Bài thơ "Tiến sĩ giấy" của tác giả Thanh Tịnh đã khắc họa một cách rõ nét thực trạng xã hội trong thời kỳ phong kiến, nơi mà những con người có vẻ ngoài "văn vẻ" nhưng thực chất lại thiếu đi phẩm chất và năng lực thực sự. Từ hình ảnh "tiến sĩ giấy", bài thơ đã phản ánh một xã hội trọng hình thức, coi trọng danh hiệu mà không quan tâm đến thực chất. Ông "tiến sĩ giấy" là một người dù có được danh hiệu "tiến sĩ" nhưng lại không có kiến thức thực sự và không có đóng góp gì cho xã hội. Cái danh "tiến sĩ" chỉ là danh vọng giả tạo, được tô vẽ lên mà không đi kèm với năng lực và phẩm hạnh.

Qua việc miêu tả ông "tiến sĩ giấy", bài thơ khiến em suy nghĩ sâu sắc về thực trạng xã hội bấy giờ, khi mà giá trị của con người đôi khi bị đánh giá quá mức qua danh hiệu, học hàm, và bằng cấp mà không chú trọng đến tài năng thực sự hay những phẩm chất tốt đẹp của mỗi cá nhân. Thực tế đó làm cho xã hội mất đi sự chân thật, và những người có phẩm hạnh, tài năng thực sự nhưng không được ghi nhận, vẫn phải chịu cảnh "núp bóng" của những danh vọng giả tạo.

Bài học thiết thực mà em rút ra từ bài thơ là: Đừng bao giờ đánh giá một con người chỉ qua vẻ bề ngoài, qua danh hiệu hay bằng cấp. Quan trọng nhất là năng lực thực sự và phẩm hạnh của mỗi người. Em cần phải cố gắng học tập, rèn luyện bản thân không chỉ để có được bằng cấp, danh hiệu mà để phát triển bản thân một cách toàn diện, có ích cho xã hội. Cần học cách sống khiêm tốn, trung thực và phát huy năng lực cá nhân, thay vì chạy theo danh vọng, bởi "tiến sĩ giấy" chỉ là một danh hiệu hư danh không có giá trị thực tế.