẹ, những hi sinh âm thầm và tấm lòng nhân hậu mà mẹ dành cho con.

B. Thân bài
a) Giới thiệu tác giả, tác phẩm:
Tác giả Tế Hanh (1921-2009) là một nhà thơ nổi tiếng trong phong trào Thơ mới. Ông được biết đến với những vần thơ giản dị, giàu hình ảnh và cảm xúc, thường gắn bó với quê hương và những giá trị gia đình.
Tác phẩm "Chiếc rổ may" là một bài thơ tiêu biểu viết về tình mẹ con, trong đó Tế Hanh thể hiện tình cảm sâu sắc và sự biết ơn đối với người mẹ tảo tần, chịu thương chịu khó.

b) Phân tích, cảm nhận bài thơ

Cảm nhận khổ 1, 2, 3:
Trích thơ: Thuở bé nhiều hôm tôi bỏ chơi
Cảm thương đứng ngắm mẹ tôi ngồi
Vá bên chiếc rổ mùi thơm cũ
Như tấm lòng thơm của mẹ tôi

Hình ảnh và cảm xúc:Mở đầu bài thơ là hình ảnh một đứa trẻ ngây thơ, bỏ dở những trò chơi tuổi nhỏ để đứng lặng nhìn mẹ. Tác giả dùng từ "cảm thương" để diễn tả nỗi lòng thấu hiểu và trân quý sự vất vả của mẹ.
Hình ảnh "vá bên chiếc rổ mùi thơm cũ" không chỉ gợi lên những vật dụng quen thuộc trong gia đình mà còn mang đậm hương vị của ký ức, của tình mẹ.
Phép so sánh: "Như tấm lòng thơm của mẹ tôi" làm nổi bật sự trong trẻo, hiền hậu và nhân từ trong tâm hồn người mẹ.
Trích thơ: Lơ thơ chỉ rối sợi con con
Ð cái kim hư, hột nút mòn
Tằn tiện để dành trong lọ nhỏ
Vải lành gói ghém mấy khoanh tròn

Hình ảnh và nghệ thuật:Từng chi tiết được miêu tả rất cụ thể: "chỉ rối," "cái kim hư," "hột nút mòn" đều là những vật dụng nhỏ bé nhưng quen thuộc trong công việc may vá của mẹ. Chúng thể hiện sự tằn tiện, chắt chiu trong cuộc sống của người mẹ.
Hình ảnh "lọ nhỏ" và "vải lành gói ghém" như một biểu tượng cho sự tiết kiệm và tình thương yêu mà mẹ dành cho con.
Trích thơ: Lặng lẽ bàn tay, lặng lẽ đưa
Đắp từng miếng vá ấm con thơ,
Nhưng mong đời mẹ, đời con mãi
Gần gũi nhau cùng mũi chỉ thưa...

Hình ảnh và cảm xúc:Những câu thơ này vẽ lên hình ảnh người mẹ lặng lẽ, kiên nhẫn và đầy yêu thương. Từng đường kim mũi chỉ mẹ đưa đều chứa đựng sự quan tâm dành cho con.
Câu thơ "Nhưng mong đời mẹ, đời con mãi / Gần gũi nhau cùng mũi chỉ thưa" thể hiện ước nguyện giản dị nhưng sâu sắc của mẹ: sự gắn bó và đoàn tụ giữa mẹ và con.

Cảm nhận khổ cuối:
Trích thơ: Mẹ ơi! Chiếc áo con đã rách
Con biết làm sao trở về nhà
Để mẹ vá giùm? Con thấy lạnh
Gió lùa nỗi nhớ thấm vào da.

Hình ảnh và cảm xúc:Khổ thơ cuối chuyển từ ký ức tuổi thơ sang nỗi nhớ của hiện tại. Lời thơ như một lời thổn thức của người con khi xa mẹ. "Chiếc áo con đã rách" không chỉ nói đến sự cũ kỹ của vật chất mà còn ẩn dụ cho sự trống vắng, thiếu thốn tình thương của mẹ.
Cảm giác "lạnh" và "gió lùa nỗi nhớ" thể hiện sự cô đơn, mong mỏi được mẹ chăm sóc như ngày xưa. Tình yêu mẹ đã trở thành điểm tựa tinh thần không thể thay thế.

c) Tài năng nghệ thuật của nhà thơ, liên hệ các bài thơ khác:
Tài năng nghệ thuật:Tế Hanh sử dụng những hình ảnh gần gũi, thân thuộc của đời sống để gợi lên cảm xúc sâu lắng. Các chi tiết đều được khắc họa sinh động, rõ nét.
Ngôn ngữ thơ mộc mạc, giàu cảm xúc, tạo nên sự chân thành, gần gũi.
Phép so sánh và nhân hóa được vận dụng tinh tế, giúp làm nổi bật tình cảm mẹ con.
Liên hệ:
Tác phẩm "Chiếc rổ may" có thể liên hệ với bài "Quê hương" của chính Tế Hanh, bởi cả hai bài thơ đều mang nặng tình yêu và sự trân quý đối với những giá trị thân thuộc, giản dị trong cuộc sống.

C. Kết bài:
Bài thơ "Chiếc rổ may" là một tác phẩm giàu cảm xúc, thể hiện tình mẫu tử sâu sắc qua hình ảnh người mẹ tần tảo, hy sinh. Với nghệ thuật miêu tả tinh tế và chân thực, Tế Hanh đã chạm đến trái tim người đọc, gợi lên những giá trị đẹp đẽ về gia đình. Đọc bài thơ, em không chỉ cảm nhận được tình yêu thương thiêng liêng của mẹ mà còn học được cách trân trọng, biết ơn những gì giản dị mà ý nghĩa nhất trong cuộc sống.

A. Mở bài:

Bài thơ "Chiếc rổ may" của nhà thơ Tế Hanh là một khúc ca đầy cảm động về tình mẫu tử thiêng liêng, giản dị mà sâu sắc. Khi đọc bài thơ, em cảm thấy xúc động trước hình ảnh người mẹ tần tảo, hy sinh vì con, và càng thấm thía hơn giá trị của tình yêu thương, sự gắn bó trong gia đình.

B. Thân bài:

a) Giới thiệu tác giả, tác phẩm

Tế Hanh là một nhà thơ nổi tiếng của nền văn học Việt Nam hiện đại, đặc biệt thành công trong việc thể hiện những tình cảm gần gũi, mộc mạc như tình quê, tình mẹ, tình gia đình. Bài thơ "Chiếc rổ may" là một tác phẩm giàu cảm xúc, ghi lại một kỷ niệm thời thơ ấu đầy xúc động của tác giả, qua đó thể hiện tình cảm thiêng liêng với người mẹ.

b) Phân tích, cảm nhận bài thơ

– Cảm nhận khổ 1, 2, 3:

Thuở bé nhiều hôm tôi bỏ chơi
Cảm thương đứng ngắm mẹ tôi ngồi
Vá bên chiếc rổ mùi thơm cũ
Như tấm lòng thơm của mẹ tôi
Ngay từ những câu thơ đầu, hình ảnh người mẹ hiện lên thật thân thương và gần gũi. Mùi thơm cũ của chiếc rổ như gợi nhớ về bao tháng ngày hy sinh, tần tảo của mẹ. Câu thơ cuối "Như tấm lòng thơm của mẹ tôi" là một ẩn dụ đẹp, thể hiện tình cảm thiêng liêng và lòng biết ơn sâu sắc của người con dành cho mẹ.

Lơ thơ chỉ rối sợi con con
Cái kim hư, hột nút mòn
Tằn tiện để dành trong lọ nhỏ
Vải lành gói ghém mấy khoanh tròn
Những hình ảnh: chỉ rối, kim hư, hột nút mòn… gợi lên cuộc sống khó khăn, thiếu thốn nhưng đầy sự tần tảo và lo toan của người mẹ. Sự "tằn tiện", "gói ghém" thể hiện sự tiết kiệm, hy sinh của mẹ dành hết cho con. Tác giả dùng những chi tiết rất nhỏ bé, bình dị để thể hiện tấm lòng lớn lao.

Lặng lẽ bàn tay, lặng lẽ đưa
Đắp từng miếng vá ấm con thơ,
Nhưng mong đời mẹ, đời con mãi
Gần gũi nhau cùng mũi chỉ thưa...
Bàn tay mẹ "lặng lẽ" nhưng chất chứa biết bao yêu thương. Không chỉ đắp miếng vá trên áo, mà mẹ đang vá lên đó cả tình cảm, sự chở che cho con. Khát vọng "đời mẹ, đời con mãi gần gũi" thể hiện ước mong bền lâu, thiêng liêng về tình cảm gia đình.

– Cảm nhận khổ thơ cuối:

Mẹ ơi! Chiếc áo con đã rách
Con biết làm sao trở về nhà
Để mẹ vá giùm? Con thấy lạnh
Gió lùa nỗi nhớ thấm vào da
Khổ cuối là tiếng gọi da diết từ trái tim người con khi đã lớn, đã đi xa. Chiếc áo rách không chỉ là hình ảnh thật mà còn là biểu tượng cho sự thiếu vắng tình mẹ. "Gió lùa nỗi nhớ thấm vào da" là một hình ảnh rất gợi cảm, cho thấy nỗi nhớ mẹ, nhớ quê hương thấm sâu vào tâm hồn. Đây là đoạn thơ thể hiện đỉnh cao của cảm xúc.

c) Tài năng nghệ thuật của nhà thơ, liên hệ:

Tế Hanh đã dùng ngôn ngữ giản dị, hình ảnh gần gũi để diễn tả tình cảm một cách sâu lắng và tinh tế. Nghệ thuật ẩn dụ, nhân hóa và những chi tiết chọn lọc rất đời thường đã góp phần tạo nên vẻ đẹp cho bài thơ. Qua bài thơ này, ta cũng thấy phong cách quen thuộc của Tế Hanh – luôn hướng về những gì thân thương nhất: quê hương, mẹ, gia đình… giống như trong bài thơ “Quê hương” ông từng viết: “Lòng tôi vẫn nhớ làng quê da diết”.

C. Kết bài:

"Chiếc rổ may" không chỉ là một kỷ niệm tuổi thơ, mà còn là một khúc hát về tình mẫu tử thiêng liêng, bất diệt. Qua bài thơ, em càng yêu thương mẹ nhiều hơn, và hiểu rằng trong cuộc sống, không gì quý giá bằng tình cảm gia đình. Bài thơ nhẹ nhàng mà sâu sắc, để lại trong lòng em một dư âm ấm áp và cảm động.