Thủy triều là hiện tượng nước biển dâng lên và hạ xuống theo chu kỳ do ảnh hưởng của lực hấp dẫn giữa Trái Đất, Mặt Trăng và Mặt Trời. Thủy triều có những tác động đáng kể đối với hệ sinh thái và môi trường tự nhiên ở các khu vực ven biển:

Đa dạng sinh học: Thủy triều giúp duy trì sự đa dạng sinh học ở các vùng bờ biển. Nước biển dâng lên và rút xuống tạo điều kiện cho sự phát triển của các loài thực vật và động vật thủy sinh, đặc biệt là các khu vực như đầm lầy, rừng ngập mặn, và bãi bồi. Những nơi này cung cấp môi trường sống cho các loài thủy sản, chim và động vật hoang dã khác.
Chế độ dinh dưỡng: Thủy triều giúp cung cấp chất dinh dưỡng cho các vùng biển ven bờ. Khi thủy triều lên, nước biển cuốn theo các chất hữu cơ và khoáng chất từ biển vào đất liền, làm tăng độ màu mỡ của đất. Khi thủy triều rút, các chất này sẽ được lắng đọng lại, tạo điều kiện cho các loài thực vật và sinh vật biển phát triển.
Sự xói mòn và bồi đắp: Thủy triều có ảnh hưởng trực tiếp đến quá trình xói mòn và bồi đắp ở bờ biển. Khi thủy triều lên, sóng biển có thể gây xói mòn bờ biển, làm thay đổi cấu trúc đất đai, phá hủy hệ sinh thái ven bờ. Tuy nhiên, thủy triều cũng có thể giúp bồi đắp bãi bồi và tạo ra các đồng bằng ven biển.
Ngập lụt và biến đổi khí hậu: Thủy triều kết hợp với những yếu tố như mưa lớn, gió mạnh có thể gây ra ngập lụt tại các khu vực thấp ven biển. Những tác động này đang ngày càng trở nên nghiêm trọng hơn với sự gia tăng của mực nước biển do biến đổi khí hậu, đe dọa trực tiếp đến môi trường và sinh kế của người dân.

Thủy triều không chỉ ảnh hưởng đến môi trường tự nhiên mà còn tác động mạnh mẽ đến kinh tế của các quốc gia có vùng ven biển. Các ảnh hưởng có thể tích cực và tiêu cực, cụ thể như sau:

Ngành thủy sản: Thủy triều có ảnh hưởng trực tiếp đến hoạt động khai thác thủy sản. Những loài cá và động vật biển sống trong các vùng biển nông và bãi triều thường bị ảnh hưởng bởi sự thay đổi của mực nước. Các hoạt động đánh bắt cá và nuôi trồng thủy sản thường diễn ra trong những khu vực có thủy triều lớn, vì thủy triều lên xuống tạo điều kiện thuận lợi cho sự di chuyển và sinh sản của các loài thủy sản. Tuy nhiên, nếu thủy triều quá mạnh hoặc không đều đặn, nó có thể gây khó khăn cho việc đánh bắt và nuôi trồng.
Vận tải hàng hóa: Thủy triều ảnh hưởng đến hoạt động vận tải biển, đặc biệt là ở các cảng biển. Mực nước thấp có thể gây khó khăn cho việc ra vào cảng của tàu lớn, làm giảm hiệu quả và thời gian hoạt động của các cảng biển. Đặc biệt trong những khu vực có thủy triều mạnh, các công trình cảng biển có thể gặp khó khăn trong việc duy trì hoạt động bình thường nếu không được thiết kế để chống lại các biến động của thủy triều.
Du lịch: Các khu vực ven biển nổi tiếng với bãi biển đẹp và cảnh quan thiên nhiên độc đáo là điểm thu hút du khách. Thủy triều có thể tạo ra những bãi biển rộng lớn khi thủy triều rút, tạo cơ hội cho các hoạt động du lịch như tắm biển, thể thao nước. Tuy nhiên, thủy triều cực đoan hoặc hiện tượng ngập lụt do thủy triều có thể làm ảnh hưởng đến các cơ sở du lịch và giảm thu nhập từ ngành này.
Nông nghiệp ven biển: Nông nghiệp ven biển thường phụ thuộc vào nước mặn và phù sa do thủy triều mang lại. Tuy nhiên, khi thủy triều lên quá mức hoặc khi có sự thay đổi đột ngột của thủy triều, nước mặn có thể xâm nhập vào đất nông nghiệp, gây hại cho mùa màng. Đặc biệt, ở những khu vực ven biển thấp, thủy triều có thể gây ngập úng nghiêm trọng, làm hư hại mùa màng và giảm năng suất nông nghiệp.
Cơ sở hạ tầng và xây dựng: Các khu vực ven biển phải đối mặt với sự tàn phá của thủy triều trong những năm gần đây, đặc biệt là trong các mùa mưa bão. Thủy triều cực đoan có thể làm hư hại các cơ sở hạ tầng ven biển như cầu cảng, đê điều, và khu dân cư, gây thiệt hại lớn về tài chính và yêu cầu đầu tư lớn để phục hồi. Chính quyền các nước ven biển cần phải có các biện pháp phòng ngừa và thích ứng, chẳng hạn như xây dựng các công trình phòng chống ngập lụt và bảo vệ môi trường ven biển.

Thủy triều có ảnh hưởng sâu rộng đến cả tự nhiên và kinh tế của các quốc gia ven biển. Trong khi nó mang lại nhiều lợi ích cho hệ sinh thái và các ngành kinh tế như thủy sản, vận tải biển và du lịch, nó cũng gây ra những thách thức đáng kể, đặc biệt trong bối cảnh biến đổi khí hậu và gia tăng mực nước biển. Các quốc gia ven biển cần phát triển các chiến lược quản lý bền vững để giảm thiểu tác động tiêu cực của thủy triều, bảo vệ môi trường tự nhiên và duy trì ổn định kinh tế.